Scholen werden hogescholen. De schaalvergroting in het hoger beroepsonderwijs
in de jaren tachtig van de vorige eeuw
Datum: 14 juni 2010
Promotie: dhr. W.S. Vrijlandt, 11.00 uur, Academiegebouw, Broerstraat
5, Groningen
Proefschrift: Scholen werden hogescholen. De schaalvergroting in het
hoger beroepsonderwijs in de jaren tachtig van de vorige eeuw
Promotor(s): prof.dr. D.F.J. Bosscher, prof.dr. R.J. Bosker, prof.dr.
G.J.E.M. Sanders
Faculteit: Letteren
Schaalvergroting hoger beroepsonderwijs ging te snel
In 1983 besloten de ministers Deetman van Onderwijs en Braks van
Landbouw in het hoger beroepsonderwijs het aantal instellingen te
reduceren en door schaalvergroting grotere, krachtige instellingen te
scheppen, die als hogeschool samen met de universiteiten het hoger
onderwijs zouden verzorgen. In vakkringen wordt nog betreurd dat het
streven naar snel door te voeren bezuinigingen de operatie onder druk
zette. Dat leidde tot energiegebruik om de bestaande situatie zoveel
mogelijk te handhaven, aldus promovendus Willy Vrijlandt. Als het
mogelijk was geweest voor de operatie meer tijd uit te trekken, zou
meer energie beschikbaar zijn geweest voor de opbouw en ontwikkeling
van de hogescholen, stelt hij.
De ministers van Onderwijs en van Landbouw wilden, circa 35 jaar terug,
in het hoger beroepsonderwijs het aantal instellingen reduceren en
schaalvergroting doorvoeren. Bijna de helft van de circa vierhonderd
hbo-instellingen had op dat moment minder studenten dan de zeshonderd
die de ministers als minimum verlangden (250 voor de pabo's). Ten
gevolge van de fusie golf waren in 1985 bijna driehonderd instellingen
opgegaan in bijna vijftig hogescholen. Vrijlandt beschrijft hoe met
name bij de grote, zogenaamde multisectorale fusies met tien of meer
instellingen problemen ontstonden doordat het hoger beroepsonderwijs
een grote verscheidenheid aan scholen had met ook aanzienlijke
cultuurverschillen. Bestuurlijk ontstonden er op verschillende plaatsen
ernstige spanningen tussen de colleges van bestuur van de nieuwe
hogescholen en de leiding van de sectoren. Door de complexiteit van de
schaalvergroting en het ontbreken van daarvoor benodigde financiële
middelen kwamen doelstellingen als een taakverdeling tussen de
instellingen en de geografische concentratie van de hogescholen, in
deze periode slechts zeer beperkt aan de orde.
Willy Vrijlandt (Rotterdam, 1928) studeerde economie aan de Nederlandse
Economische Hogeschool (nu Erasmus universiteit). Hij promoveert tot
doctor aan de Faculteit der Letteren.
Laatst gewijzigd: 08 juni 2010 09:35
Rijksuniversiteit Groningen