Ingezonden persbericht
PERSBERICHT
Tabakssector stelt voor samen over effectiviteit van regelgeving te praten
Stivoro ziet kostbare negatieve bijeffecten van preventiemaatregelen over het hoofd
Den Haag, 15 juni 2010 - Er gebeurt in Nederland onvoldoende aan tabaksontmoediging stelt belangenorganisatie Stivoro woensdag 16 juni a.s. tijdens een conferentie in Den Haag. Dit is een van de belangrijkste conclusies die voortkomen uit een bestudering van het Nederlandse Tabaksontmoedigingsbeleid door een groep buitenlandse belangenbehartigers en wetenschappers op verzoek van Stivoro.
De bevindingen van deze groep onderzoekers wijzen vooruit naar een aantal oplossingen die Stivoro voorstelt ter aanscherping van het tabaksontmoedigingsbeleid. Volgens de Stichting Sigarettenindustrie (SSI) en de Vereniging Nederlandse Kerftabakindustrie (VNK) zorgen sommige van die maatregelen echter eerder voor problemen dan voor oplossingen. Zo is het goed mogelijk dat de wens via hogere accijnzen het rookgedrag van mensen te willen ontmoedigen door sigaretten en shag extra duur te maken, best eens het omgekeerde kan bereiken van wat is bedoeld.
Smokkel en namaak
Het gaat daarbij vooral om het duur(der) maken van sigaretten en shag voor de consument door het verhogen van de accijns. Algemeen wordt aangenomen dat het duurder maken van tabaksproducten resulteert in een (beperkt) aantal mensen dat stopt met roken. Wat Stivoro over het hoofd ziet, is dat bij een verhoging van de tabaksaccijns rokers óók uitwijken naar goedkopere alternatieven die zij vinden op de illegale markt voor sigaretten en shag. Zo stelt prof. dr. P.C. van Duyne (hoogleraar criminologie en strafrecht aan de Katholieke Universiteit Brabant) dat hogere accijns de smokkel en namaak van tabaksproducten direct stimuleert.
In de publicatie 'Illegale handel in sigaretten en shag' concludeert onderzoeker Paul Koedijk van forensisch onderzoeksbureau Integis dat 'als Nederland de accijns sterk verhoogt de illegale handel ook deze kant uit stroomt'. In het journalistieke onderzoeksrapport 'Wankel evenwicht' stelt Character Media (Rens Broekhuis en Kees Rotteveel) 'De Nederlandse schatkist loopt door sigarettensmokkel jaarlijks tientallen miljoenen aan accijns mis. Daarnaast frustreert sigarettensmokkel het anti-rookbeleid en leidt het tot corruptie en de corrumpering van de bovenwereld.' Onderzoekers van de illegale markt voor sigaretten en shag kenschetsen de Nederlandse situatie als broos en waarschuwen ervoor dat de markt hier een voedingsbodem voor smokkelsigaretten kan worden.
Angstplaatjes
Stivoro pleit ook voor het opnemen van uiterst expliciete afbeeldingen op de verpakkingen van sigaretten en shag. Aan deze zogeheten angstplaatjes wordt door de belangenorganisatie een effectievere werking toegeschreven dan aan de huidige vet gedrukte tekstuele waarschuwingen. Eenduidig wetenschappelijk bewijs bestaat daarvoor echter niet, integendeel. Het is door onderzoekers uit eigen land zelfs aangetoond dat angstgerichte voorlichting, zoals het gebruik van angstplaatjes op tabaksverpakkingen, juist niet effectief is. Jongeren lijken veeleer goed te reageren op positieve voorlichting, zoals blijkt uit een recent Deens onderzoek.
Willem Jan Roelofs, voorzitter van SSI, stelt: 'De bij ons aangesloten tabaksfabrikanten steunen maatregelen in het kader van tabaksontmoedigingsbeleid gericht op jongeren voluit. Wij hebben al meerdere malen voorstellen voor bijdragen gedaan. Wij vinden het echter onverstandig de contraproductieve en kostbare effecten van generieke preventiemaatregelen bewust over het hoofd te te zien. Net zo goed als het onverstandig is voor maatregelen te pleiten, waarvan de effectiviteit onbewezen is, maar die wel diep ingrijpen op het vrije ondernemerschap van bedrijven. Wij nodigen daarom Stivoro nogmaals uit met ons te praten over effectieve maatregelen waarvan de werking bewezen is, of daar samen met ons onderzoek naar te doen.'
Ingezonden persbericht