eindrapport A12
HGM eindrapport A12
HGM heeft in opdracht van de gemeenten Arnhem, Rozendaal en Rheden een
bureauonderzoek gedaan naar mogelijke gezondheidseffecten van de
verbreding van de A12 tussen Waterberg en Velperbroek. Het gehele
rapport vindt u hier en de samenvatting van het rapport vindt u hier.
Team Milieu en Gezondheid - maart 2010 - pagina 5 van 49
1 Samenvatting
Luchtverontreiniging langs de A12 en gezondheid
Door de verbreding van de A12 tussen knooppunt Waterberg en Velperbroek zullen meer inwoners
binnen de invloedssfeer van de A12 komen te wonen. Het aantal inwoners dat na verbreding binnen
300 meter van de snelweg woont, neemt toe met 2% (123 personen). Het aantal inwoners tussen 0 en
200 meter en tussen 0 en 100 meter neemt toe met respectievelijk 7 en 8% (211 en 53 personen).
Afstand tot de snelweg is een goede indicator voor blootstelling aan verkeersgerelateerde
luchtverontreiniging en daarmee samenhangende gezondheidseffecten. Uit onderzoek is bekend dat
wanneer de afstand tot de snelweg kleiner wordt, de blootstellling aan luchtverontreiniging hoger
wordt en bij volwassenen het risico op long- en hartziekten toeneemt. Bij zowel volwassenen als
kinderen neemt het aantal luchtwegklachten toe.
Er liggen enkele basisscholen en bejaardentehuizen binnen de invloedsfeer van de huidige ligging van
de snelweg en deze zullen na verbreding nog dichter bij de snelweg komen te liggen. Wanneer de
afstand tot de snelweg afneemt, neemt de luchtverontreiniging toe alsook de daaraan gerelateerde
gezondheidseffecten, zoals long- en hartziekten. De dagopvang voor gehandicapte adolescenten aan
de Vogelkersweg ligt op 60 meter van de snelweg. Voor deze locaties kunnen beschermende
maatregelen worden getroffen, zoals filters, om de concentraties luchtverontreiniging in de binnenlucht
te verlagen, alhoewel slechts een gedeelte van de luchtverontreiniging door de filters kan worden
tegengehouden.
Toename van met name vrachtverkeer is gerelateerd aan meer effecten op longfunctie van kinderen.
Er wordt een lichte toename (4%) aan personenverkeer verwacht door de verbreding, maar geen
toename van vrachtverkeer. Als het vrachtverkeer inderdaad niet toeneemt, zijn er hierdoor geen extra
gezondheidseffecten op de longfunctie van kinderen te verwachten.
De geplande geluidsschermen kunnen de luchtverontreiniging op 30 tot 70 meter achter het scherm
iets verlagen. Aangezien de meeste bebouwing op een afstand van meer dan 70 meter van de
schermen ligt, wordt er geen effect verwacht van de geluidsschermen op de blootstelling aan
luchtverontreiniging en de daaraan gerelateerde gezondheid van de omwonenden.
Voor een kwantificering van de toename in luchtverontreiniging door de verbreding van de snelweg
zijn aanvullende metingen nodig. HGM adviseert een nulmeting en een nameting uit te voeren van
PM2.5, zwarte rook en NO2. Zwarte rook is een maat voor de hoeveelheid roet. Zwarte rook en NO2 en
in mindere mate ook PM2.5 zijn namelijk goede indicatoren voor het meten van luchtverontreiniging
afkomstig van een dichtbij gelegen drukke weg, PM10 is daar geen goede indicator voor.
Wanneer uit deze metingen zou blijken dat de luchtkwaliteit rond de A12 verslechtert, zouden er
aanvullende maatregelen genomen kunnen worden om de luchtkwaliteit te verbeteren, zoals het
instellen van een snelheidslimiet van 80 km/uur.
Team Milieu en Gezondheid - maart 2010 - pagina 6 van 49
Geluid langs de A12 en gezondheid
De gemiddelde geluidsbelasting (Lden) zal licht stijgen na verbreding van de A12 en toepassing van de
geluidsreducerende maatregelen (geluidsschermen en ZOAB). TNO heeft hinderrelaties afgeleid, die
zijn opgenomen in de EU Richtlijn Omgevingslawaai en de Wet Geluidhinder, en ook worden gebruikt
door de Wereldgezondheidsorganisatie. Met behulp van deze relaties is berekend hoeveel mensen er
ernstige hinder ondervinden als gevolg van de geluidsbelasting (Lden). Het aantal mensen dat ernstige
hinder zal ervaren stijgt na verbreding en met toepassing van alle geluidsreducerende maatregelen in
Arnhem van 52 naar 56 personen. In Velp daalt het aantal ernstig gehinderden licht van 67 naar 65
personen, en in Rozendaal blijft het geschatte aantal ernstig gehinderden gelijk.
Ook het aantal mensen dat ernstige hinder ondervindt door slaapverstoring is berekend met behulp
van TNO relaties. De nachtelijke geluidbelasting zal nagenoeg niet veranderen, en derhalve zal er ook
nagenoeg geen verandering zijn in het aantal mensen dat last heeft van ernstige slaapverstoring.
Op sommige plekken rond de A12 neemt de geluidbelasting iets toe, op andere plekken neemt de
geluidbelasting iets af. In Velp neemt de gemiddelde geluidbelasting en het aantal personen met
ernstige hinder af, maar het aantal huizen met een geluidsbelasting boven 60 dB stijgt in Velp van 29
naar 50. Dit is een zorgelijke ontwikkeling, aangezien bij een geluidbelasting boven de 60 dB het risico
op hartinfarcten toeneemt.
Bij een dagverblijf voor gehandicapte adolescenten (Vogelkersweg) zal de geluidbelasting flink
toenemen. Bij deze instelling kunnen geluidswerende maatregelen, zoals gevelisolatie, de
geluidsniveaus binnen verlagen, zoals ook in het Tracébesluit wordt genoemd.
Hulpverlening Gelderland Midden