Opnieuw geleidelijk warmer en eind van de week lokaal tropisch.
5 juli 2010 - Na de hitte van de afgelopen dagen met in het zuidoosten
op vrijdag lokaal ruim 35 graden en 33 graden op zaterdag, schakelen we
vandaag en morgen even over op minder warm weer. In de loop van deze
week stroomt vanuit het zuiden geleidelijk weer warmere lucht uit over
het land. Tegen het weekeinde zijn in het binnenland lokaal alweer
tropische temperaturen mogelijk van 30 graden of iets daarboven.
Afgelopen vrijdag werd het in het overgrote deel van Nederland tropisch
warm met maximumtemperaturen tussen 30 en 35 graden. Lokaal in het
zuidoosten werd het nog net iets warmer met in Eindhoven een maximum
van 35,5 graden.
Net over de grens in Belgie werd in Kleine Brogel een maximum van 37.3
graden gehaald. Bijzonder waren ook de nachtelijke temperaturen. In het
zuiden van het land was het vrijdagavond rond 23 uur nog zo'n 27 tot 29
graden en in de nacht van vrijdag op zaterdag bleef de temperatuur op
veel plaatsen boven de 20 graden.
Op zaterdag koelde het vanuit het westen geleidelijk wat af en trokken
enkele regen- en onweersbuien over het land.
Vandaag en morgen hebben we te maken met minder warm zomerweer.
Vanmiddag vallen er vooral in de oostelijke helft van het land enkele
buitjes en loopt de temperatuur op tot rond 22 graden in het
binnenland. Later deze week zien we opnieuw de opbouw van een vrij
stabiele zomerse periode. In de bovenlucht, op hoogten tussen 5 en 10
kilometer, zien we een zuid tot zuidwestelijke stroming tot
ontwikkeling komen die opnieuw een transport van warme lucht uit
Frankrijk op gang brengt.
Ook de weermodelberekeningen voor eind van de week en komende weekeinde
handhaven dit stromingspatroon, waarbij depressies vanaf de Atlantische
Oceaan voorlopig op een afstand worden gehouden. Het lijkt een vrij
stabiele zomerperiode te worden met geleidelijk steeds hogere nacht- en
dagtemperaturen. Eind van de week wordt het waarschijnlijk op diverse
plaatsen in het binnenland alweer tropisch warm.
Hoe bijzonder zijn temperaturen van boven de 30 graden in Nederland? De
figuur hieronder toont de bandbreedte waarbinnen globaal de hoogst
mogelijke maximum- en minimumtemperaturen in De Bilt liggen (gebaseerd
op metingen over het tijdvak 1901-2007).
Hieruit blijkt bijvoorbeeld dat temperaturen van 30 °C of hoger
("tropische dagen") kunnen optreden van mei tot half september. Van
juni tot en met september daalt de temperatuur soms niet verder dan 18
°C. De hoogste temperaturen worden in ons land vrijwel altijd ver in
het binnenland geregistreerd. Het relatief koele zeewater heeft een
temperende invloed op de temperatuur in de kustregio's. Zo varieert het
langjarig gemiddelde van het aantal tropische dagen van nul op de
Wadden tot zes plaatselijk in het zuidoosten van het land. In sommige
jaren wordt er geen enkele tropische dag geregistreerd, terwijl in
andere jaren er een aantal voorkomen. Zo werden in 1947 in De Bilt
achttien tropische dagen genoteerd. Maastricht telden er dat jaar zelfs
27.
De hoogste temperatuur ooit in ons land gemeten is 38,6°C. Dat was op
23 augustus 1944 in Warnsveld, in de Gelderse gemeente Zutphen.
Temperaturen van meer dan 35 graden zijn het laatst gemeten op 2 juli
2010 en daarvoor op 20 augustus 2009. Hoe zeldzaam deze temperaturen
zijn blijkt wel uit het feit dat in het zuiden van Limburg in de
afgelopen ruim honderd jaar op slechts vier dagen 37 graden of meer is
gemeten. Kijken we wat noordelijker in Nederland dat zien we dat op de
Vliegbasis Twenthe het sinds het begin van de metingen in 1951 zes keer
warmer is geworden dan 35 graden, dus gemiddeld eens per tien jaar.
Er is officieel sprake van een hittegolf als de maximumtemperatuur in
De Bilt gedurende tenminste vijf dagen elke dag 25 graden of hoger is
(zomerse dagen) en in dat tijdvak bovendien op zeker drie dagen
minstens 30 graden is bereikt (tropische dagen). Een hittegolf is dus
een serie van minstens vijf zomerse dagen, waarvan er zeker drie
tropisch zijn. In De Bilt hebben we een hittegolf de afgelopen dagen
net niet gehaald, regionaal in het zuidoosten is het criterium wel
gehaald.
Eerste uitgave: 05-07-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut