Ernst & Young
Verbetering doelmatigheid en efficiëntie zorgen voor positief resultaat zorginstellingen

5 jul - Het aantal zorginstellingen met een negatief resultaat is in 2009 wederom gedaald. In 2008 lag dit aandeel op 19%, in 2009 is dit nog maar 7%. Opmerkelijk hierbij is ook de verbetering van het resultaatniveau binnen de gehele zorgsector in vergelijking met vorig jaar. Dit resultaat wordt voornamelijk veroorzaakt door een verbetering in de arbeidsproductiviteit en daarmee de verbetering van de efficiënte inzet van mensen. Dit blijkt uit de Financiële Barometer Gezondheidszorg 2010 van Ernst & Young.

Ondanks een stijging van de gemiddelde personeelskosten per FTE is een afname zichtbaar van de personeelskosten als percentage van de totale opbrengsten. Dit resultaat is vooral binnen care-instellingen opvallend te noemen omdat de opbrengsten hier in tegenstelling tot de cure-instellingen binnen alle sectoren zijn gedaald ten opzichte van vorig jaar. Bert Hilverda van Ernst & Young: 'De aandacht voor effectieve en efficiënte inzet van de medewerkers werpt duidelijk vruchten af. Dit is een opvallende ontwikkeling aangezien een groot deel van de bezuinigingen juist bij de care-instellingen hun beslag gaan krijgen, voornamelijk binnen de geestelijke gezondheidszorg.'

Ondanks een stijging in bijna alle zorgsectoren van het gemiddelde resultaatniveau is dit met een bandbreedte tussen 0,8% en 2,7% (als percentage van de opbrengsten) nog relatief laag. Met de bezuinigingen in het vooruitzicht is het evident dat instellingen de ingezette weg van verbetering van doelmatigheid en efficiëntie ook de komende jaren moeten blijven volgen. Alleen op deze manier kan het huidige resultaatniveau worden behouden. Dit is nodig om de gewenste verdere versterking van de vermogensposities te realiseren.

In 2009 is voor alle sectoren in zowel de cure- als de care-instellingen gemiddeld sprake van vermogensgroei. Dit wordt door de overwegend positieve resultaten veroorzaakt. Ondanks deze stijging liggen de vermogensniveaus vooral in de topklinische en algemene ziekenhuizen, maar ook in de geestelijke gezondheidzorg nog onder de veel gehanteerde minimumnorm van 15%. Ook de solvabiliteit laat voor alle sectoren een duidelijke verbetering zien. De solvabiliteit ligt gemiddeld nog steeds onder de door financiers veel gehanteerde norm van 20 tot 25%, maar voor de gehandicaptenzorg en de verpleging & verzorging en thuiszorg bevindt de solvabiliteit zich aan het eind van 2009 al wel binnen deze range. Met name de (topklinische) ziekenhuizen hebben nog lage solvabiliteitsratio's, waardoor deze meer financierings- en renterisico lopen.

Voor alle sectoren (cure/care) in de gezondheidszorg geldt dat de komende jaren aanzienlijke investeringen op het gebied van huisvesting en ICT moeten worden gedaan. Daarnaast is nog steeds sprake van een hoog financieringsoverschot. Voor de sector als totaal bedraagt dit, nog steeds bijna ¤ 1,7 miljard. Indien tot terugbetaling van vooral de overfinanciering in de ziekenhuissector moet worden overgegaan, heeft dit grote impact op de liquiditeitsbehoefte van de instellingen en neemt de vraag naar financiering toe waardoor ook de financieringskosten voor de sector oplopen.

Hilverda: 'Met deze ontwikkelingen en de toenemende druk als gevolg van de aangekondigde bezuinigingen, is het zeker niet ondenkbaar dat zich de komende tijd een verslechtering van de financierbaarheid van zorginstellingen voordoet. Scherpe aandacht voor het treasury beheer en voortzetting van de ingezette verbeteringen op het gebied van doelmatigheid zijn van groot belang voor de noodzakelijke versterking van vermogen en solvabiliteit van zorginstellingen.'