Universiteit Leiden

Kenyaanse leeuwin fan van oranje

Een Kenyaanse leeuwin die met een Nederlandse vlag zwaait tijdens het Wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika⦠Wat is verhaal achter deze bijzondere fan?

Observatie

Onderzoeker Hans de Iongh van het Centrum voor Milieuwetenschappen en zijn familie hebben op dinsdag 29 juni een bijzondere ervaring opgedaan tijdens een veldbezoek aan Maasai Mara National Reserve in Kenya. Hun landcruiser had een Nederlandse vlag op de bumper om hun steun te uiten aan het Nederlandse elftal in de Wereldkampioenschappen in Zuid-Afrika. Zij observeerden die ochtend een groep van zes leeuwen, die over de weg liepen.

Een leeuwin liep naar de landcruiser toe, beet de vlag van de bumper af en liep met de vlag in haar bek rond terwijl toeristen haar uitgebreid fotografeerden.
Een Kenyaanse leeuwin met de Hollandse driekleur. Hopelijk een voorteken dat Nederland het WK gaat winnen.

Een Kenyaanse leeuwin met de Hollandse driekleur. Hopelijk een voorteken dat Nederland het WK gaat winnen.

Conflicten

Het Centrum voor Milieuwetenschappen doet al meer dan tien jaar onderzoek naar conflicten tussen leeuwen en veehouders in Afrika, met als doel een bijdrage te leveren aan het beheersen van deze conflicten.

Probleemleeuwen

Het Nederlandse onderzoek richt zich vooral op het gedrag van zogeheten probleemleeuwen. âVoor de mensen die in de buurt van een nationaal park wonen, zijn probleemleeuwen ook echt een groot probleem: een koe per week is een normaal eetpatroon voor een probleemleeuwâ, vertelt De Iongh. âEen volwassen mannetje kan daarnaast nog eens meer dan honderdvijftig schapen en geiten doden. Dat komt dan neer op maximaal ⬠30.000 euro schade per jaarâ, vele malen het jaarinkomen van de gemiddelde inwoner van Kenya.

Droogte

Het onderzoek richt zich vooral op de leeuwenpopulatie in het Amboseli nationaal park, waar in 2009 grote droogte heerste, als gevolg waarvan meer dan 80% van de wilde dieren stierf. De leeuwen hier hebben nu niet voldoende voedsel en vergrijpen zich in toenemende mate aan koeien, geiten en schapen. De afgelopen maanden zijn dertien leeuwen gedood door Maasai veehouders, waaronder leeuwen die bij het onderzoek betrokken waren.

Fast food

Een voorbeeld van een vraag die in het onderzoek aan de orde komt is: bewegen alleen de solitaire leeuwen heen en neer tussen de parken en de Maasai dorpen of doen alle leeuwen dat, en is dus elke leeuw een probleemleeuw? De Iongh: âDit soort informatie heeft de beheerder van het reservaat nodig om maatregelen te kunnen treffen. Als alle leeuwen in het studiegebied af en toe het park verlaten voor wat fast food bij de dorpen, dan moet een beheerder kiezen voor betere bescherming van het vee, bijvoorbeeld door versterkte omheiningen, boma's, of zelfs het elimineren van de probleemleeuw.

Prioriteiten

Naast het onderzoek naar probleem eeuwen is recent ook genetisch onderzoek gestart om de verschillen tussen de diverse leeuwenpopulaties in Afrika te kunnen vaststellen. Hierbij wordt vooral gebruik gemaakt van verse leeuwenmest. Genetische kenmerken van leeuwenpopulaties kunnen van belang zijn voor het opzetten van beschermingsprogramma's in Afrika, waarbij prioriteiten gesteld moeten worden.