Ingezonden persbericht
Bouwbarometer®: Kleinere architect kijkt voorbij dieptepunt
Grotere architectenbureaus last van strenge financieringseisen
De omzetdalingen onder Nederlandse architectenbureaus nemen verder af. Onder kleine
architectenbureaus (tot 3 fte) noteert per saldo 4% een omzetdaling. Bureaus met meer dan 3
fte presteren aanzienlijk slechter, omdat zij doorgaans aan grotere projecten werken. Die
opdrachten zijn schaarser geworden door aangescherpte financieringseisen bij banken. Uit de
Bouwbarometer® van BouwKennis blijkt evenwel dat architecten weer aan herstel denken.
Per saldo verwacht een 24% van de kleine en 12% van de grotere bureaus in het derde
kwartaal een omzetgroei te behalen ten opzichte van een jaar eerder.
Het eerste halfjaar van 2010 is geen rooskleurige periode geweest voor de bouw en aanverwante
sectoren. Ook de architecten weten de dans niet te ontspringen. Dit komt door een combinatie van
laagconjuncturele en structurele problemen. De vraag naar vastgoed daalt in recessietijd, hetgeen in
negatieve zin doorwerkt op de hoeveelheid opdrachten voor architecten. Los van de crisis hadden
architectenbureaus tot nu toe veel last van hoge kosten en onredelijke eisen bij Europese
aanbestedingen. Wellicht dat de nieuwe aanbestedingswet hier verandering in kan brengen.
Omzetverwachting gunstig bij kleine architecten
In het tweede kwartaal van 2010 noteert per saldo 13% van de architecten een omzetdaling ten
opzichte van een jaar eerder. Ondanks dat de omzetten nog steeds dalen, zij het minder hard,
durven met name de kleinere architectenbureaus weer omhoog te kijken. Zo verwacht per saldo 14%
van alle architecten in het derde kwartaal van 2010 een omzetstijging ten opzichte van datzelfde
kwartaal in 2009. Onder bureaus tot 3 fte is dat zelfs per saldo 24%, terwijl dat boven de 3 fte 12% is.
De ontwikkeling van de orderportefeuille in maanden werk sterkt dit optimisme: deze is in het tweede
kwartaal van 2010 met 0,3 punt gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Ten opzichte van het
eerste kwartaal van 2010 is dat bijna een volle maand werk meer. Ook verwachten per saldo meer
grote en kleine bureaus hun orderportefeuille uit te breiden, te weten respectievelijk 7% en 8%.
Verschil grote en kleine architecten
Een overgrote meerderheid van de architectenbureaus is klein tot middelgroot. De grootte beïnvloedt
de manier waarop zij op de crisis reageren. Grote bureaus hebben doorgaans grotere opdrachten
met een langere doorlooptijd. Hierdoor voelen zij de conjuncturele effecten met grotere vertraging
dan de kleinere spelers. Kleinere bureaus werken met name voor kleinere opdrachtgevers en in de
particuliere sector, waardoor zij flexibeler zijn dan grote architecten. Zij hebben daarentegen al veel
eerder personeel moeten ontslaan, omdat zij niet zo'n financiële buffer hebben als de grotere
bureaus. Ook zijn zij vaak gespecialiseerder, waardoor een verbreding van de werkzaamheden naar
andere gebouwtypen lastiger is nu de bouw voor bepaalde sectoren krimpt als gevolg van de crisis.
Financiering bottleneck voor grotere architect
Het is van levensbelang voor de bouw en aanverwante sectoren dat de financieringspijplijn open blijft
Pers
staan om nieuwe projecten überhaupt van de grond te krijgen. Architectenbureaus voelen hier de
gevolgen van, aangezien zij voor hun opdrachten grotendeels afhankelijk zijn van de plannen van
ontwikkelaars en bedrijven. Zeker nu de overheid zich door haar schulden steeds minder als
opdrachtgever zal profileren. Veel banken staan echter niet te springen om vastgoedprojecten te
bericht financieren. Dat is voor de grotere projecten problematisch, aangezien hierbij ontwikkeling op
grotendeels eigen vermogen uit den boze is. Dit raakt met name de grote architectenbureaus. Hierin
kan de verklaring zitten voor de betere resultaten en verwachtingen onder de kleinere bureaus.
Doorkijk tweede halfjaar 2010
BouwKennis verwacht pas in 2012 herstel van de bouwproductie. De woningnieuwbouw daalt in
2011 naar 60.000 gereedmeldingen, om in 2012 weer licht te groeien naar 64.000. In de
utiliteitsnieuwbouw zakt de productiewaarde in 2011 tot circa 5 miljard. Dat loopt in 2012 weer iets
op tot 5,2 miljard. In het tweede halfjaar van 2010 verwacht BouwKennis dat de architecten, zeker
de kleinere, weer omzetgroei zullen behalen. Dit betekent dat de hardste dalingen zijn bereikt. Wat
het niet betekent is dat er weer flinke winsten worden gemaakt.
Na krap twee jaar van omzetdaling liggen de resultaten simpelweg op een laag niveau. Zelf als de
Bouwbarometer® spoedig een stijging toont, dan zal het omzetniveau van 2008 nog lang niet in zicht
zijn. Hiermee rekening houdend zijn de positieve verwachtingen onder architecten desalniettemin
een hoopgevend signaal. Maar voordat uitvoerende bouwpartijen hier een impuls van krijgen, zijn we
waarschijnlijk weer minimaal een jaar verder.
De Bouwbarometer®
De Bouwbarometer® is de stemmingsindicator binnen de bouwsector en wordt bepaald aan de hand
van ruim 700 enquêtes, gelijk verdeeld over de zeven belangrijkste marktpartijen in de bouw (handel,
architecten, aannemers B&U en GWW, installateurs, afbouwers en klusbedrijven). Naast de actuele
ontwikkelingen op verschillende bedrijfseconomische aspecten, wordt ook aandacht besteed aan de
verwachtingen voor het volgende kwartaal. In dit persbericht is gekozen voor een focus op
architecten. In het meest recente BouwKennis Marketingmagazine leest u het uitgebreide artikel.
Voor een overzicht van alle marktpartijen kunt u terecht op www.bouwkennis.nl.
De Bouwbarometer® is een initiatief van BouwKennis en USP Marketing Consultancy. Ieder kwartaal
komen de omzet, orderportefeuille en concurrentiedruk aan de orde. Om een reëel beeld te krijgen,
worden in de vraagstelling de actuele toestand en de verwachtingen gekoppeld aan de
overeenkomstige kwartalen in het voorgaande jaar. Zo is er altijd een referentiepunt en wordt
rekening gehouden met seizoensinvloeden waaraan de bouwproductie onderhevig is. Wilt u meer
informatie over deze Bouwbarometer® neem dan contact op met Jan-Paul Schop (T 010-2066900).
Over BouwKennis
BouwKennis is uitgever van marktinformatie over de bouw-, vastgoed- en installatiesector. De producten
van BouwKennis ondersteunen managers bij het bepalen en invullen van het beleid. Voor meer informatie
over BouwKennis of om u in te schrijven voor onze digitale nieuwsbrief, kijk op www.bouwkennis.nl.
Pers
Ingezonden persbericht