Rijksoverheid


Toespraak onderteking Convenant aanpak georganiseerde hennepteelt

Toespraak | 07-07-2010

Dames en heren,

Goed om u allen hier te zien bij de start van deze regionale pilot, die een nieuwe fase zal inluiden in de aanpak van de hennepteelt. Een integrale aanpak van dit probleem, waarbij de verschillende betrokken partners nauw samenwerken, is immers hard nodig.

Want de hennepteelt, laat dat duidelijk zijn, is een serieus probleem. Misschien koesteren sommigen nog het ietwat romantische beeld van `Koos Koets'-achtige hippies op jaren, die op hun balkon een paar hennepplantjes kweken voor eigen gebruik. Welnu, dit beeld verdient, zoals u als professionals ongetwijfeld zult weten, drastische bijstelling. De hennepteelt in Nederland heeft in de loop der jaren grootschalige en georganiseerde vormen aangenomen.

Volgens een recente raming door het WODC, zijn er in Nederland inmiddels enkele tienduizenden hennepkwekerijen. En ze boeken enorme winsten. De omzet wordt geschat op 2,5 tot 5 miljard euro op jaarbasis. Dit criminele geld wordt geïnvesteerd in de legale economie, of om nieuwe strafbare feiten te kunnen financieren. Beide situaties zijn ongewenst.

Uiteraard zit de overheid niet stil. Zo ontmantelt de politie jaarlijks ruim 5000 hennepkwekerijen, waarbij circa 2,8 miljoen hennepplanten en
-stekken in beslag worden genomen. Toch kan het altijd nog beter, effectiever. Tot voor kort rolde de politie weliswaar veel kwekerijen op, maar er werd weinig doorgerechercheerd naar de organisaties achter de hennepteelt. De laatste tijd komt daar gelukkig verandering in. Meer en meer komt het voor dat de politie niet alleen de plantages ontmantelt, maar ook probeert aan de achterkant van de hennepteelt te komen. Bijvoorbeeld door onderzoek te doen naar de criminele samenwerkingsverbanden die zich met de organisatie van de hennepteelt bezighouden. Ook is er de laatste jaren sprake van groeiende interesse in maatregelen ter voorkoming van recidive.

Deze ontwikkelingen passen goed binnen het Programma Versterking Aanpak Georganiseerde Misdaad. Sleutelbegrippen in dit versterkingsprogramma zijn de zogeheten `programmatische aanpak' en het `barrièremodel'. Willen we de georganiseerde misdaad effectief bestrijden, dan moeten we niet eenzijdig strafrechtelijk te werk gaan. Die aanpak zal pas echt succes hebben, als we ook langs andere wegen er in slagen om structurele drempels op te werpen tegen de georganiseerde criminaliteit. Denk bijvoorbeeld aan samenwerking met het lokale bestuur, de Belastingdienst en andere opsporingsdiensten. Nieuw in deze aanpak is dat hierbij ook steeds vaker private partijen worden betrokken, zoals Netbeheer Nederland en het Verbond van Verzekeraars.

Dat brengt ons bij de pilot waarvoor hier vanmiddag het officiële startschot zal klinken. Een proef met publiek-private informatie-uitwisseling, die de aanpak van de georganiseerde hennepteelt in de zuidelijke zes politieregio's nog effectiever moet maken.

Informatie van netbheerders en verzekeraars kan de politie goed gebruiken voor het strafrechtelijk onderzoek. De informatie stelt de netwerkbeheerders en verzekeraars, op hun beurt, in staat om op te treden tegen personen die evident actief zijn in de hennepteelt. Zo kunnen ze hun relatie met de cliënt opnieuw bezien. Ook kunnen ze maatregelen nemen, zoals een `slimme' meter plaatsen, of aanvullende voorwaarden opstellen. Ook dit soort maatregelen zullen ertoe leiden dat henneptelers, of mensen die van plan zijn zich in deze wereld te begeven, nog eens goed zullen nadenken of ze zich wel met dit soort criminele activiteiten willen bezighouden.

Ik wil hier overigens benadrukken dat we in de aanloop naar deze pilot uitvoerig hebben stilgestaan bij de privacyaspecten van deze informatieuitwisseling. Het convenant en de gemaakte afspraken bieden hiervoor in mijn ogen afdoende garanties.

Het uiteindelijke doel is te komen tot een structurele vermindering van het aantal hennepplantages. Ik ondersteun deze aanpak dan ook van harte.

Dames en heren, ik ben ervan overtuigd dat de aanpak van de georganiseerde hennepteelt met deze pilot een nieuwe fase ingaat. Dat is een goede ontwikkeling. Een ontwikkeling, die bovendien kan rekenen op een breed draagvlak in de maatschappij. Recent onderzoek in het kader van de Justitie Issue Monitor laat zien dat burgers de aanpak van de georganiseerde criminaliteit steeds belangrijker vinden. In de top van Justitie-onderwerpen de komende jaren prioriteit moeten krijgen, neemt de aanpak van de georganiseerde criminaliteit inmiddels de tweede plaats in - pal na jeugdcriminaliteit.

De samenwerking, die kenmerkend is voor deze geïntensiveerde aanpak van de hennepteelt, gaan we zo meteen vastleggen in een convenant tussen de deelnemende partijen: politie, Openbaar Ministerie, Netbeheer Nederland en het Verbond van Verzekeraars. Voordat we dit gaan doen, nodig ik de deelnemende partijen echter graag uit om hun bijdrage aan dit samenwerkingsverband nader te komen toelichten.