Wageningen Universiteit en Researchcentrum

Eendenkroos: van afval tot veevoer

8 jul 2010

Eendenkroos kan als eiwitrijke grondstof dienen voor krachtvoer voor melkvee. Het is mogelijk om kroos in verschillende hoeveelheden toe te voegen en de brok te optimaliseren. Zelfs een brok krachtvoer van bijna 100% kroos is mogelijk. De koeien nemen de brok met kroos bovendien graag op. Dat blijkt uit onderzoek van Wageningen UR Livestock Research, gefinancierd door het Productschap Zuivel, SenterNovem, waterschap Vallei & Eem en het ministerie van LNV.

De vorming van kroosdekken op watergangen is voor waterschappen een bron van zorg, omdat het negatief is voor de waterkwaliteit en omdat het stankoverlast kan veroorzaken. Door de dekken regelmatig te verwijderen verbetert de waterkwaliteit sterk, maar dit betekent afvoeren als afval en storten of composteren tegen relatief hoge kosten. Een duurzamer alternatief is eendenkroos te benutten als veevoer. Het eiwitgehalte van eendenkroos is relatief hoog, waardoor kroos interessant kan zijn als grondstof voor mengvoer voor melkvee. Op deze manier wordt eendenkroos een grondstof in plaats van een afvalstof.

Zorgvuldig oogsten
Kroos is alleen interessant als het eiwitgehalte van kroos dat van gangbare eiwitrijke voeders benadert, zoals raapschoot, bierbostel en sojaschroot. Het in de pilot geoogste kroos had een eiwitgehalte dat vergelijkbaar is met dat van bierbostel. Kroos zorgvuldig oogsten loont de moeite, omdat men veel tijd bespaart met het verwijderen van vuil en het komt de voederwaarde ten goede. De verteerbaarheid van de organische stof van het kroos uit de pilot was echter relatief laag, waardoor de energie- en eiwitwaarde gemakkelijk overschat wordt. Onderzoek naar de werkelijke (in vivo) voederwaarde moet hierover uitsluitsel geven.

Ongecontroleerde omstandigheden
Het in de pilot geoogste kroos bevatte geen schadelijke ziektekiemen (E.coli, botulisme, salmonella en ParaTBC zijn helemaal niet aangetroffen), zware metalen of andere schadelijke stoffen in een mate die riskant is voor de (volks)gezondheid. Het risicoaspect vraagt echter wel aandacht, omdat kroos wordt geoogst onder niet geconditioneerde omstandigheden. Een risicoanalyse en protocol moeten uitwijzen of, hoe, waar en wanneer kroos geoogst mag worden als grondstof voor veevoer.

Goedkopere alternatieven
Het zou interessant zijn als een groot deel van de gangbare eiwitrijke grondstoffen in krachtvoer vervangen kan worden, omdat de import van deze grondstoffen (vooral soja) ter discussie staat en de landbouw gebaat is bij goedkopere alternatieven. De mogelijkheden om kroos op echt grote schaal in Nederland in te zetten zijn echter beperkt. Naar schatting kan slechts 2% van het totale krachtvoerverbruik voor rundvee vervangen worden door kroos.

Gratis downloaden
Rapport 306 âEendenkroos: van afval tot veevoerâ van G. Holshof et al. kunt u hier gratis downloaden.

Zie het origineel
Contact
Idse Hoving
Tel. 0320 - 293 458