Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier

Dwars door de dijk

Publicatiedatum : 12 juli 2010

Al in 2008 vond archeologisch onderzoek plaats in de Zuiderdijk.

Door de Westfriese Omringdijk worden deze zomer sleuven gegraven voor archeologisch onderzoek. Hierbij wordt gegraven tot onder de dijk, waarbij de middeleeuwse resten aan het licht komen. Op woensdag 14 juli zijn belangstellenden tussen 16.00 en 21.00 uur welkom op de dijk bij Schellinkhout om een wandeling door de dijk te maken. Dit is een eenmalige mogelijkheid om het werk van de archeologen aan de dijk te zien en zelf de opbouw van de middeleeuwse dijk te aanschouwen.

Archeologische resultaten

De Markermeerdijk tussen Enkhuizen en Hoorn wordt versterkt. Tot 2012 wordt hard gewerkt om de dijk te verhogen zodat de veiligheid weer voor lange tijd voldoet aan de vastgestelde eisen. Onderdeel van de dijkversterking is het aanbrengen van nieuwe stukken dijklichaam en het weghalen van oude delen. Juist deze oude delen bevatten een schat aan informatie.

In de afgelopen twee weken werden in opdracht van het hoogheemraadschap nabij Oosterleek en Wijdenes al twee sleuven door de Zuiderdijk gegraven. Het pakket van de voet tot aan de kruin van de dijk was meer dan 7 m dik. De doorsnede liet nauwkeurig het verleden van de dijk zien. Boven aan de dijk viel het schelpenpad of een met puin verharde weg waar te nemen. Daar onder kwam een groot pakket met ophogingslagen tevoorschijn dat bestond uit zoden van klei en zavel. In deze pakketten bevond zich ook huisafval als borden, potten en pannen uit de 17de en 18de eeuw. Zelfs een grote gietijzeren kookpot werd gevonden. Onder deze lagen werden de pakketten kleiïger en bevatten ook resten veen. Aan de zeezijde van de dijk werden in de 16de en 17de eeuw rijen grenen palen ingeslagen versterkt met rijs- en knuppelhout. Daarbovenop lag breekpuin en zwerfkeien om het hout op zijn plaats te houden.

Op sommige plekken zijn wel 2 m dikke pakketten van opgestapeld zeewier, stro, mest en andere zachte materialen gevonden. Deze werden eveneens gebruikt om de dijk te versterken.

Geheel onderin de dijk werd in Oosterleek een 1 m dik pakket van fraai gestapelde klei-veenzoden opgegraven met daar onder een samengeperste laag natuurlijk veen. Dit moet worden gezien als het laatste restje van het grote veenkussen dat West-Friesland in de middeleeuwen ooit was. Onder dit veen bevond zich de natuurlijke ondergrond; blauwe zeeklei.

Rondleiding

Belangstellenden zijn van harte welkom op woensdag 14 juli tussen 16.00 en 21.00 uur voor een wandeling door de dijk nabij de kerk van Schellinkhout (locatie Zuiderdijk 55). Parkeren kan op de buitendijkse parkeerplaats bij het strandje van Schellinkhout. Schellinkhout is te bereiken per auto vanaf Hoorn of Enkhuizen via de N506. Via de afslag Schellinkhout wordt de dijk via de Dorpsweg bereikt. De locatie is niet bereikbaar via de dijk, omdat deze is afgesloten vanwege de werkzaamheden. Het verzoek is om per fiets te komen omdat de parkeergelegenheid beperkt is.

Archeologen van Archeologie West-Friesland en ADC Archeoprojecten geven tekst en uitleg bij de wandeling door de dijk. In groepjes van 15 personen wordt u door de dijk geleid. Afhankelijk van de belangstelling kan er een wachttijd zijn.

Opgelet: bij zware regenval of onweer gaat de excursie niet door. Stevige schoenen zijn nodig, want het kan glad zijn in de sleuf.