Wageningen Universiteit en Researchcentrum
12 jul 2010
Alterra, onderdeel van Wageningen UR, bepleit een nieuw natuurbeleid
gebaseerd op de nuttige functies van natuur en landschap. Niet
bescherming van soorten staat daarbij centraal, maar het blijvend en
optimaal functioneren van ecosysteemdiensten.
Het pleidooi voor nadruk op ecodiensten schrijven onderzoekers van
Alterra in het boekje Natuur voor iedereen: participeren, investeren en
profiteren. Natuurbeleid is nu vooral gericht op bescherming in
reservaten, licht medeauteur Kees Hendriks toe. Maar dat alleen is
volgens hem niet genoeg om de biodiversiteit veilig te stellen. Ook
buiten de ecologische hoofdstructuur en Natura-2000 gebieden is volop
natuur aanwezig. Natuur die we niet als reservaat moeten beheren, maar
als natuur waar iedereen van kan profiteren.
Prijskaartje
En dat kan volgens Hendriks en collegaâs het beste door natuur te zien
als leverancier van zogenoemde ecosysteemdiensten. Dat zijn diensten
als voedselproductie, het leveren van schoon water en schone lucht,
recreatie, en welzijn. Aan die diensten hangt nu meestal geen keihard
prijskaartje. Maar dat moet veranderen. âWant gratis zijn ze zeker
nietâ, legt Hendriks uit. âHet is gratis zolang zoân dienst goed
functioneert. Maar als je dat verprutst, kost het veel geld om het te
herstellen.â
âJe moet in feite de verborgen kosten en (vooral) baten van
ecosysteemdiensten zichtbaar maken. Neem de waterzuivering: je kunt
kiezen voor een technologische oplossing door zuivering in een betonnen
bak, maar je kunt ook investeren in een rietkraag als heliofytenfilter.
Dat laatste levert naast waterzuivering ook een stapeling op van andere
diensten zoals natuur, wateropvang en recreatie.â
Nieuw natuurbeleid vereist volgens Hendriks een âomslag in het denkenâ.
Van een defensieve natuurbeschermingin reservaten naar een meer
economische benadering van natuur als reservoir van nuttige functies
voor de samenleving. Functies waar op de een of andere manier door de
gebruiker voor betaald moet worden. Die nutsfunctie van natuur
verschilt van plek tot plek. Hendriks en collegaâs delen Nederland
daarom op in drie landschappen: natuurlandschap, landbouwlandschap en
multifunctioneel landschap. Elk met zijn eigen gebruiksfuncties. âHet
is een schets van hoe Nederland er over tientallen jaren uit zou kunnen
zien, gebaseerd op ontwikkelingen die gaande zijn. Die driedeling is
handig om te kunnen sturen op ecosysteemdiensten die voor dat gebied
van belang zijn.â
Zoân nieuwe benadering vergroot volgens Alterra ook het draagvlak voor
natuur. âMensen moeten beseffen dat natuur niet alleen maar mooi is en
om van te genieten. Natuur is ook bruikbaar en kan geld opleveren. Dus
moet je er zuinig op zijn.â | Roelof Kleis
Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het
blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie
bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail:
pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail:
resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.