Provincie Antwerpen


Persbericht 12/07/2010

De kolonies van Wortel en Merksplas, over de grenzen heen getild

Vzw Kempens Landschap zorgt voor samenwerking rond weldadigheidserfgoed in Europa

Op 7 juli gaf het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling haar goedkeuring aan het door vzw Kempens landschap ingediende subsidiedossier 'De kolonies, over de grenzen heen getild'. De Vlaamse kolonies zijn door hun geschiedenis gelinkt aan kolonies in andere landen. Met dit project wil vzw Kempens Landschap een samenwerking en kennisuitwisseling over weldadigheidserfgoed in Europa mogelijk maken.

De kolonies vroeger...

De voormalige landloperskolonies van Wortel en Merksplas hebben door hun uniek landschappelijk karakter en imposant gebouwenpatrimonium een enorm ecologisch en toeristisch-recreatief potentieel. Er werden al belangrijke stappen genomen in de goede richting maar er is zeker nog nood aan verdere opwaardering, toeristisch-recreatieve ontwikkeling en ontsluiting van de kolonies. Om de kolonies ten volle te laten ontwikkelen, mogen ze niet los bekeken worden van hun geschiedenis. De kolonies vormen een restant van de Maatschappij van weldadigheid, die ook in Nederland een rijk erfgoed kent. Deze Maatschappij was een typische ontwikkeling van de tijdsgeest van de Verlichting waarin armenzorg en weldadigheidsinitiatieven het licht zagen op meerdere plaatsen in Europa.

En nu...

Om deze erfgoedsites hun volle potentieel te laten kennen, mogen ze niet los van elkaar bekeken worden. Dit niet alleen omwille van hun historisch perspectief, maar ook omwille van hun toekomstige ontwikkeling. De sites hebben vaak heel kenmerkende landschapselementen (dreven, orthogonale patronen) of gebouwentypes (grote landlopersboerderijen, gevangenis- of landloperskapellen) met elkaar gemeen. In de huidige tijdsgeest waarin we een bloei krijgen van plattelandsrecreatie en landschapsbeleving ontwikkelen deze sites zich momenteel los van elkaar, zonder baat te hebben bij de ervaring en kennis die reeds werd opgedaan in een andere regio of land. Op deze manier gaat bovendien een belangrijke troef naar toeristische promotie toe verloren. Ook wat concrete realisaties op het terrein betreft zoals renovaties, inrichting en herbestemming staan de afzonderlijke projecten een stuk sterker door samenwerking. Een Europese samenwerking kan zorgen voor een versterking van het politieke draagvlak, subsidiëringsmogelijkheden, beschermingsstatuten, enz.

Europa schept kansen

Door de goedkeuring van het dossier kan 45 % subsidie vanuit Europa bekomen worden op een totale projectkost van 40.468 euro. In eerste instantie zal een duurzaam samenwerkingsverband worden opgezet tussen de Vlaamse kolonies en de Nederlandse kolonies in de provincie Drenthe: Frederiksoord, Wilhelmina-oord, Veenhuizen en Ommerschans. Reeds voor de goedkeuring van het project werd hierin initiatief genomen door beide partijen. In november werd de Vlaamse zijde uitgenodigd voor een samenkomst in het Nederlandse Frederiksoord, en op 11 juni ll. retourneerde vzw Kempens Landschap de uitnodiging naar de Nederlandse partners toe met een samenkomst in Merksplas. Binnen het project zal later ook contact gelegd worden met de overige Europese partners die gelinkt zijn aan weldadigheidserfgoed zoals het Schotse New Lanark en het Duitse Louisendorf.

Gezien de historische en landschappelijke link tussen het Weldadigheidserfgoed zo duidelijk aanwezig is vormt dit een mooi pilootproject voor een toeristisch-recreatieve ontwikkeling over de grenzen heen! Met dit project wil Kempens Landschap de eenheid van de weldadigheidserfgoedsites in Europa dubbelzijdig belichten: Door middel van de opwaardering van de restanten van een gezamenlijke geschiedenis wordt een gezamenlijke toekomst gecreëerd!

Vzw Kempens Landschap is actief in 50 gemeenten in de provincie Antwerpen. Als organisatie kan ze voor Vlaanderen uniek en exemplarisch genoemd worden. Het is immers geen natuur- of monumentenvereniging, maar een landschapsvereniging. Vzw Kempens Landschap stelt bij al haar domeinen een multi-disciplinaire aanpak voorop. Het landschap heeft immers niet alleen een natuurfunctie, we wonen, werken en ontspannen er ook. Dat alles vraagt een geïntegreerd beheer en juist daarin maakt het Kempens Landschap zich sterk, voor U en volgende generaties !!!

Praktische info:

Waar: Wortel (Hoogstraten) en Merksplas

Verantwoordelijke gedeputeerden:

Ludo Helsen, CD&V

tel 03 240 52 40

Inga Verhaert, Sp.a
tel. 03 240 52 50

Perscontact:

Philippe De Backer
Peredreef 5

2580 Beerzel/Putte

tel. 015 22 82 30 fax 015 22 82 31
phillippe.debacker@skl.provant.be

www.kempenslandschap.be