KNMP reactie op NZa monitor Farmacie
14 juli 2010
De NZa heeft de monitor extramurale farmacie 2010 gepubliceerd. In de
begeleidende brief aan de Minister laat de NZa weten dat het doel van
de monitor is om "inzicht te krijgen in de ontwikkelingen op de
publieke belangen: kwaliteit, toegankelijkheid en betaalbaarheid van
extramurale farmaceutische zorg voor de consument."
De NZa noemt de monitor "een foto van de markt". Naar de mening van de
KNMP heeft de NZa belangrijke aspecten van de extramurale farmacie nog
niet scherp in beeld weten te brengen of geretoucheerd om het gewenste
plaatje - de markt werkt - te kunnen laten zien. De KNMP is
teleurgesteld over de kwaliteit van de monitor en de interpretaties die
de NZa aan de monitor denkt te kunnen ontlenen.
Geen verbetering contracteerproces
Op basis van signalen die de KNMP bereiken is er geen verbetering
waarneembaar van het contracteerproces tussen apothekers en
zorgverzekeraars, zoals de NZa afleidt uit een stijging van het aantal
aanvullende overeenkomsten. Uit recent onderzoek van een grote
landelijke verzekeraar blijkt dat het vertrouwen van zorgverleners in
(het contracteerproces met de verzekeraar) op een dieptepunt verkeert.
Daarnaast stelt de NZa dat het contracteerproces verbeterd is, omdat
het aantal klachten dat apotheekhoudenden hebben ingediend bij de NZa
gedaald is van 44 in 2009 tot 18 in 2010. De KNMP wijt de daling van
het aantal klachten aan het feit dat de eerder ingediende klachten niet
hebben geleid tot enige concrete actie door de NZa.
De NZa stelt dat zowel in 2009 als in 2010 het contracteerproces tussen
apotheekhoudenden en verzekeraars te laat op gang heeft kunnen komen
omdat de NZa het tarief pas in de maand december vaststelt. In de
aanbiedingsbrief aan de Minister stelt de NZa dat men bij het tarief
voor 2011 naar streeft om dit in oktober 2010 vast te stellen, maar dat
dit wel afhankelijk is van de bereidwillige medewerking van de
betrokken koepelorganisaties. Het afgelopen jaar was het echter de NZa
zelf die de uitkomsten van het onderzoek naar praktijkkosten en
inkoopvoordelen, die begin juli bekend waren, pas in oktober heeft
gepubliceerd. Ook op dit moment loopt er een onderzoek naar de
inkoopvoordelen en praktijkkosten waarbij de NZa zelf aangeeft dat dit
onderzoek vertraging oploopt. Dit heeft niet te maken met het gebrek
aan medewerking door apotheekhoudenden aan dit onderzoek.
Transparantie: druk op kwaliteit
Volgens de monitor zijn bij de NZa en IGZ geen concrete signalen bekend
dat de kwaliteit van farmaceutische zorg afneemt, bijvoorbeeld als
gevolg van het preferentiebeleid. De KNMP heeft bij herhaling
aangegeven dat het preferentiebeleid leidt tot forse administratieve
lasten en een ontoelaatbare druk op het apotheekpersoneel. Bij de
huidige druk op de exploitatie van de apotheek kan dit niet zonder
gevolgen blijven voor de kwaliteit van zorg.
Betaalbaarheid: uitgaven farmaceutische dienstverlening juist gedaald
NZa becijfert ten onrechte dat de kosten van de farmaceutische
dienstverlening zijn gestegen met 15%. Die kosten bestaan uit twee
componenten: tarief en inkoopvoordelen. De inkoopvoordelen zijn onder
invloed van het preferentiebeleid nagenoeg verdwenen. Dit is slechts in
beperkte mate gecompenseerd door een verhoging van het apotheektarief.
De tariefopbrengsten mogen dan weliswaar zijn gestegen, maar per saldo
betekent dit dat apotheken erop achteruit zijn gegaan en dat er juist
minder wordt uitgegeven aan de dienstverlening van de apotheek.
Toegankelijkheid: voldoende farmaceutische zorg beschikbaar?
De NZa lijkt er veel aan gelegen te liggen om aan te tonen dat het
aantal apotheken in ons land te hoog is. Het aantal openbare apotheken
stijgt weliswaar in diverse categorieën verstedelijkte gebieden, maar
dat is echter niet gecorrigeerd voor bevolkingsgroei en stijging
leeftijd. Beide zaken zorgen voor `meer werk' voor apotheken. Het
aantal apotheken stijgt minder snel dan het aantal verstrekkingen. SFK
heeft aan dit onderwerp een artikel gewijd in december 2009, zie SFK
website.
De KNMP is eerder van mening dat er, vanwege de toenemende zorgvraag,
een tekort aan apothekers is.
Geen investeringen in farmacie
In de conclusies stelt de NZa dat banken weliswaar terughoudend zijn
bij het financieren van apotheken, maar dat dit geen belangrijke
consequenties heeft. In het rapport zelf staat echter dat er op dit
moment niet of nauwelijks wordt geïnvesteerd in de sector en dat veel
apotheken in financiële problemen verkeren. De KNMP vindt dit zorgelijk
voor de ontwikkeling en innovatie van de farmacie.
Tot slot nog een voorbeeld van selectief citeren door de NZa. Op pagina
16 van de monitor wordt wel de klacht van de drie `grote'
zorgverzekeraars tegen de KNMP volledig uit de samenvatting van NMa
geciteerd, maar het besluit van de NMa om geen verder onderzoek te doen
wordt afgedaan met de woorden: `op basis van prioriteringscriteria'. Op
de website van de NMa valt echter over de klacht tegen de KNMP te
lezen:
"De NMa geeft momenteel voorrang aan andere onderzoeken. De reden
hiervan ligt met name in de ernst van de vermeende overtreding op basis
van de huidige feiten en omstandigheden en het belang van de consument.
De NMa besluit om thans geen onderzoek te doen naar aanleiding van deze
klacht. Dit sluit niet uit dat de NMa, indien zich nieuwe feiten en
omstandigheden voordoen, kan besluiten om een onderzoek te starten."
De wijze waarop de NZa het besluit van de NMa presenteert in haar
monitor is tendentieus.
* © 2010 KNMP
Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie