Persbericht 16 juli 2010
VVD-stemmer voelt zich veel beter over eigen portemonnee dan SP'er
Economische emoties duidelijke graadmeter stemgedrag
Nederlanders die op de VVD hebben gestemd voelen zich veruit het beste
over hun persoonlijke financiële toekomst, gevolgd door CDA- en
D66-stemmers. Er is een grote kloof met hoe de PVV- en SP-stemmers zich
voelen: zij hebben veel meer negatieve en minder positieve emoties als
ze denken aan hun eigen financiële toekomst. Dat blijkt uit de Tilburg
Consumer Outlook Monitor (TILCOM) van CentERdata en de Universiteit van
Tilburg onder 2300 Nederlanders. "De emoties van Nederlanders over hun
persoonlijke financiële situatie blijken een duidelijke graadmeter voor
hun stemgedrag" stelt Jorna Leenheer, senior onderzoeker bij
CentERdata.
De Ecomotion-index van TILCOM meet hoeveel positieve en negatieve
emoties Nederlanders ervaren als ze denken aan hun persoonlijke
financiële toekomst (score -100: alleen negatieve emoties, score 100:
alleen positieve emoties). De resultaten van de consumentenmonitor over
het tweede kwartaal van 2010 laten zien dat deze index sterk
gerelateerd is aan het stemgedrag. VVD-stemmers scoren het hoogst op de
index (50,6), gevolgd door CDA (47,0) en D'66 (46,8). Stemmers op PvdA
en GroenLinks laten een gemiddelde score zien (33,6 en 37,8). En de
achterban van de SP en PVV scoort zeer laag op de index: de
PVV-stemmers gemiddeld 15,0, en SP is hekkensluiter met 7,4. Maar
liefst 36,2% van de PVV´ers en 43,5% van de SP´ers ervaren meer
negatieve dan positieve emoties over hun financiële situatie (score
onder 0), het Nederlands gemiddelde ligt op 24,9%. Gekeken naar het
verschil tussen PVV en SP-stemmers, dan blijken SP'ers vooral minder
blij en minder trots te zijn dan PVV-stemmers.
Contradictie tussen economische evaluaties en gevoelens
Opvallend genoeg komen deze verschillen veel minder sterk terug wanneer
Nederlanders gevraagd wordt naar een rationele evaluatie van verleden
en toekomst voor hun persoonlijke financiële situatie, de Nederlandse
economie en de wereldeconomie. De rangorde tussen de partijen is wel
ongeveer gelijk en er zijn verschillen, maar deze zijn veel minder
groot dan voor de Ecomotion-index. VVD'ers scoren het hoogste op een
5-puntsschaal wat betreft de persoonlijke financiële situatie (2,9),
maar de SP zit hier als laagst scorende maar 0,3 vanaf. Opvallend is
dat de PvdA en PVV op dit gebied hetzelfde scoren (2,7), terwijl ze
zich er duidelijk heel anders over voelen.
Economie staat vrijwel stil
Gekeken naar het totaalbeeld blijkt dat Nederlanders positiever zijn
over hun eigen financiële situatie (2,78) dan over de Nederlandse
economie (2,49). Tegelijkertijd is men over de Nederlandse economie
positiever dan over de wereldeconomie (2,35). De ontwikkeling van
economische gevoelens, vertrouwen en aankoopintenties van consumenten
laat echter vooral stilstand zien. Zo ligt de Ecomotion-index op 34,3,
tegen 33,2 in het vorige kwartaal. Ten opzichte van het vorige kwartaal
zijn ook de veranderingen in aankoopintenties voor duurzame goederen
marginaal. De plannen om grote aankopen als wasmachines, televisies en
meubels te doen (apparatuur en interieur) is zelfs afgenomen in
vergelijking met een jaar terug. Alleen de aankoopkans van auto's ligt
substantieel hoger dan een jaar terug (8,1% tegenover 3,4%). De
economie trekt dus in een ijzig langzaam tempo aan.
Hoogopgeleiden steeds positiever
Het TILCOM-onderzoek is nu voor het vijfde kwartaal op rij uitgevoerd.
Daardoor zijn er steeds meer trends waar te nemen over de tijd. Zo laat
de ontwikkeling van de Ecomotion-index naar opleiding een duidelijk
verschil in trend zien tussen hoger en lager opgeleiden. Hbo'ers en
universitair opgeleiden scoren het hoogst en kruipen steeds dichter
naar elkaar toe gedurende het jaar. Lageropgeleiden (basisonderwijs,
vmbo en mbo) scoren aanzienlijk lager, havo en vwo'ers nemen een
middenpositie in. Wat opvalt is dat de de gevoelens van hoogopgeleiden
het afgelopen kwartaal positiever werden, terwijl voor laagopgeleiden
de Ecomotion-index juist daalde. Na twee kwartalen van lichte
verbeteringen, zijn de gevoelens over de persoonlijke financiële
situatie onder laagopgeleiden in dit kwartaal nu weer wat somberder.
Over TILCOM
In juni 2009 is TILCOM begonnen met het driemaandelijks peilen van de
emoties van een representatieve groep Nederlanders over de economie,
hun koopgedrag en hun bestedingsplannen. Het onderzoek wordt uitgevoerd
door Tiber (Tilburg Institute for Behavioral Economic Research) en
CentERdata in samenwerking met de Faculteit Economie en
Bedrijfswetenschappen van de Universiteit van Tilburg.
Universiteit van Tilburg