EMBARGO tot 22.00 uur
Amsterdam, 27 juli 2010
Delier vergroot kans op dementie en sterfte
Ouderen die op een Intensive Care een delier doormaken, een periode van acute verwardheid, lopen veel kans om binnen enkele jaren te overlijden, in een verpleeghuis te worden opgenomen of dementie te ontwikkelen. Dit schrijven onderzoekers onder leiding van AMC-hoogleraar Neurologie Pim van Gool in een artikel dat morgen verschijnt in het gezaghebbende wetenschappelijke tijdschrift JAMA (Journal of the American Medical Association). In een systematische review analyseren zij de uitkomsten van alle relevante studies over het onderwerp die de afgelopen 25 jaar verschenen. Naar aanleiding van de uitkomsten pleit Van Gool voor een betere follow up van delier-patiënten en meer aandacht voor gezondheidseffecten van delier op de langere termijn.
Bijna 40 procent van de patiënten van 65 jaar of ouder die tijdens een ziekenhuisopname een delier doormaken, overlijdt binnen twee jaar. In de controlegroep ligt dat percentage meer dan tien procent lager, op 27.5 procent. Ook werden aanzienlijk meer patiënten in de delier-groep binnen 14 maanden opgenomen in een verpleeghuis: ruim 33 procent, tegenover ruim tien procent van de controles. Tenslotte blijkt delier ook de kans op dementie zeer sterk te verhogen. Binnen drie tot vijf jaar werd 62.5 procent van de ooit delirante patiënten dement; in de controlegroep bedroeg dat percentage iets meer dan acht. Bij dit laatste moet wel worden aangetekend dat het aantal studies waarin dementie na delier werd onderzocht beperkt was. In de review is rekening gehouden met mogelijke verstorende factoren (zoals andere onderliggende ziekten).
Delier treft vooral ouderen. Circa een derde van alle oudere patiënten die in een ziekenhuis worden opgenomen, maakt zo'n periode van acute verwardheid door. Delier is een ernstig neuropsychiatrisch ziektebeeld. Het kan bijzonder angstaanjagend zijn voor de patiënt, maakt vaak een langer verblijf in het ziekenhuis noodzakelijk en zorgt voor extra complicaties.
Belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van een delier zijn een operatie, een infectie en het gebruik van bepaalde (anticholinerge) medicijnen. Wat er precies gebeurt in de hersenen is niet in detail bekend. Onderzoekers vermoeden dat immunologische processen een rol spelen. Waarschijnlijk blijven die een nadelige invloed uitoefenen, ook nadat de patiënt genezen lijkt en de verwardheid is verdwenen.
Noot voor de redactie (
Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam