Ingezonden persbericht


27 juli 2010

Dwalen door de tijd op Radio Kootwijk
Kunstenaars Odd Enjinears wekken zendgebouw tot leven

Brrrooeemmm. Een bastoon zó diep dat hij wel afkomstig lijkt uit het hart van de aarde klinkt op deze zomerse vrijdagmiddag uit het beroemde voormalige zendgebouw van Radio Kootwijk. Het karakteristieke pand is voor zes weken overgenomen door kunstenaarscollectief Odd Enjinears.

Bezoekers kunnen het gebouw tijdens hun tentoonstelling 'De volgende Toon' al spelend met geluid beleven. Wie ook nog wat over de markante geschiedenis van het voormalig zendcomplex en het dorp Radio Kootwijk wil leren loopt mee tijdens één van de excursies die Staatsbosbeheer tijdens de tentoonstelling organiseert.

Anekdotes
De diepe bastoon ontsnapt aan het gebouw op het moment dat gids Niek van den Brink zijn gehoor achter het voormalig zendgebouw het terrein laat zien dat door 150 werkeloze Amsterdammers werd geëgaliseerd. Niek is een gedreven verteller. "Die werkelozen kwamen hier als dunne potloodjes uit de stad. Van het zware werk en de gezonde buitenlucht zouden ze wel flink opvullen. En werken konden ze: het hele terrein is voornamelijk met de schop vlak gemaakt."

Een klein uurtje geleden pikte Niek, vrijwilliger bij Staatsbosbeheer, de groep op bij het wachthuisje iets verder richting het dorp Radio Kootwijk, tegenover de imposante watertoren van het zendcomplex. Hij liet ons die enorme toren van binnen zien en leidde ons langs twee pompstations en de oude spoorlijn die noodzakelijk was voor de bouw. Hij vertelde hoe het complex in de jaren twintig gebouwd werd om direct contact met Nederlands-Indië mogelijk te maken. Hoe het enkele jaren later in gebruik genomen werd door koningin Wilhelmina, hoe het door de Duitsers werd gebruikt voor contact met hun onderzeeërs en aan het einde van de oorlog deels werd vernield. Hoe het complex uiteindelijk van KPN overging op de Dienst Landelijk Gebied en uiteindelijk in handen van Staatsbosbeheer kwam.

Macht
De groep luistert geboeid naar de anekdotes die Van den Brink bij ieder punt weet te vertellen. Als we pal voor het imposante voormalig zendgebouw, Gebouw A, staan laat hij ons zien wat architect Julius Luthman heeft bewogen om zo'n bijzonder gebouw te ontwerpen. "Dit zendstation moest macht verbeelden: 'Wij zijn een sterke koloniale natie', naar Duits voorbeeld. Luthman beeldde dit uit met een bombastisch gebouw, in de vorm van een sfinx." Nu zien we het zelf ook: het gebouw zelf als enorme sfinx, met muren als poten en twee gebouwtjes aan de voorkant als klauwen.

Levend gebouw
Maar de grootste verrassing van deze tour over het voormalige zendcomplex wacht binnen in het hoofdgebouw. Odd Enjinears heeft zichzelf overtroffen in het beleefbaar maken van Radio Kootwijk hoe het ooit geweest is. Overal in het gebouw zijn geluidsinstallaties te vinden die door het publiek bediend worden. Mooi voorbeeld: als we stalen kogels van een enorme 'knikkerbaan' laten rollen horen we Morseseinen. Eerst één reeks Morse, maar met iedere kogel erbij beginnen de seinen door elkaar te lopen. Zo moet het hier ooit geklonken hebben. Het mysterie van de diepe bastoon is opgelost als we in de enorme machinezaal een labyrint van stalen hekken doorlopen en achter elkaar over plank stappen. Bij iedere voetstap zwelt de duistere toon aan, als je even stilstaat komt er een bijna ondraaglijk laag gebrom uit wat een enorme megafoon lijkt te zijn.

Na een ware ontdekkingstocht door het voormalig zendgebouw Radio Kootwijk sluiten we de middag af op het dak, waar gids Niek ons als uitsmijter op een fantastisch uitzicht trakteert. "U ziet in de verte de toppen van het Kootwijkerzand. Die heuvel in de verte is de stuwwal waarop Hoog Buurlo ligt. Als u zich eens verveelt: ga hier eens fietsen of wandelen. Het is een uniek gebied."


---

Informatie in het kort

Zomerrondleidingen Radio Kootwijk
Data:
Tijd: van 13:30 tot 15:30
Startpunt: het wachthuisje tegenover de watertoren Adres: Radioweg 1, 7348 BH Radio Kootwijk (zie website voor routebeschrijving) Combinatieticket expositie en rondleiding: 12 euro p/p (kinderen van 4 t/m 12: 9 euro)

Expositie De Volgende Toon
Datum: 14 juli t/m 22 augustus
Openingstijden: woensdag t/m zondag van 10:00 tot 17:00 uur Toegangsprijs expositie: 7 euro p/p (kinderen van 4 t/m 12: 4 euro) NB: Gesloten op maandagen, dinsdagen en op 13 augustus i.v.m. concert NJO