Gemeente Nijmegen

Nieuwe Romeinse en middeleeuwse vondsten bij Plein 1944

24/08/2010

Bij de opgravingen rondom Plein 1944 hebben de archeologen van Bureau Archeologie en Monumenten van de gemeente Nijmegen twee bijzondere vondsten gedaan. Op de Scheidemakershof is op een diepte van 3,5 meter en over een lengte van ongeveer 10 meter een Romeinse weg opgegraven. Het gaat om een secundaire weg die vermoedelijk in de eerste eeuw na Chr. tot en met de vierde-vijfde eeuw in gebruik is geweest. In de Broerstraat, ter hoogte van Bakker Bart, is een forse muur gevonden van wat vermoedelijk de voorpoort van de Wiemelpoort is geweest. Al eerder werden tijdens de rioleringswerkzaamheden restanten van de hoofdpoort opgegraven.

De Romeinse weg werd op deze locatie verwacht op grond van eerdere waarnemingen en opgravingsresultaten in de directe omgeving. Het is echter voor het eerst dat het tracé over een grotere lengte volledig onderzocht kon worden. De weg is beter en dieper bewaard dan op de andere plekken. In de komende week wordt de opbouw van de weg verder onderzocht. Op grond van het verzamelde vondsten zal de weg dan preciezer gedateerd kunnen worden. De weg die nu gevonden is, geeft informatie over hoe Romeins Nijmegen was opgebouwd. De precieze ligging van de weg, op de helling van een droogdal, moet bovendien nader inzicht geven over het verdere tracé van deze weg. Mogelijk kent de Romeinse weg een opvolger daterend uit de middeleeuwen. Deze week graven de archeologen het resterend deel van de Romeinse weg verder op.

De Wiemelpoort (Windmolenpoort) was een van de drie stenen toegangspoorten in de stad toen vanaf het midden van de 13e eeuw (vanaf ca. 1250) de eerste stadsomwalling met omgrachting werd aangelegd. Samen met de Burchtpoort in het oosten en de Hezelpoort in het westen vormde de Wiemelpoort in het zuiden de toegang tot Nijmegen. De Wiemelpoort bevond zich aan de oostkant van wat nu Plein 44 is, iets ten zuiden van de huidige kruising Broerstraat - Pauwelstraat en wordt voor het eerst in 1369 in de bronnen vermeld. De Wiemelpoort bestond uit een hoofdpoort en een voorpoort. Hoe de voorpoort er uit heeft gezien is niet bekend. Er bestaan geen afbeeldingen van. Met de afbraak van de eerste stadsomwalling werd in 1526 ook de voorpoort gesloopt. De hoofdpoort bleef bestaan maar verloor zijn oorspronkelijke functie. De poort is gebruikt als gevangenis en voor het vastzetten van krankzinnigen. In de negentiende eeuw vormde de nauwe doorgang van de middeleeuwse poort een belemmering voor een vlotte verkeersdoorstroming en om die reden werd de Wiemelpoort in 1860 alsnog gesloopt.