Nederlandse Vereniging van Journalisten
Aanbesteding zzp'ers: het kan wél
vrijdag 27 augustus 2010 | Een nieuwe aanbestedingswet moet er voor
zorgen dat overheidsopdrachten ook voor kleine ondernemers bereikbaar
worden. De verwachting is dat het wetsvoorstel volgend jaar zomer in
werking treedt. Nu al zijn er mogelijkheden voor zzp'ers om zich in te
schrijven via zogenoemde marktplaatsen waar vraag en aanbod samenkomen.
Sinds de invoering van de Europese aanbestedingsregels lukte het twee
jaar geleden een Zeeuwse ondernemer om een Europese aanbesteding binnen
te halen. De zzp'er mocht een driejarig communicatietraject voor
Rijkswaterstaat uitvoeren voor een bedrag van 350.000 euro. De
ondernemer haalde er de landelijke media mee. Begrijpelijk, want
inschrijven op een aanbesteding door een zzp'er was tot nu toe bijna
ondoenlijk. Een kleine ondernemer kan bijvoorbeeld niet voldoen aan
bepaalde omzeteisen of wordt uitgesloten omdat er niet eerder een
overeenkomstig project is verricht. Doorgaans gaan grote bureaus er dus
vandoor met de overheidsopdrachten en vervolgens schakelen zij weer
zzp'ers in, maar dan wel tegen hoge bureaumarges. Dat de betreffende
communicatieadviseur zijn aanbesteding toch binnen wist te slepen, kwam
door zijn scherpe prijs-kwaliteitverhouding en zijn lage
overheadkosten. Dankzij zijn netwerk kon hij bovendien de vereiste
continuïteit garanderen.
Het kan dus wel. Belangenorganisaties van zzp'ers en mkb'ers pleiten al
jaren voor meer toegang voor aanbestedingsopdrachten voor hun
achterban. Zij vinden het aanbestedingsbeleid nu veel te vrijblijvend
en te onvriendelijk voor kleine ondernemers. Ze worden tegemoetgekomen,
zo lijkt het, met de nieuwe aanbestedingswet. In juni jongstleden
stemde de ministerraad in met het wetsvoorstel.
Het grote probleem op dit moment nog is dat verschillende opdrachten
tot een megaklus wordt geclusterd zodat de kleine ondernemer geen
schijn van kans maakt. Organisaties, zoals MKB-Nederland, vrezen dat
door nog scherpere prijsstellingen die clustering alleen maar zal
toenemen. Met een wettelijk kader moet er meer sturing komen op
kwaliteit. In de nieuwe wet wordt ondermeer geregeld dat aanbestedende
diensten geen onredelijke eisen mogen stellen aan het bedrijfsleven.
Hiervoor wordt een gids proportionaliteit opgesteld. Opdrachten moeten
voortaan dusdanig worden vormgegeven dat zij ook bereikbaar worden voor
MKB-bedrijven. Aanbestedende bedrijven worden er toe bewogen om zich te
beraden over clustering van opdrachten. Verder moeten meer uniforme
afspraken worden gemaakt en moet er een laagdrempelige
klachtencommissie voor ondernemers worden ingesteld. De verwachting is
dat het wetsvoorstel op 1 juli 2011 in werking zal treden.
Hoewel sceptici de wet nog steeds te vrijblijvend vinden, is de wet
goed nieuws voor de zzp'er. Overigens zijn er nu al mogelijkheden voor
zzp'ers om direct samen te werken met opdrachtgevers zonder tussenkomst
van intermediairs en dat is via een marktplaatsconcept. Opdrachtgevers
kunnen hun vraag bekendmaken, leveranciers kunnen zich aanmelden. Zo is
het UWV gestart met UWV Marktplaats. Ook de politie
Amsterdam-Amstelland heeft een dergelijk initiatief: IPNW Marktplaats
(Inkoop Politie Noord-West).
Zzp'ers die het overzicht willen bekijken van de aanbestedingen van de
Nederlandse overheid kunnen terecht op www.aanbestedingskalender.nl.
Deze site publiceert
(voor)aankondigingen en gunningen van aanbestedingen. Hier zijn
ondermeer opdrachten te voor media- en publiciteitscampagnes te vinden
of communicatieadviestrajecten. Vanaf zomer 2011 zullen aanbestedende
diensten hun opdrachten aankondigen via de website TenderNed.nl.