Armoedebestrijding op het platteland: een vergeten niche
27/08/2010 15:37
CERA
Cera lijst voor het eerst knelpunten op in nieuw onderzoeksrapport.
Leuven, 25 augustus 2010 - Praktijk, onderzoek en beleid besteden onvoldoende aandacht aan armoedebestrijding op het platteland. En dat is nochtans noodzakelijk. Want mensen in armoede kampen in plattelandsgebieden met specifieke problemen.
Dr. Carmen Mathijssen doctoreerde rond armoedebestrijding, is programmacoördinator bij Cera voor het domein Armoede en vertrekt vanuit de volgende vaststelling: "Bij de analyse van de Vlaamse beleidsnota's rond Armoedebestrijding en Plattelandsbeleid, stelden we vast dat er in beide nota's weinig of geen expliciete aandacht wordt besteed aan plattelandsarmoede. Deze onzichtbare en verdoken vorm van armoede verdient nochtans extra aandacht."
De belangrijkste knelpunten zijn:
- Terugtredende diensten en voorzieningen: Commerciële en culturele voorzieningen, ontmoetingscentra, slagers, bakkers, post- verdwijnen vaak uit dorpen.
- Vervoersafhankelijkheid en vervoersarmoede: Mobiliteitsproblemen verhinderen deelname aan het openbare leven. Hierbij is een opvallende wisselwerking met werkloosheid.
- Onderbescherming: Kwetsbare plattelandsbewoners ontvangen niet altijd de maatschappelijke dienstverlening waarop ze recht hebben. Hierbij worden plattelandsgemeenten en hun ocmw's vaak geconfronteerd met een groeiend takenpakket, echter zonder een evenredige groei van middelen.
- Woonnoden op het platteland voor huurders en eigenaars: Onder meer door de lagere prijzen en door het toewijzingsreglement van sociale huisvesting, komen steeds meer kwetsbare groepen terecht op het platteland.
Participatief werken met dorpsbewoners rode draad bij 6 mogelijke oplossingen
Het rapport schuift zes manieren naar voor om deze problemen aan te pakken. Centraal daarbij staat de actieve rol die dorpsbewoners zelf kunnen spelen:
* Proactief handelen in ocmw's: De overheid dient op eigen initiatief een dienstverleningsproces te beginnen. Cera werkt samen met Samenlevingsopbouw Oost-Vlaanderen en HIVA-KULeuven aan de verspreiding van een zelfreflectie-instrument. Met dit instrument duiden ocmw's zelf verbeterpunten aan om dichterbij de meest kwetsbare van hun bewoners te geraken. Dit project is het eerste concrete gevolg voor Cera vanuit dit onderzoek.
* Sociaal huis of dorpshuis: Dat is een laagdrempelige, gezellige plek, waar sociale cohesie gestimuleerd kan worden, gekoppeld aan een lokaal netwerk van diensten en voorzieningen.
* Dorpsnetwerken voor zorg: Deze netwerken van vrijwilligers en verenigingen sporen bestaande zorgbehoeftes bij kwetsbare groepen op. Zo worden sociale netwerken hersteld en versterkt.
* Dorpsrestaurants voor goedkope en gezonde maaltijden helpen tegen vereenzaming.
* Wijkgezondheidscentra: Hier vinden we een toegankelijk aanbod van preventie en gezondheidszorg. Sterktes van dit concept zijn de laagdrempeligheid, de wijkgebondenheid, multidisciplinariteit, kosteloosheid-
* Het grondrecht wonen op het platteland: Er zijn middelen nodig voor huurders en eigenaars om noodzakelijke herstellingen uit te voeren. Een doordachte aanpak voor het toegankelijk houden van sociale huisvesting op het platteland dringt zich op.
Cera zal de andere sporen tot oplossingen systematisch verkennen. Waar opportuun en relevant kunnen er nog bijkomende projecten opgestart worden.
En wie is Cera ook alweer?
Cera is een coöperatie van zo'n half miljoen vennoten en investeert samen met hen op financieel en maatschappelijk vlak. Cera investeert in de samenleving via maatschappelijke projecten, op regionaal, nationaal en internationaal vlak.
Dit onderzoek werd uitgevoerd door Cera en omvatte zowel een literatuuronderzoek, een reeks interviews en een rondetafel met sleutelactoren. Niet alle beleidsadviezen komen noodzakelijkerwijze overeen met Cera-standpunten rond deze thema's.
Wil je graag een interview met onderzoekster Dr. Carmen Mathijssen? Laat het ons weten!
Voor eventuele hyperlinks en bijlagen:
Zie het origineel