VARA

Toon Hermans: De kleuren van een clown'

Zijn zonen Michael, Gaby en Maurice. Collegas als Youp van t Hek, Paul de Leeuwen Herman van Veen. Musici Benny Ludemann, Coen van Orsouw, Hans Koppes en Hugh den Ouden. En zijn manager Herman van Hove, uitgever Wim Hazeu en toneelmeester Johnny van Elk. Allen komen ze aan het woord over de legendarische conferencier, dichter en schilder Toon Hermans. De televisiedocumentaire Toon Hermans: de kleuren van een clown, gemaakt door journalist Coen Verbraak, op zondag 5 september 2010 om 18.50 uur te zien bij de VARA op Nederland 2.

Bijzonder aan de documentaire is dat er - naast talrijke showfragmenten
- ruimschoots geput kon worden uit Toons privé-archief. Zo zijn beelden te zien van de repetities van Toon én het leven achter de schermen. Ik doe maar wat, zo luidde een van Hermans favoriete gezegdes. Uit deze documentaire blijkt dat niets minder waar was: Iedere vouw in zijn broek was voorbereid. Zelfs zijn fameuze opkomsten werden minutieus gerepeteerd. Kortom, een portret van een groot, maar geobsedeerd kunstenaar.

Toon Hermans werd op 17 december 1916 geboren in Sittard. Zijn vader, een bankier, verloor al zijn geld door de geldontwaarding in de jaren twintig en overleed jong. De humor, waarmee het gezin de materiële misère draaglijk hield, zou de basis vormen voor zijn carrière als clown. Later zou hij nog vaak verwijzen naar die tijd, bijvoorbeeld in de conference over 'Snieklaas' ('Ik kende dat kleed, je kon nog precies zien waar de asbak had gestaan'). Samen met Wim Kan en Wim Sonneveld vormde hij de Grote Drie' van het naoorlogse theater. De auditie van de schuchtere goochelaar Hartmann (Doif is tod), de verdwaalde gast op de kakkineuze receptie (Leg neer die bal), de man met de gitaar (Wat ruist daar door het struikgewas) en de ornitholoog met de tropenhelm (De polifinario: kroet, kroet!', en de kroet: 'polifinario!): het zijn sketches die deel uitmaken van ons nationale cultuurgoed. Zijn eerste one man-show in 1955 was meteen een groot succes. De wandelclub, Dit is een plek om lief te hebben en 24 Rozen zijn klassiekers uit het Nederlandstalige repertoire.

Toon Hermans stierf in 2000 op 83-jarige leeftijd aan een hartaanval in het Sint Antoniusziekenhuis in Nieuwegein.

Coen Verbraak (1965) is journalist bij Vrij Nederland en Volkskrant Magazine. Hij maakte eerder tv-documentaires over Ko van Dijk, Godfried Bomans, Theo Koomen en Freek de Jonge. Coen Verbraak won de Zilveren Nipkowschijf 2010 voor 'Kijken in de ziel', een serie tv-interviews met psychiaters (RVU). Daarna volgde, ook bij de RVU, een driedelige reeks over toptrainers.

Toon Hermans: de kleuren van een clown, documentaire van journalist Coen Verbraak, op zondag 5 september 2010 om 18.50 uur bij de VARA op Nederland 2. De film was eerder te zien op 23 april 2005.