Bos dempt hittegolf op lange termijn
6 september 2010 - Bossen zorgen tijdens extreem lange hitteperioden
het best voor afkoeling van de omgeving. Als de hitte toeslaat, stijgt
aanvankelijk de temperatuur rond bossen omdat bomen minder vocht
verdampen dan lage vegetatie. Maar tijdens lange hittegolven zorgen
bossen juist voor afkoeling omdat ze veel langer kunnen doorgaan met
verdampen. Dit in tegenstelling tot gras waarvan het verkoelende effect
tijdens een lange hittegolf verdwijnt.
Dit blijkt uit een analyse van meerjarige metingen op tientallen
locaties in Europa. Onderzoek laat zien dat de verdamping van bossen
bij sterke hittegolven nauwelijks toeneemt. De extra stralingsenergie
die bij warme, wolkenloze omstandigheden beschikbaar is, wordt vrijwel
volledig gebruikt om de lucht op te warmen.
In gebieden met lage vegetaties lijkt een groot deel van die energie
juist gebruikt te worden voor het verdampen van water. Dat geeft meteen
een koelend effect en zal de hittegolf een beetje dempen. Op de langere
duur zorgt die verhoogde verdamping bij graslanden echter dat de
watervoorraad eerder opraakt en er watertekort ontstaat.
Uit de oppervlaktetemperaturen tijdens de Europese hittegolven in 2003
en 2006 kon worden afgeleid dat de extreme hitte in augustus 2003 in
Frankrijk met name optrad in gebieden met veel grasland. Bossen hebben
de verdamping tijdens de eerdere hittegolf in juni 2003 kennelijk meer
beperkt, waardoor er meer water overbleef voor afkoeling in augustus.
De resultaten van dit onderzoek naar verschillen in verdamping tijdens
hittegolven zijn gepubliceerd in Nature Geoscience door Ryan Teuling
van de technische universiteit in Zurich (ETH Zurich).
Klimaatonderzoeker Bart van de Hurk van het KNMI is een van de
co-auteurs.
Eerste uitgave: 06-09-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut