Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen

06-09-2010

Rede Dijkgraaf bij opening academisch jaar Leiden KNAW-president Robbert Dijkgraaf was op 6 september gastspreker bij de opening van het academisch jaar van de Universiteit Leiden. In zijn rede De waarde van wetenschap (pdf) onderscheidt hij afstotende en aantrekkende krachten die in de relatie tussen wetenschap en maatschappij in het spel zijn. Moet de wetenschap afstand houden, of verbindend zijn?

Allereerst gaat hij in op de academische vrijheid, die baat heeft bij enige afstand tot de maatschappij. Aan de andere kant moet de wetenschap niet onverschillig zijn en zich verbinden met de vraagstukken van onze tijd. Aan de hand van de vorige week verschenen evaluatie van het klimaatpanel IPCC laat Dijkgraaf zien waar daarbij de grenzen van de wetenschap liggen.

Verder constateert Dijkgraaf dat 'kennis' zo langzamerhand een verbindend thema is geworden: de belangrijkste partijen hebben zich kunnen vinden in een lijstje met twee wensen: maak heldere keuzes in het innovatiebeleid en versterk het brede fundament van het onderzoek, met oog voor de topkwaliteit. Maar vooral is het nodig om de rol van de overheid voor onderzoek en innovatie fundamenteel te herzien: "Dat onderzoek een vruchtbare investering is voor een land, is overduidelijk, maar het is primair een publiek goed en daarmee ook een publieke verantwoordelijkheid geworden. Vandaar dat investeren in kennis de allerhoogste publieke prioriteit dient te hebben, ook in tijden van crisis", aldus Dijkgraaf.