Ingezonden persbericht
Géén bewijs voor relatie sigarettensmokkel en hogere accijns!
Argument tabaksindustrie tegen verhoging accijns onderuit gehaald
Den Haag, 7 september 2010 - Er is géén relatie tussen hogere accijns op sigaretten en smokkel van sigaretten. Dat concluderen vooraanstaande internationale wetenschappers in een recent gepubliceerd artikel in het tijdschrift Addiction . Met deze wetenschappelijke constatering komt het argument van de tabaksindustrie tegen accijnsverhoging onder grote druk te staan.
Uit het onderzoek blijkt juist het tegenovergestelde: in landen waar de accijns hoog is, is de smokkel laag. En in landen waar de accijns laag is, is de smokkel juist hoog. Het verhogen van accijns is de meest (kosten)effectieve maatregel om roken te ontmoedigen en de schade erdoor terug te dringen. Daarnaast leidt een prijsverhoging van 20% tot 20.000 minder jeugdige rokers op korte termijn (RIVM , ). Het zou dus goed zijn om de accijnzen nog verder te verhogen en meteen de accijns tussen sigaretten en shag gelijk te trekken, zodat een overstap naar goedkopere tabaksproducten niet interessant is.
De tabaksindustrie organiseert, met steun van VNO-NCW, op 9 september een werkconferentie over 'illegale handel en accijns'. Op de congreswebsite wordt gesproken van 'het wankele evenwicht tussen illegale handel en accijns en de neveneffecten van het verhogen van accijns om roken te ontmoedigen'. Lies van Gennip, directeur van STIVORO, expertisecentrum voor tabakspreventie: 'Het gepubliceerde onderzoek haalt het eeuwige argument van de tabaksindustrie volledig onderuit. De vermeende relatie tussen accijnsverhoging en illegale handel is niet aangetoond. Integendeel, het verminderen van illegale handel wordt niet gerealiseerd door accijns te verlagen, maar door de vraag naar tabak te verminderen. De meest effectieve maatregel daarvoor is juist het verhogen van de accijns.'
Brede steun accijnsverhoging gebruiken voor tabaksontmoediging
De verwachting is dat het demissionaire kabinet de accijns op tabaksproducten met ongeveer 25 cent zal verhogen om E200 miljoen extra aan inkomsten te genereren. De prijs van sigaretten in Nederland is, gerelateerd aan de koopkracht, op dit moment het vijf na laagst van alle Europese landen. Volgens recent onderzoek van PriceWaterhouseCoopers kost roken onze samenleving jaarlijks 6 miljard. Bovendien is roken de belangrijkste oorzaak van vroegtijdige ziekte en sterfte en sociaal-economische gezondheidsverschillen. Van Gennip: 'Als we serieus werk willen maken van het voorkomen dat Nederlanders ziek worden en ook illegale handel willen bestrijden, dan moeten de accijnzen nog verder omhoog. Pas dan heeft deze maatregel meer effect dan alleen het spekken van de staatskas.' Aangezien de prijs van sigaretten in ons land niet buitenproportioneel is ten opzichte van andere Europese landen, kan de prijs nog fors omhoog.'
Onlangs pleitten enkele hoogleraren, artsenorganisaties, gezondheidsfondsen, kenniscentra en andere medische partners in het veld van preventie bij de informateur voor een flinke accijnsverhoging en het terugvloeien van een deel van de opbrengst voor tabaksontmoediging.
Relatie accijns en smokkel
Volgens het artikel van Joossens et.al. in Addiction blijkt de smokkel in landen met lagere prijzen (meestal gerelateerd aan lage accijns) vaker voor te komen dan in landen met hogere prijzen (en vaak hogere accijns). Vooral de aanwezigheid van illegale criminele netwerken in een land, de pakkans, de hoogte van de staf, het gemak en de kosten van het ontplooien van illegale activiteiten en de participatie van de industrie blijken belangrijke factoren voor smokkel. De hoogte van de accijns en prijs blijkt geen rol van betekenis te spelen doordat de verkoopprijs van illegale sigaretten nagenoeg gelijk is aan de prijs van legale sigaretten minus tweederde van de accijns.
De brief over steun accijnsverhoging en benutten voor tabaksontmoediging kunt u hier lezen: http://www.stivoro.nl/Upload/20100706_brief_informateur_mbt_doelheffing_final%20(2).pdf
Noot voor de redactie,
Ingezonden persbericht