Radboud Universiteit Nijmegen
Bedrijven doen het beter als werknemer aandeelhouder is
Datum bericht: 9 september 2010
Ondernemingen die werknemers laten delen in de winst en hen ook de
mogelijkheid bieden om aandelen te kopen in het bedrijf, presteren
beter dan ondernemingen die dat niet doen. En ook beter dan
ondernemingen waarbij winstdeling en aandelenparticipatie voorbehouden
is aan het (top)management. Dit blijkt uit onderzoek van Erik Poutsma
en Geert Braam, bedrijfskundigen aan het Institute for Management
Research de Radboud Universiteit Nijmegen. Het onderzoek wordt op
donderdag 9 september gepresenteerd aan enkele leden van de Tweede
Kamer.
Opties bieden geen voordelen
Werknemers financieel laten deelnemen aan de onderneming door middel
van opties, dat biedt geen voordelen. Integendeel zelfs: er blijken na
verloop van tijd ook negatieve effecten op enkele financiële
prestatie-indicatoren. Zo is bijvoorbeeld het resultaat per aandeel en
het rendement op totale activa (return on total assets) van bedrijven
met bedrijfsbrede optieregelingen voor werknemers respectievelijk bijna
0,8 procent en 1,9 procent lager dan bij bedrijven die geen
optieregeling hebben. Bij bedrijven met optieplannen voor alleen
topmanagement zijn de resultaten respectievelijk 0,4 procent en 0,8
procent lager.
Prestatiebevordering
Al met al lijkt het erop, dat het gunstig is voor de productiviteit en
voor de concurrentiepositie van een bedrijf om werknemers financieel te
laten delen in de bedrijfsresultaten. Een mogelijke verklaring voor het
verschil tussen deelname via opties of aandelen, is volgens Erik
Poutsma dat opties niet ingezet worden voor prestatiebevordering maar
voor binding van management en belangrijk personeel. Er gaat geen
motivatie voor prestatieverbetering vanuit, ook al omdat een
uitoefentermijn (de periode waarin opties kunnen worden gebruikt om
aandelen te kopen) van vaak vele jaren is vastgelegd.
De geringe prestatiegerichtheid die uitgaat van opties is al langer
punt van kritiek in de vakliteratuur en ook in de media. Er is dan ook
een trend gaande om opties te vervangen door prestatieaandelen, mede
als gevolg van de aanbevelingen van de Code Tabaksblat.
SNPI
Poutsma en Braam deden hun onderzoek in samenwerking met de Stichting
Nederlands Participatie Instituut (SNPI), die (financiële) participatie
van werknemers eigendom, beleid en uitvoering bevordert. Zie voor meer
informatie de website van SNPI.