VU medisch centrum

De toekomst begint nú

Human Health en Life Sciences (H2LS)

9 september 2010

Combineer een waterstofverbinding met life sciences en je krijgt de nieuwe visie van de Vrije Universiteit (VU) en VUmc op onderzoek en onderwijs binnen het domein gezondheid, ziekte en leven: H2LS (human health & life sciences). Hoe dat zit, vertelt Margreeth van der Mejde, directeur van het instituut voor onderwijs en opleiden (IOO). "We gaan iets doen dat in Nederland of Europa nog niemand doet."

Combineer een waterstofverbinding met life sciences en je krijgt de nieuwe visie van de Vrije Universiteit (VU) en VUmc op onderzoek en onderwijs binnen het domein gezondheid, ziekte en leven: H2LS (human health & life sciences). Hoe dat zit, vertelt Margreeth van der Mejde, directeur van het instituut voor onderwijs en opleiden (IOO). "We gaan iets doen dat in Nederland of Europa nog niemand doet."

VU en VUmc zullen met ingang van het collegejaar 2013-2014 het onderwijs en onderzoek binnen H2LS op een unieke manier vormgeven. Een brede bachelor voor studenten van de faculteiten geneeskunde, tandheelkunde (ACTA), aard- en levenswetenschappen (FALW), psychologie en pedagogiek (FPP), exacte wetenschappen (FEW) is een van de onderdelen. Het is een unieke visie op de toekomst die alle faculteiten na een verkennende fase delen. "Met dit concept", legt van der Meijde uit, "gaan we onszelf sterk profileren in onderwijs en onderzoek, en koppelen we onderwijs en onderzoek nadrukkelijker aan elkaar." Want naast de faculteiten gaan de acht onderzoekinstituten van VU en VUmc participeren.

Nieuw onderwijsmodel
Het idee is studenten binnen het H²LS-profiel een breed basisjaar te bieden waarna zij halverwege hun bacheloropleiding een gerichte keuze voor een bepaalde richting maken. Gerichter dan wanneer zij na de middelbare school een keuze zouden maken. Tegelijkertijd wordt al heel vroeg in de opleiding aan excellente studenten de mogelijkheid geboden om in, samenwerking met de onderzoekinstituten deel te nemen aan honours-trajecten. Het onderwijsaanbod is op deze manier flexibel en biedt de studenten de kansen. Het aansluitende pakket masteropleidingen is gebaseerd op reguliere uitstroomprofielen gekoppeld aan de inhoudelijke onderzoekszwaartepunten van VU en VUmc. Van der Meijde: "Wat we daarmee willen bereiken is, dat we al heel vroeg talenten selecteren en hun de mogelijkheid bieden om met dat talent snel voor te sorteren op een carrière in het onderzoek. Daarnaast willen we met de brede bachelor minimaliseren dat studenten uitvallen. Zowel uitvallen tijdens hun studie, als uitval omdat ze na hun afstuderen voor een andere werkrichting kiezen."

Het concept
Het is een prachtig concept, daarover zijn eigenlijk alle betrokkenen het eens. En betrokkenen, dat zijn er nogal wat. Van der Meijde is zelf projectleider, en met haar drie anderen: Robert Neutelings (FALW), Monique Derks (VUmc) en Reindert van der Gaag (VU). Daarnaast zijn er deelnemers uit de diverse faculteiten en onderzoekinstituten. Het was geen sinecure om al die neuzen dezelfde kant op te krijgen, maar inmiddels is het enthousiasme groot.
De noodzaak om met dit vernieuwende concept te komen, wordt breed gedeeld, legt Van der Meijde uit. "Er zijn verschillende invloeden. Er spelen onder meer demografische, epidemiologische en economische factoren die ons noodzaken om ons voor te bereiden op de toekomst. Dat geldt voor zowel VU als VUmc. Binnenshuis, en dat geldt eigenlijk voor alle universiteiten in Nederland, hebben we te maken met teveel uitval, mogen we talenten best meer uitdagen en is er behoefte aan een flexibeler onderwijssysteem voor bijvoorbeeld studenten die willen stapelen. Mondiaal kennen we bovendien de almaar toenemende belangstelling voor onderwijs in het domein H2LS. Dit heeft consequenties voor de wijze waarop we bij VUmc zorg, onderwijs en onderzoek willen organiseren."

De auto
Het idee van de brede bachelor is niet alleen het antwoord op de geschetste ontwikkelingen; het is ook een idee dat door betrokkenen bij dit project is aangedragen in antwoord op de vraag welke voorbeeld-universiteit zij in het buitenland zagen. Van der Meijde: "Bij alle mooie voorbeelden werd steeds weer duidelijk dat wij eigenlijk al heel veel in huis hebben. VU en VUmc hebben zoveel te bieden. Qua locatie, we zitten op de Zuidas, qua onderwijsaanbod, onderzoekinstituten; we hebben alles in huis en we mogen het veel meer tonen."
Nu fase 1 is afgelopen en daarmee de definitieve keuze voor het concept is bepaald, gaat vanaf oktober fase 2 in, waarin fondsen geworven en subsidie aangeboord gaan worden. Maar zeker zo belangrijk: waarin de keuze een praktische vertaling krijgt in hoe en wat. Van der Meijde ziet het met zeer veel vertrouwen tegemoet. "Als dit de motor is, welke auto hebben we dan nodig? In Nederland noch Europa is dat model er al. VU en VUmc gaan het samen ontwerpen en zetten het stevig in de markt."

Ellen Kleverlaan
bron: Tracer