Ingezonden persbericht
NIEUWSBERICHT: NEDERLANDSE ISAF-MILITAIREN SCHONDEN OORLOGSRECHT
Nederlandse militairen in de Afghaanse provincie Uruzgan hebben het oorlogsrecht geschonden door een gewapende inval te plegen in het Centraal Provinciaal Ziekenhuis van het provinciehoofdstadje Tarin Kowt. Ze waren op zoek naar gewonde talibanstrijders. Defensie heeft excuses aangeboden aan de Uruzgaanse autoriteiten, maar de operatie stilgehouden in Nederland. Dat staat in het boek Als een nacht met duizend sterren. Oorlogsjournalistiek in Uruzgan van journalist Joeri Boom. Boom is redacteur van weekblad De Groene Amsterdammer en reisde meermaals naar de Afghaanse provincie, zowel onafhankelijk als embedded.
De inval vond plaats in april 2009, zes dagen nadat bij een raketaanval op de Nederlandse hoofdbasis Kamp Holland soldaat Azdin Chadli werd gedood en vijf militairen gewond raakten. De Nederlanders vermoedden dat talibanstrijders die daarvoor verantwoordelijk waren zich in het ziekenhuis bevonden. Zij zouden gewond zijn geraakt na een vuurgevecht met Australische troepen. Nederlandse militairen omsingelden het ziekenhuis, posteerden wachtposten op het dak en doorzochten het hospitaal.
Volgens de Vierde Conventie van Genève dienen ziekenhuizen 'te allen tijde te worden beschermd en gerespecteerd' door de strijdende partijen. Het gewapend binnentreden van een hospitaal op zoek naar tegenstanders is een oorlogsmisdaad.
In een reactie noemt Defensie de actie een 'bezoek'. Volgens het ministerie schoten de militairen te hulp omdat gewonde talibanstrijders het ziekenhuispersoneel zouden bedreigen. Het ziekenhuispersoneel ontkent dat. Defensie weigert te zeggen hoe ze van de bedreigingen wist.
Volgens provinciaal directeur Gezondheid Khan Agha Miakhil, die in het ziekenhuis kantoor houdt, was er sprake van een gewapende inval. 'Als ik niet een paar Nederlanders had binnengelaten zouden ze zich met geweld toegang hebben verschaft.' Uiteindelijk gaf hij een militaire arts, de commandant van de Nederlandse eenheid en een tolk toestemming om het ziekenhuis te betreden. Tegen zijn wil werden ook gewapende soldaten meegestuurd. Zij hielden patiënten onder schot terwijl het ziekenhuis werd uitgekamd. 'Ze doorzochten alles. De operatiekamer, de röntgenafdeling, de emergency room, de keuken, de apotheek, alle zalen. Twee kamers waren op slot; ze begonnen de deuren in te trappen. Ik zei: "Niet doen, ik haal de sleutel", en ik heb de deuren geopend.'
Ook volgens de Verenigde Naties is de Nederlandse actie een oorlogsmisdaad. 'Dit is een duidelijke schending van de Geneefse Conventies', meent Sher Ahmad Shakir, hoofd van de overkoepelende VN-missie UNAMA in Uruzgan.
Voor zover bekend zijn bij de invallen geen slachtoffers gevallen.