Ingezonden persbericht


|PERSBERICHT                                             |        |
Den Haag 16 september 2010

Mythen van het atelier

Het RKD ontrafelt de mythen over het negentiende-eeuwse atelier en de schilderpraktijk in Nederland. Onderzoek leidt tot een rijk geïllustreerde publicatie, een wetenschappelijke database en een tentoonstelling in Teylers Museum in Haarlem.

In 2002 startte bij het RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) het onderzoek naar negentiende-eeuwse ateliers en schilderpraktijk in Nederland. In de afgelopen jaren zijn egodocumenten, brieven, reisverslagen, memoires van kunstenaars, tijdschriftartikelen, schilderijen, tekeningen en foto's uit eigen en andere collecties bestudeerd. Het bronnenmateriaal werd vastgelegd in een database, die de naam RKDstudio kreeg.

RKDstudio bevat citaten hoofdzakelijk afkomstig uit ruim 7000 brieven uit kunstenaarsarchieven en brievencollecties. Daarvoor zijn de verzamelingen van het RKD, maar ook van het Rijksmuseum en het Haags Gemeentearchief doorgenomen. Aan alle citaten zijn trefwoorden met een definitie toegekend waardoor er een woordenboek is ontstaan van negentiende-eeuwse ateliertermen met hun betekenis.

Het onderzoek resulteerde tevens in een publicatie, die de titel kreeg Mythen van het atelier. Werkplaats en atelierpraktijk van de negentiende-eeuwse Nederlandse kunstenaar. De redactie voerden Mayken Jonkman en Eva Geudeker. Verschillende specialisten geven in het overvloedig geïllustreerde boek een rijk en divers beeld van het atelier als werkruimte en als sociale, representatieve omgeving.

Teylers Museum werd bereid gevonden om een tentoonstelling over dit onderwerp te organiseren. In Haarlem worden schilderijen en tekeningen getoond uit binnen- en buitenland van meesters als Breitner, Israels, Toorop, Koekkoek en Alma Tadema, maar ook een reconstructie van het spectaculair ingerichte atelier van historieschilder Christoffel Bisschop. Zaterdag 18 september wordt de tentoonstelling geopend door Joep van Lieshout en Prof. Dr. Henk van Os. Tegelijkertijd verschijnt de publicatie en wordt daar de database RKDstudio gelanceerd.

Zie voor meer informatie en toegang tot de database RKDstudio de website www.mythenvanhetatelier.nl. De tentoonstelling in Teylers Museum in Haarlem duurt van 18 september 2010 t/m 9 januari 2011, waarna hij te zien zal zijn in Museum Het Valkhof in Nijmegen. Op 7 en 8 januari 2011 organiseert de Vrije Universiteit Amsterdam in samenwerking met o.a. het RKD een internationaal symposium over dit onderwerp: Hiding Making / Showing Creation: Strategies in Artistic Practice from the 19th to the 21st Centuries