Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
21 september 2010
Grote gemeenten met groene wethouders meest klimaatbestendig
Juist op gemeentelijk niveau zullen de gevolgen van klimaatverandering worden gevoeld. NWO-onderzoekers van de Universiteit Twente ontdekten dat de grootte van de gemeente en de politieke kleur van de verantwoordelijke wethouder het meest bepalend zijn voor een stevig klimaatbeleid.
De Twentse onderzoekers bestudeerden het aanpassingsbeleid van negen heel verschillende gemeenten: Tubbergen, Utrecht, Noord-Beveland, Breda, Schiermonnikoog, Terschelling, Almere, Millingen aan de Rijn en Nijmegen. De drie grote steden (Utrecht, Breda, Nijmegen) zijn daarbij te beschouwen als voorlopers. Hoe groter de gemeente, hoe meer klimaatbeleid, constateerden de onderzoekers.
Netwerken helpt
Grote gemeenten blijken beter in staat om gedetailleerde kennis te verzamelen en toe te passen. Bij grote gemeenten zijn ook meer handen beschikbaar om aan het thema te werken, een relevant netwerk te onderhouden en kennis uit te wisselen. De actieve gemeenten zijn ook bij allerlei netwerken betrokken, van EU-projecten tot stedelijke netwerken en intergemeentelijke samenwerking. Een van de voordelen hiervan is dat er lokaal gezamenlijke adaptatieactiviteiten kunnen plaatsvinden die te duur zouden zijn voor een individuele gemeente.
Enthousiasme belangrijke factor
Een andere bepalende factor is de aanwezigheid van een lokale 'enthousiasteling' in de gemeentelijke organisatie. Een wethouder voor milieu met een 'groene' achtergrond lijkt cruciaal voor een breed klimaatbeleid inclusief klimaatadaptatieplannen. Het kennisniveau van de ambtenaren op het gebied van de effecten van klimaatverandering en de maatregelen die de gemeente kan nemen, wisselde sterk. De mate waarin een gemeente zich kan (en wil) aanpassen aan de klimaatverandering is nauw verbonden met deze kennis.
Rijk kan ondersteunen
De onderzochte gemeenten gaven aan dat het ministerie van VROM als facilitator en coördinator zou moeten optreden om tot een evenwichtige kennisverspreiding te komen. De nationale overheid zou gemeenten ook beter kunnen steunen bij lokale adaptatie-initiatieven, met bijvoorbeeld een toolkit met adaptatieopties, best practices en andere instrumenten. De wet- en regelgeving mag dwingender, zodat er op lokaal niveau meer adaptatie kan worden 'afgedwongen', bijvoorbeeld bij projectontwikkelaars. Ook is er bij gemeenten behoefte aan toepasbare, praktische informatie over de effecten van klimaatverandering op de eigen regio.
Het project 'Analyse van de kwetsbaarheid van gemeenten' is uitgevoerd door Maya van den Berg, verbonden aan het CSTM van de Universiteit Twente, en werd gefinancierd vanuit het NWO-programma VAM (Vulnerability, Adaptation and Mitigation). Zij is hierin begeleid door prof. William Lafferty en dr. Frans Coenen en bereidt een proefschrift over dit onderwerp voor.
Over NWO
NWO is dé nationale wetenschapsfinancier en heeft tot taak het wetenschappelijke onderzoek in Nederland te laten excelleren via nationale competitie. Jaarlijks geeft NWO ruim 700 miljoen euro uit aan subsidies voor toponderzoek en toponderzoekers, vernieuwende instrumenten en apparatuur, en aan instituten waar toponderzoek wordt bedreven. NWO financiert het onderzoek van ruim 5300 getalenteerde wetenschappers aan universiteiten en instellingen. Selectie door middel van peer review is in handen van onafhankelijke deskundigen. NWO bevordert de overdracht van kennis naar de maatschappij.
---