Vilans


Ezelsbruggetjes voor een Goed Gesprek

Hoeveel OMA's komen langs in jouw teamoverleg?

Een ezelsbruggetje is de benaming voor een techniek om iets heel anders makkelijk te kunnen onthouden. (Wikipedia). Er zijn er ook die je kunnen helpen bij gesprekken met familie en bewoners en bij gesprekken met elkaar: in een teamoverleg en MDO bijvoorbeeld. `Laat OMA thuis' is volgens mij hele bruikbare.

Wat maakt het een gesprek goed of fout?

`Voer eens een gesprek met je collega. Een van jullie is verzorgende, de ander een bezorgd familielid van een bewoner op de afdeling. Doe er dan eens alles aan om dat gesprek fout te laten verlopen. Je mag niet met elkaar op de vuist gaan'. Deze opdracht gaf ik laatst in een workshop in een verpleeghuis.
Geweldig hoe de gesprekken toen verliepen. Opluchting en schaterlach al om. Ieder weet precies hoe je het fout doet.
We keken vervolgens naar wat een gesprek goed maakt. Dit leverde een mooie lijst aan eigenschappen op, waar onder:

* Goed luisteren naar elkaar

* Aandachtig zijn en uitnodigende lichaamstaal
* Gelijkwaardigheid

* Tweerichtingsverkeer

* Tijd nemen voor elkaar

Een goed gesprek, het is makkelijker gezegd dan gedaan, zeker in de zorg.

De mensen werken zo hard dat het tijd nemen voor de ander, echt luisteren, doorvragen er heel gemakkelijk bij in schiet. Een half woord is al genoeg. Lekker snel ook. Je geeft een advies of een oplossing en voor je er erg in hebt staat het al in een zorgleefplan of in het dossier bij de arts.
Maar is dat wel de beste zorg? Doe je de bewoner of je collega daarmee wel recht? Meestal niet.

Er is een aantal ezelsbruggetjes die je hierin verder helpen:
* Laat OMA (wat vaker) thuis, Oordelen, Meningen, Adviezen
* Gebruik LSD: Luisteren, Samenvatten, Doorvragen
* Neem ANNA mee: Altijd Navragen, Nooit Aannemen
* Smeer NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander
* Wees een OEN: Open, Eerlijk, Nieuwsgierig
* Maak je niet DIK: Denk In Kwaliteiten

De deelnemers van de workshop konden hier wel wat mee. We moeten OMA meer thuis laten. Dát is het: we moeten ANNA meer meenemen en LSD geven. De ezelsbruggetjes hielpen hen om eerlijk te kijken hoe ze in dagelijks werk aanpakken. Ze helpen om niet in de valkuilen van een `fout gesprek' te trappen.

Ik zelf vind `laat OMA thuis' de sterkste. Je hebt altijd wel een opvatting of mening en je hebt veelal ook al een idee wat een oplossing zou kunnen zijn. Dat is ook niet erg. Maar vraag het na, laat het je luisteren niet belemmeren. Probeer écht te luisteren, probeer de ander écht te begrijpen. Denk na welke kwaliteiten er juist zijn bij die ander. Dat kan alleen met te samenvatten wat je hoort en na te vragen of je hem of haar woorden goed hebt begrepen. Benoem ook dan de positieve kwaliteiten. "Ik zie dat u zeer betrokken bent bij uw moeder". Dit geeft zoveel openingen voor een gesprek. Het is een positieve benadering. Daarom vind ik `Maak je niet DIK' ook wel in dit rijtje passen.

Kijk ook eens naar deze ezelsbruggetjes. En bespreek ze eens met je collega. En zeg tegen elkaar: hé daar ging weer een OMA!. Mooi zo daar is ANNA. Hé joh maak je niet DIK!

Hoeveel OMA's komen langs in jouw teamoverleg? Ken je ook nog andere tips of ezelsbruggetjes voor een goed gesprek? Laat het dan weten. Dank!