Actief hurricane-seizoen
22 september 2010 - Ten westen van de Kaapverdische Eilanden is de
volgende tropische storm Lisa ontstaan. Lisa koerst de komende dagen in
noordwestelijke richting over de Atlantische Oceaan en groeit
waarschijnlijk uit tot een hurricane. Lisa is de twaalfde tropische
storm van dit jaar, waarvan er zes, als Lisa dat ook haalt het
hurricane stadium hebben bereikt. Daarmee zijn we nu, halverwege het
seizoen, al aan het gemiddelde aantal voor een gewoon orkaanseizoen.
Hurricanes Igor, Julia en Karl (Bron: NASA)
Hurricanes Igor, Julia en Karl (Bron: NASA)
Actief seizoen
In maart was al voorspeld dat de orkaanactiviteit in het gebied van de
Atlantische Oceaan dit jaar groter zou zijn dan gewoonlijk. Gemiddeld
komen er in het orkaanseizoen van juni tot en met november zo'n 10
tropische stormen voor waarvan er 6 uitgroeien tot een hurricane, de
officiële benaming van een tropische orkaan in dit deel van de wereld.
Halverwege het orkaanseizoen is met Karl de elfde tropische stormen
waargenomen, waarvan er 5 orkaankracht bereikten. De sterkste orkanen
zijn grotendeels boven zee gebleven, waardoor de gevolgen beperkt
bleven. Als de andere helft van het seizoen net zo actief blijft komen
de voorspellingen van bijna een verdubbelde orkaanactiviteit in dit
gebied volledig uit.
Hurricane Igor waargenomen door de ASCAT Satterometer (Bron: KNMI)
Hurricane Igor waargenomen door de ASCAT Satterometer (Bron: KNMI)
Klimaatonderzoekers baseerden die voorspellingen op twee factoren. Ten
eerste was de zeewatertemperatuur in het gebied waar de meeste orkanen
ontstaan in maart zeer hoog voor de tijd van het jaar. De verwachting
dat het water gedurende het orkaanseizoen nog steeds warmer dan normaal
zou zijn is goed uitgekomen. Boven het warmere water ontstaan meer
orkanen (zie Nader Verklaard- cycloonrestanten).
De tweede factor is het verloop van El Niño en La Niña, benamingen die
worden gegeven aan afwijkingen van de zeewatertemperatuur in de Stille
Oceaan nabij de evenaar. In maart werd de kans de El Niño van de
afgelopen winter na de zomer in het tegenovergestelde zou omslaan groot
ingeschat. Die omslag heeft inderdaad in het voorjaar plaatsgevonden en
op dit moment is er een sterke La Niña actief op de Stille Oceaan. Dit
werkt de vorming van tropische stormen en orkanen boven de Atlantische
Oceaan in de hand. Bij een koude La Niña staat er op grote hoogte
minder wind dan tijdens een warme El Niño, waardoor de enorme
onweersbuien waaruit orkanen geboren worden zich makkelijker kunnen
ontwikkelen.
Aantallen tropische stormen en intense hurricanes op Atlantische Oceaan
1940-2009
Aantallen tropische stormen en intense hurricanes op Atlantische Oceaan
1940-2009
Hurricane-periode
In de Atlantische regio waaronder de Verenigde Staten vallen loopt het
hurricane-seizoen van juni tot en met november. Het voorspelbare gedrag
van de zeewatertemperatuur en El Niño en La Niña, die de vorming van
orkanen beïnvloeden, maakt het mogelijk om ook de activiteit van het
seizoen te voorspellen. Ook de voorspelling van vorig jaar dat het een
rustig seizoen zou worden is volledig uitgekomen. Onmogelijk is het
echter om van te voren aan te geven hoeveel stormen en orkanen aan land
komen. Daardoor is de impact van een actief hurricane-seizoen
moeilijker te voorspellen. Wel zeker zijn de namen die de stormen en
orkanen in alfabetische vorige krijgen.
Het ASCAT-radarinstrument (scatterometer) waarvoor het KNMI
verantwoordelijk is, brengt de orkanen goed in beeld gebracht en helpt
bij de analyse en verwachtingen in onder andere het Amerikaanse
National Hurricane Center (NHC). Het NHC verzorgt de
publiekswaarschuwingen voor Atlantische orkanen.
Namen
De Wereld Meteorologische Organisatie heeft voor dit jaar in de
Atlantische regio de volgende namen bedacht: Alex, Bonnie, Colin,
Danielle, Earl, Fiona, Gaston, Hermine, Igor, Julia, Karl, Lisa,
Matthew, Nicole, Otto, Paula, Richard, Shary, Tomas, Virginie en
Walter. Met Karl zijn we dus inmiddels halverwege de namenlijst.
Actuele informatie
Actuele gegevens over de posities, koers en activiteit van alle
tropische stormen onder andere op http://severe.worldweather.wmo.in van
de Wereld Meteorlogische Organisatie (zie ook onder Externe links).
Hurricane-schaal
Hurricanes worden ingedeeld in vijf klassen volgens de schaal van
Saffir/Simpson. Klasse 1 zijn hurricanes met een wind van gemiddeld
minstens 117 km/u en hoogstens 152 km/u. Een hurricane met een
gemiddelde wind van meer dan 248 km/u zit in klasse 5 en wordt extreem
gevaarlijk genoemd.
Klasse Omschrijving Windsnelheid (km/h) Schade*
1 Zwak 118-152 Meest lichte schade
2 Matig 153-176 Dak- en vensterschade en belangrijke schade aan bomen
en gewassen
3 Krachtig 177-208 Grote schade met uitgebreide vernielingen aan
gebouwen
4 Zeer krachtig 209-248 Zeer groot: daken weggeblazen, veel waterschade
op de begane grond van gebouwen aan de kust
5 Verwoestend meer dan 248 Catastrofaal: vrijwel alle daken
weggeblazen, evenals kleine lichtere bouwsels en grote schade aan
gebouwen
*Officiële omschrijvingen National Hurricane Center
Hurricanes zijn veel krachtiger dan de stormen die we in ons land
kennen. De hurricaneschaal begint aan de bovenkant van de windschaal
van Beaufort, die we in Nederland hanteren. Gebieden waar hurricanes
voorkomen zijn er meestal goed op voorbereid waardoor het schadebeeld
anders is dan de schade bij stormen volgens de schaal van Beaufort.
---
Hurricane Igor waargenomen door de ASCAT Satterometer (Bron: KNMI)
Aantallen tropische stormen en intense hurricanes op Atlantische Oceaan
1940-2009 Hurricane Julia waargenomen door de ASCAT Sactterometer
(Bron: KNMI)
Eerste uitgave: 24-03-10
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut