Radboud Universiteit Nijmegen


Nieuw inzicht: cortisol dempt stress

Datum bericht: 23 september 2010

Een studie van hersenonderzoekers van de Radboud Universiteit Nijmegen laat zien dat cortisol - anders dan altijd werd gedacht - de gevoeligheid voor stress in het brein onderdrukt. Een omslag in het denken met mogelijkheden voor therapieën tegen depressie en posttraumatische stressstoornis. (Journal of Neuroscience , 22 september)

Bij stress wordt de amygdala, de emotionele alarmbel in de hersenen, extra actief en zorgt ervoor dat er allerlei stoffen vrijkomen die het lichaam in opperste staat van paraatheid brengen. De hartslag gaat omhoog, de zintuigen nemen meer waar en dingen die even niet belangrijk zijn voor de vlucht-vechtrespons worden onderdrukt. Cortisol is een van de stoffen die toenemen tijdens zo'n reactie en wordt daarom altijd gebruikt als `stressindicator'. Nu blijkt uit onderzoek van Marloes Henckens en haar collega's van het Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour van de Radboud Universiteit Nijmegen dat dit hormoon juist werkt om het lichaam en het brein weer tot rust te brengen na blootstelling aan stress. Heel belangrijk, want het lichaam houdt het niet vol om voortdurend zo alert te blijven.

`Er wordt al met cortisol geëxperimenteerd bij therapieën tegen angst en PTSS,' vertelt Henckens. `Alleen was er tot nu toe geen goede verklaring waarom het werkt. Angsten zijn goed te behandelen door exposuretherapie - als je spinnenangst hebt, laten ze je wennen aan een spin en langzamerhand wordt de band tussen spin en angst in je emotionele geheugen minder sterk. Als je cortisol slikt voor die exposure, is je reactie minder sterk en leer je makkelijker dat een spin geen echt gevaar inhoudt.'

Wetenschappers die cortisol in speeksel gebruiken als maat voor stress bij hun proefpersonen kunnen dat best blijven doen, vindt de promovendus, zolang ze zich er maar van bewust zijn dat het een heel grove maat is.

Lees meer over deze publicatie in The Journal of Neuroscience in de wetenschapsagenda: Nieuw inzicht: cortisol kalmeert brein na stress