Wageningen Universiteit en Researchcentrum

23 sep 2010
Nummer: R3

200 jaar blikvoer

We hebben er de industriële revolutie aan te danken, expedities waren ervan afhankelijk en oorlogvoering zou nooit meer hetzelfde zijn: geconserveerd eten in glas of blik. We doen het nu precies 200 jaar. Vijf vragen over blikvoer.

Voedsel in blik? Gaap.
Dat zie je verkeerd. Tiny van Boekel, hoogleraar van de leerstoelgroep Productontwerpen en Kwaliteitskunde aan Wageningen university, onderdeel van Wageningen UR, noemt de ontdekking van conserven niet voor niets 'briljant' en 'revolutionair'. Volgens hem was de industriële revolutie zonder ingeblikt voedsel bijvoorbeeld niet mogelijk geweest. Omdat mensen minder voedsel hoefden te verbouwen, hielden ze tijd over voor het werk in de fabriek.

Wie is de uitvinder?
De Franse kok Nicolas Appert experimenteerde jarenlang met inmaken van levensmiddelen. Hij vulde glazen vaten met voedsel, sloot het geheel af met kurk en was, en kookte het hele zaakje urenlang. Dat werkte. Het eten was weliswaar tot pulp gekookt, maar de bacteriën waren morsdood, waardoor het voedsel niet bedierf. De methode Appert werd bekend toen hij een prijsvraag won, uitgeschreven door Napoleon Bonaparte die een manier zocht om zijn legers gemakkelijker van voedsel te voorzien.

Maar dat was glas.
Dat klopt. Blik had toen nog als nadeel dat er geen blikopeners bestonden. De loden sluiting moest met hamer en beitel worden verwijderd. Vijftig jaar later kwam er wel een handzame opener op de markt en werd ingeblikt voedsel een massaproduct.

Waarom blijft het voedsel goed?
Tijdens het koken worden de bacteriën gedood. Maar dat ontdekte Louis Pasteur pas enkele decennia na de vondst van Appert.

Doen we het nog steeds net als toen?
Het principe is nog altijd hetzelfde. Maar de technieken zijn verfijnd. Zo gebruiken we geen tin en lood meer, omdat die giftig zijn. De verhitting is zodanig geopti maliseerd dat smaak en kwaliteit optimaal bewaard blijven. Hoewel, ingeblikte sperzieboontjes blijven toch een onaangenaam weke massa, die je tijdens een intiem dinertje maar beter kunt vermijden. | Hans Wolkers

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het blad voor Wageningen UR (University & Research centre). Meer informatie bij Pers- en wetenschapsvoorlichting van Wageningen UR, e-mail: pers.communicatie@wur of bij de redactie van Resource, e-mail: resource@wur.nl. Zie ook www.resource.wur.nl.