VU medisch centrum

Buikklachten met bloed in de ontlasting? Doorverwijzen!

24 september 2010

Patiënten die zich met vage buikklachten melden bij de huisarts, moeten sowieso worden doorverwezen naar een specialist wanneer er occult bloed in de ontlasting wordt gevonden. Dat concluderen onderzoekers van het EMGO+-instituut in een systematische review die onlangs in het British Medical Journal werd gepubliceerd.

De wetenschappers van VUmc-onderzoeksinstituut EMGO+ wilden handvaten aanreiken waarmee de huisarts een goede schifting kan maken tussen patiënten die wel en die geen verhoogd risico hebben op colo-rectale kanker.
'Een eerste belangrijke conclusie was dat diarree eigenlijk niets zegt over het risico op darmkanker, op het moment dat een patiënt zich al met buikklachten meldt bij de eerste lijn', zegt professor Riekie de Vet, hoogleraar klinimetrie en begeleider van het project. Verder bleek het erg moeilijk om een 'typische' hoog-risico patiënt te identificeren. De Vet: 'Het risico blijkt vooral uit een combinatie van verschillende factoren, zoals leeftijd, gewichtsverlies, anemie en colo-rectale kanker in de familie. De belangrijkste houvast voor de huisarts is de occult-bloedtest, al is ook die nog voor verbetering vatbaar.'

'Diarree zegt eigenlijk niets over het risico op darmkanker'

Vlees eten
De huisarts kan zelf relatief eenvoudig een test uitvoeren op de aanwezigheid van haemoglobine in de ontlasting. Die test kent evenwel nog een hoog percentage vals-positieve uitslagen. Onder andere het eten van vlees in de dagen voor de test, of zelfs tandenpoetsen waarbij het tandvlees gaat bloeden, kunnen voor een onterechte doorverwijzing zorgen. Wanneer de uitslag van de occult-bloedtest positief was, bleek 28% van de mensen ook daadwerkelijk colo-rectale kanker te hebben. Van alle onderzochte parameters was dit veruit de meest onderscheidende. Toch was het aantal fout-positieve uitslagen dus nog 72%. 'Wanneer occult bloed wordt opgespoord op basis van een immunologische test is het aantal fout-positieve uitslagen al iets lager', benadrukt De Vet.

Twee Weken Regel
Naast de aanbeveling om op occult bloed te testen, raden de onderzoekers ook een blik overzee aan. De Vet: 'In het Verenigd Koninkrijk is een zogenoemde Two Week Rule opgesteld. Dat is een set met eenvoudige vragen waarmee de huisarts kan bepalen of een patiënt moet worden doorverwezen of niet. Men had zich daarmee ten doel gesteld om alle patiënten die daadwerkelijk darmkanker hebben binnen twee weken bij een specialist te krijgen. De specifieke parameters waarmee de Britten die Two Week Rule proberen te handhaven is waarschijnlijk niet één op één naar de Nederlandse situatie te vertalen. Maar het zou goed zijn wanneer de huisartsgeneeskunde nader onderzoek kan doen om ook voor ons land zo'n set aanvullende vragen op te stellen.'

Het gehele artikel is te lezen in British Medical Journal, 31 maart 2010: Value of symptoms and additional diagnostic tests for colorectal cancer in primary care: systematic review and meta-analysis. P. Jellema et al.
bron: Synaps