Wat gaan Spinozawinnaars Ellemers, Sluiter en Franx doen met ⬠2,5 miljoen?
Spinozapremiewinnaars Naomi Ellemers, Ineke Sluiter, Marijn Franx
(Leiden) en Piet Gros (Utrecht) maakten op maandag 27 september 2010
bekend wat ze met hun premie van ⬠2,5 miljoen gaan doen. Dat gebeurde
in Den Haag bij de officiële uitreiking door demissionair
staatssecretaris van OCW, Marja van Bijleveldt.
Baanbrekend en inspirerend
Naomi Ellemers
Naomi Ellemers
Psychologe Naomi Ellemers, astronoom Marijn Franx, classica Ineke
Sluiter en chemicus Piet Gros ontvingen de prijs voor hun
voortreffelijk, baanbrekend en inspirerend onderzoek. De laureaten zijn
internationaal vermaard en weten jonge onderzoekers te inspireren.
Kostbare metingen
Ellemers vat haar ambitie met de premie als volgt samen: âIn ons
onderzoeken kijken we hoe personen zich laten beïnvloeden door de
groepen waar ze bijhoren. Ze zijn zich er zelf niet altijd van bewust
dat dit gebeurt of willen het niet toegeven. Daarom zijn traditionele
metingen zoals interviews en vragenlijsten niet altijd bruikbaar. Met
metingen van hersenactiviteit met behulp van technieken als EEG en fMRI
is het mogelijk rechtstreeks naar het proces te kijken. We kunnen dan
zien wat de invloed van anderen is, zelfs voordat mensen zich daarvan
bewust zijn. Dit zijn kostbare metingen. Het geld van de
NWO-Spinozapremie stelt mij in staat om deze metingen te gaan
gebruiken.â
Versterking van de piramide
Ineke Sluiter
Ineke Sluiter
Sluiter wil met de Spinozapremie de hele piramide van de studie van de
klassieke oudheid versterken: een nieuw woordenboek voor
gymnasiumleerlingen en BA-studenten, masterclasses, promotie- en
postdocplaatsen voor de gevorderden en interdisciplinair toponderzoek
over het thema taal en identiteit. Sluiter: âMet inbreng van experts
uit de taalkunde, literatuurwetenschap, sociale wetenschappen, en
evolutietheorie kijk ik naar verschillende culturele scenarioâs voor de
verhouding tussen individu en groep, bijvoorbeeld bekering, coming-out
en passing, dat is leven onder de vlag van een identiteit die
conventioneel gesproken niet de jouwe is. Het zijn scenarioâs waarin
waarden als moed of vrije meningsuiting een grote rol spelen.â
De taalkaart spelen
Marijn Franx
Marijn Franx
âIk gebruik voor mijn onderzoek literaire bronnen uit de oudheid.
Speciaal ben ik geïnteresseerd in momenten waarop deelnemers aan deze
debatten âde taalkaart spelenâ. Daarmee bedoel ik dat zij lijken na te
denken over hun positie in de wereld aan de hand van hun ideeën over
hoe taal werkt of hoort te werken.â
Oude sterrenstelsel in het jonge heelal
Franx bestudeert sterrenstelsels op grote afstand. Het licht van deze
sterrenstelsel is zo lang onderweg geweest dat het laat zien hoe deze
stelsels eruitzagen op veel jongere leeftijd. Hij en zijn groep
ontdekten dat er al oude sterrenstelsels in het jonge heelal bestaan.
Die sterrenstelsels vormden om onbekende redenen geen nieuwe sterren.
Bovendien bleken ze flink zwaarder maar kleiner te zijn dan de
sterrenstels van nu. Dit kan alleen worden verklaard als stelsels bij
botsingen elkaar als het ware âopatenâ. Franx is de tweede Leidse
sterrenkundige die een Spinozapremie krijgt; Ewine van Dishoeck ging
hem in 2000 voor.
Permanente expositie
Franx brak in 2009 een nieuw afstandrecord met de gereviseerde Hubble
Space Telescope. Hij wil met zijn premie metingen gaan doen met de
opvolger van de Hubble, de James Webb Space Telescope. Hij reageert
nuchter: âIk vervolg mijn onderzoek aan de evolutie van sterrenstelsels
en over vijf of zes jaar zien we wat er uit komt.â Franx onderzoekt ook
de mogelijkheid om met zijn prijs een permanente expositie over de
plaats van de mens in de kosmos in te richten.Â
Â
Links
* Psychologie studeren in Leiden, bachelor en master
* Meer over het onderzoek van Ineke Sluiter
* Klassieke talen suderen in Leiden, bachelor en master
* Sterrenkunde studeren in Leiden, bachelor en master
(27 september 2010/Corine Hendriks)
Universiteit Leiden