Woonbond


28-09-2010

Amsterdam kondigt ontruimen van kraakpanden aan

De Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan heeft gisteren per brief aan de gemeenteraad laten weten het kraakverbod per 1 oktober onverkort uit te voeren. De politie begint op zo kort mogelijke termijn aan het ontruimen van bijna tweehonderd Amsterdamse kraakpanden. Het beeld dat het stadsbestuur maar mondjesmaat uitvoering wilde geven aan de wet, is daarmee in de kiem gesmoord. Krakers hebben Van der Laan uitgeroepen tot leegstandburgemeester. In navolging van de gemeente Amsterdam gaat ook de gemeente Utrecht het kraakverbod handhaven.

'De driehoek' van hoofdofficier van justitie Herman Bolhaar, hoofdcommissaris van politie Bernard Welten en de Amsterdamse burgemeester hebben (beleids)uitgangspunten voor wat betreft het ontruimen van kraakpanden uitgewerkt. Na 1 oktober komen zon tweehonderd panden voor ontruiming in aanmerking. Het komende jaar worden daarom zes ontruimingsrondes gehouden in plaats van drie. Begonnen wordt met kraakpanden die overlast geven voor de omgeving. Alle kraakzaken worden onderverdeeld in een hoge, gemiddelde of lage prioriteit. Afhankelijk daarvan wordt direct ontruimd, gewacht tot een ontruimingsronde, of ontruimd wanneer capaciteit beschikbaar is. De driehoek bepaalt de volgorde van ontruimingen.

Concreet lijkt vooral het aantal ontruimingsrondes per jaar te verdubbelen. De Amsterdamse politiecommissaris Leen Schaap liet zich echter in het Parool van gisteren scherp uit: 'Mijn handen jeuken om een eind te maken aan enkele schrijnende situaties in de stad. We staan te popelen om echte overlastpanden leeg te halen.' Capaciteitsgebrek bij de politie is geen obstakel, beloofde Schaap. 'De handhaving van deze wet zal niet stokken door gebrek aan mankracht. Wij voeren die uit. Punt.' Het bericht in het Parool wordt door een Amsterdamse persgroep van krakers op Indymedia.nl als serieuze provocatie opgevat. Zij waarschuwen voor harde confrontaties tussen politie en krakers, een stijging van het aantal leegstaande vierkante meters woon- en kantoorruimte, het dakloos maken van honderden tot duizenden Amsterdammers die soms al tientallen jaren in vastgoed wonen waar speculanten op zijn Amsterdams gezegd- geen moer mee doen.

Ontruimen voor leegstand
Burgemeester Van der Laan schrijft in zijn brief van 27 september aan de raad: Om herkraak te voorkomen en te voorkomen dat de politie meermalen wordt ingezet voor ontruiming van hetzelfde pand, is het beleidsuitgangspunt geformuleerd dat niet ontruimd wordt voor leegstand. Een eigenaar dient het pand direct na ontruiming in gebruik te nemen. Met wat de burgemeester in zijn brief verstaat onder in gebruik nemen, lijkt hij een nieuwe norm in te stellen die afwijkt van huidige regelgeving. Het in gebruik nemen kan op vele manieren, schrijft hij. Bijvoorbeeld door het te gaan verbouwen, onbewoonbaar te maken (in geval van een noodsituatie zoals brandgevaar), te slopen, er antikraak in te zetten, te gaan verhuren, et cetera. In tegenstelling tot het verleden wordt als ingebruikname ook antikraak en het onbewoonbaar maken van het pand toegestaan. Opgemerkt wordt dat de antikraak wel substantieel moet zijn; een antikraker in een flatgebouw is niet afdoende. Maar wat zou onbewoonbaar maken precies inhouden? En wat is 'substantiele antikraak'? In de beleidsuitgangspunten van de Amsterdamse directie Openbare orde en veiligheid zijn er geen nadere regels over geformuleerd.

Aanpak leegstand
Over de extra bevoegdheden van de gemeenten ten aanzien van de aanpak van leegstand, denkt het College van B&W nog na. Het moet nog bepalen of het gebruik wil maken van de nieuwe mogelijkheid (via een wijziging van de Huisvestingswet) om een bestuurlijke boete in te zetten bij een meldingsplicht (van leegstand) voor de daartoe in de huisvestingsverordening aangewezen woningen. In Amsterdam staat circa 17 procent van de kantoorvloeren leeg. De wet kraken en leegstand biedt tevens de mogelijkheid tot het vaststellen van een leegstandverordening voor leegstaande gebouwen of gedeelten daarvan (niet-woonruimte). Het College van B&W denkt erover dit instrument gebiedsgericht in te zetten. Nadere voorstellen hierover worden dit najaar aan de raad voorgelegd. De gemeente komt met een actieplan om leegstaande kantoorruimte terug te dringen.