Minister Donner en VNG verschillen van mening over 133 miljoen
30.09.2010
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vindt het onacceptabel
dat gemeenten de rekening gepresenteerd krijgen voor de oplopende
kosten van de bijstand. Het WWB-budget voor 2010 is volgens de VNG nog
steeds 133 miljoen euro te laag. Minister Donner van Sociale Zaken en
Werkgelegenheid legt deze kosten volledig neer bij gemeenten, zonder
zich af te vragen of het gemeenten kan worden aangerekend dat de
uitkeringslasten hoger uitvallen dan wordt geraamd.
Dat blijkt na afloop van het overleg dat de VNG en SZW vandaag voerden
over de WWB-budgetten 2010. De minister en de VNG verschillen al
langere tijd van mening over de interpretatie van de afspraken uit het
Bestuursakkoord uit 2007.
Het bezwaar van de VNG blijft dat gemeenten met de afgesproken
systematiek uit 2007 onvoldoende worden gecompenseerd voor de gevolgen
van de crisis. Het is niet de schuld van gemeenten dat de
uitkeringskosten stijgen, maar een gevolg van de crisis en rijksbeleid.
Bij de berekening van het budget rekent SZW met een te lage prijs voor
de uitkeringen. Door de crisis/conjunctuur lopen de bijverdiensten van
uitkeringsgerechtigden echter terug. Gemeenten moeten daarom hogere
aanvullingen betalen en maken meer kosten. Bovendien zijn door de
overheveling van bijstandsgerechtigde 65-plussers met een onvolledige
AOW-uitkering naar de Sociale Verzekeringsbank (SVB) bij gemeenten veel
uitkeringen uit het bestand weggevallen waarvan de gemiddelde kosten
relatief laag waren. Gemeenten hoefden deze uitkeringen alleen maar aan
te vullen tot bijstandsniveau. Het effect van dit rijksbeleid is dat de
gemiddelde uitkeringsprijs harder stijgt dan wordt geschat op basis van
de loon/prijsontwikkeling. Gemeenten kunnen hier niets aan doen.
Door deze ontwikkelingen komen gemeenten nog steeds 133 miljoen euro
tekort op het WWB-budget. Minister Donner houdt vast aan de technische
uitwerking van het Bestuursakkoord uit 2007 en wil gemeenten niet
compenseren voor de hogere uitkeringskosten. Volgens de VNG wordt nu
niet meer voldaan aan de basisafspraak uit het Bestuursakkoord. Die
houdt in dat het budget ieder jaar wordt gecorrigeerd voor de effecten
rijksbeleid, de loon/prijs-ontwikkeling en buiten de bandbreedte van
12.5000 uitkeringen ook voor conjunctuur. Als dat goed gebeurt, lopen
gemeenten nooit een risico van meer dan 12.500 uitkeringen (169
miljoen). Dit risico van EUR 169 miljoen nemen gemeenten, zoals eerder
afgesproken, voor hun rekening.
De VNG betreurt de houding van het Rijk omdat in 2009 de rekenregels
van het gemeentefonds wél zijn aangepast vanwege de crisis. Dat was
voordeliger voor het Rijk omdat anders het gemeentefonds met enkele
honderden miljoenen zou blijven groeien als gevolg van bepaalde
rekenregels. Er zijn toen afspraken gemaakt tussen Rijk en gemeenten om
af te wijken van die groei van het gemeentefonds. Nu eenzelfde probleem
optreedt waarbij gemeenten in het nauw komen door de rekenregels, geeft
het Rijk niet thuis.
De VNG wil op korte termijn met het nieuwe kabinet in overleg over de
financiering van de WWB. De rekening van 133 miljoen zal daar dan
worden neergelegd.
Den Haag, 30 september 2010
Vereniging Nederlandse Gemeenten