Universiteit van Tilburg

Persbericht 4 oktober 2010

Geluk zit niet in de genen

De keuzes die mensen maken in hun leven hebben meer invloed op hun geluksgevoel dan hun genen en persoonlijkheid. Dat concluderen Ruud Muffels (Universiteit van Tilburg), Bruce Heady (Melbourne University) en Gert Wagner (Technische Universiteit Berlijn). Zij publiceerden hun resultaten vandaag in de gerenommeerde Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) in de Verenigde Staten.

'Het is even zinloos om te proberen groter te worden dan om gelukkiger te worden.' Deze uitspraak komt van de beroemde psychologen David Lykken en Auke Tellegen van de universiteit van Minnesota op basis van tweelingstudies. Geluk is als het ware verankerd in onze genen en uitsluitend een kwestie van persoonlijkheid. Deze opvatting is bestreden door psychologen zoals Sonja Lyubomirski van Colombia, maar met nog meer bewijs nu ook door de Tilburgse hoogleraar Ruud Muffels en zijn buitenlandse collega's.

De onderzoekers analyseerden data van het German Socio-Economic Panel Survey, een jaarlijks survey dat sinds 1984 loopt en waarbij alle leden van een huishouden van 16 jaar en ouder 25 jaar lang zijn geïnterviewd . Een flink deel van de geïnterviewden blijkt de afgelopen 25 jaar een blijvende en substantiële verandering in hun geluksbevinden te hebben ervaren. Dat is in tegenspraak met de hierboven genoemde 'set point' theorie, aldus de onderzoekers, die stellen dat het geluksgevoel van een persoon vrijwel constant is, want grotendeels aangeboren.

De onderzoekers toonden aan dat belangrijke beslissingen in het privéleven, zoals het vinden van een partner, het krijgen van kinderen, deelnemen aan sociale activiteiten en sport en de balans tussen werk en vrije tijd een groot effect hebben op ons geluk, vergelijkbaar met persoonlijkheidsfactoren.

In het privéleven blijkt het erg belangrijk om sociaal actief te zijn. Studies die gebruik maakten van eenzijdige lichtdoorlatende ramen lieten zien dat mensen het gelukkigst zijn (lachen dan het meest) wanneer ze met vrienden zijn, vervolgens met hun kinderen maar veel minder wanneer ze met hun echtgenoten zijn. (Alleen zijn of met de baas is nog slechter.) Mensen die sociale contacten en familie belangrijk vinden, zijn doorgaans meer tevreden met het leven dan mensen die een goede carrière en materieel succes nastreven.

Vrouwen zijn gelukkiger wanneer hun mannen aangename mensen zijn, voor mannen maakt het niet zo veel uit of hun vrouwen aardig zijn of niet; mannen worden gelukkiger wanneer hun vrouwen verantwoordelijk en nauwgezet zijn, vrouwen hechten daar kennelijk minder aan. Vrouwen zijn daarnaast gelukkiger als hun partners gezinswaarden belangrijk vinden en/of altruïstisch zijn. Mannen worden daar niet gelukkiger van.

Ruud Muffels is sociaal econoom en hoogleraar werkzaam bij het departement Sociologie van de Faculteit Sociale Wetenschappen en het onderzoeksinstituut ReflecT van de Faculteit Rechtswetenschappen.