06 oktober 2010
Ondernemers beter beschermd tegen informatieverzoeken van fiscus
Een betere rechtsbescherming voor ondernemers tegen informatieverzoeken
van de fiscus is een stapje dichterbij gekomen. Vorige week heeft de
Tweede Kamer het initiatiefwetsvoorstel van de Tweede Kamerleden
Dezentjé Hamming (VVD) en Groot (PvdA) aangenomen. Als binnenkort ook
de Eerste Kamer met het wetsvoorstel instemt, krijgen ondernemers een
bezwaar- en beroepsmogelijkheid tegen informatieverzoeken.
MKB-Nederland en VNO-NCW zijn verheugd dat de verbetering nu binnen
handbereik is. Zij hebben jarenlang gepleit om de rechtsbescherming
tegen informatieverzoeken aan te pakken.
De bestaande wetgeving geeft de fiscus zeer ruime bevoegdheden om het
voldoen aan informatieverzoeken af te dwingen (omkering bewijslast;
strafrechtelijke vervolging). De belastingplichtige die vindt dat de
fiscus buiten zijn boekje is gegaan of een ander standpunt heeft, staat
nagenoeg met lege handen. Hij kan nu alleen de rechter achteraf om een
oordeel vragen over de rechtmatigheid van het informatieverzoek.
Daarvoor moet hij eerst weigeren de informatie te verstrekken en
vervolgens procederen over de hoogte van de aanslag. De praktijk leert
dat belastingplichtigen met gerechtvaardigde bezwaren er daarom toch
vaak voor kiezen de gevraagde informatie te verstrekken. Dit om de
risico's van het zware dwangmiddel van omkering van de bewijslast te
vermijden.
Het initiatiefwetsvoorstel brengt evenwicht in de verhouding tussen
fiscus en belastingplichtige ("equality of arms"). Volgens het
wetsvoorstel kan de fiscus een informatieverzoek vastleggen in een
zogenoemde voor bezwaar vatbare beschikking (informatiebeschikking). Is
zo'n informatiebeschikking vastgesteld, dan kan de belastingplichtige
daartegen bezwaar maken en daarna bij de fiscale rechter in beroep
gaan. Staat de informatiebeschikking onherroepelijk vast - m.a.w. de
rechter vindt niet dat de fiscus buiten zijn boekje is gegaan - dan kan
de fiscus een aanslag opleggen met omkering van de bewijslast. Heeft de
fiscus besloten het informatieverzoek niet in een informatiebeschikking
vast te leggen, dan kan geen aanslag met omkering van de bewijslast
worden opgelegd en heeft de belastingplichtige geen mogelijkheid van
bezwaar en beroep.