ChristenUnie
Bijdrage Arie Slob Algemeen Overleg OV-Chipkaart
woensdag 06 oktober 2010 17:00
De heer Slob (ChristenUnie): Mevrouw de voorzitter. Ik heb vanochtend
een aantal kranten gelezen. In een daarvan, het Nederlands Dagblad,
stond een grote, vette, zwarte kop: OV-chipkaart ontbeert centrale
regie. Ik moest er even bij zuchten, want het is een terugkerend
refrein geweest in de afgelopen jaren. Mijn voorganger heeft het ook
een aantal keren in de mond genomen. We weten allemaal wat de reden
ervoor is. Die reden ligt in de keuzes die in 2003, onder Balkenende II
zijn gemaakt. Toen is de primaire verantwoordelijkheid bij de
vervoerders en de decentrale overheden neergelegd. Dat was niet de
keuze van de ChristenUnie, die destijds tegen heeft gestemd, maar wij
hebben ons wel moeten neerleggen bij wat de meerderheid toen heeft
besloten. Toen wij in de afgelopen jaren deel uitmaakten van de
regering, was dat natuurlijk wel de route die wij moesten gaan. Zo
werkt dat in een democratie. Dit is uiteindelijk bepalend geweest voor
het handelen van de rijksoverheid. Dat heeft geleid tot heel veel
heftige debatten en misschien ook wel tot heel veel wrange vruchten.
Toch kun je zeggen dat desondanks heel veel zaken goed zijn gegaan. Ik
denk dat deze mede de positieve gevolgen zijn geweest van het
actieplan. Ik denk dan vooral aan de overgang in Rotterdam en
Amsterdam.
Er is nog heel veel onduidelijkheid. Van de vijftien eindbeeldstudies
zijn er nu nog maar vijf klaar. De tijd begint te dringen, want over
drie maanden moet de helft van Nederland overgestapt zijn. Dat is het
tijdpad dat daarvoor is gesteld. Al die onduidelijkheden en problemen
waar mensen tegenaan lopen - waarbij je het meer onthoudt als het fout
gaat dan als het goed gaat - zorgen ook voor een slecht imago voor het
openbaar vervoer en dat moet ons allen toch een zorg zijn. In dit
algemeen overleg noem ik enkele punten die volgens mijn fractie echt
geregeld moeten worden. Ik vraag de minister om daaraan een bijdrage te
leveren, met inachtneming van zijn verantwoordelijkheid, die ik niet
groter maar ook niet kleiner maak dan ze is. Allereerst moet er
eenduidigheid komen over één keer inchecken en uitchecken bij alle
treinen en metro's. Deze is er nog steeds niet en dat duurt eigenlijk
al veel te lang.
Het tweede punt is dat er één loket moet zijn bij problemen. Mensen
worden nu nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd, en dat moet
ook gewoon een keer afgelopen zijn. Verder moet er één sleutelkaart
zijn voor blinden en slechtzienden. In Amsterdam en Rotterdam is al een
tijdelijke sleutelkaart voor EUR 10 per maand geregeld voor stads- en
streekvervoer. Wanneer komt deze kaart beschikbaar in andere regio's?
Wij willen heel graag dat dit verder wordt uitgebreid en dat er ook
wordt gekeken naar mensen met een verstandelijke beperking.
Het is ook van belang dat er één verkoop- en ophaalautomaat komt voor
alle vervoerders. Het is heel lastig uit te leggen dat dit nog steeds
een probleem is. Er moet nu gewoon eenduidigheid komen. Ik weet wel dat
het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar ik vind dat er een maximale
inspanning moet zijn van alle betrokkenen om dit te realiseren. Hier
staat of valt heel veel bij, als het erom gaat deze OV-chipkaart tot
een succes te maken en om de grote verleiding die mijn rechterbuurman
wil inzetten, daadwerkelijk gestalte te geven.
Wat ook van belang is, is één korting in alle treinen. In bepaalde
gebieden speelt dat de NS-kortingskaart bijvoorbeeld door Arriva niet
wordt geaccepteerd. Daar moet men de reiziger niet mee lastigvallen. Er
moet gewoon één kortingstarief zijn, zoals het nu ook is. Verder moeten
de financiën en andere zaken intern worden geregeld. Het is van belang
om dat vast te houden, want anders ben je echt bezig met reizigertje
pesten. Daarmee wordt ook het beeld van de OV-chipkaart aangetast en
dat is niet nodig.
Ik wil de minister nog drie punten meegeven. Wij vinden dat de
OV-chipkaart ook in de buurtbus en de belbus gebruikt moet kunnen
worden. Daar lopen studenten bijvoorbeeld tegenaan die netjes met hun
OV-jaarkaart naar hun stageadres gaan, uit de trein stappen, in een
buurtbus moeten en dan blijkt dat zij deze niet kunnen gebruiken. Het
komt ook voor dat zij moeten betalen, maar dat is niet de bedoeling en
dat is niet in lijn met de regelgeving. Ik vraag daarvoor aandacht van
de minister.
Mijn een-na-laatste punt is niet onbelangrijk. Er moeten meer
distributie-punten komen. In Brabant zijn er bijvoorbeeld maar zestig.
De meeste daarvan zijn ook nog eens NS-loketten, die geen formulieren
verstrekken voor de aanvraag van een persoonlijke OV-chipkaart en het
automatisch opladen. Dat is vooral voor ouderen, maar niet alleen voor
hen, een groot probleem. Ik denk hierbij ook aan ouderen die geen
internet hebben. Zij kunnen de persoonlijke kaart met leeftijdskorting
daardoor niet makkelijk aanschaffen. Dat moet gewoon veranderen in de
komende weken.
Tot slot willen wij ook dat er een eerlijk tarief is bij het
overstappen. We weten dat daar wel aan wordt gewerkt, maar dat duurt
toch wel heel erg lang. Het is niet echt een landelijk probleem, want
het speelt alleen in bepaalde regio's, zoals het noorden, het oosten en
het zuiden, maar voor die regio's is het wel een groot onderwerp. Ik
vraag de minister om zijn verantwoordelijkheid te nemen, samen met de
anderen, en ervoor te zorgen dat dit soort zaken worden geregeld. Dit
waren mijn punten in eerste termijn. Ik hoop dat ik binnen de redelijk
dwingende tijd ben gebleven.
Arie Slob