UMC Utrecht


Onderzoek biedt hoop voor versleten knie

Voor gewrichtsslijtage of artrose bestaat geen goede behandeling. Orthopeden en reumatologen van het UMC Utrecht boeken veelbelovende resultaten met een methode waarbij het gewricht ontlast wordt. Dat beschrijft orthopeed in opleiding Femke Intema van het UMC Utrecht in haar proefschrift. Zij promoveert op 7 oktober.

Intema onderzocht een nieuwe behandeling van artrose in de knie. Een metalen frame houdt het bovenbeen en het onderbeen enkele millimeters uit elkaar. Het gewricht wordt ontlast en krijgt zo de kans om te herstellen. Tijdens deze ingrijpende behandeling lopen patiënten twee maanden rond met metalen pennen door hun boven- en onderbeen en kunnen ze hun knie niet buigen.

De resultaten zijn veelbelovend. Intema volgde twintig patiënten met ernstige artrose die de experimentele behandeling ondergingen. Een jaar na de behandeling had driekwart van de patiënten duidelijk minder pijn en gebruikten ze hun knie meer dan ervoor. Intema: "Patiënten hebben duidelijk minder klachten bij dagelijkse bezigheden."

Bovendien lijkt het gewricht te herstellen. Op MRI-scans en röntgenfoto's is duidelijk te zien hoe het kraakbeen in de knie toeneemt als gevolg van de behandeling. Kraakbeen werkt als stootkussen in de knie en laat de gewrichten soepel langs elkaar scharnieren.

Dat kraakbeen kan herstellen is verrassend goed nieuws, aldus Intema. "Tot nu toe was het idee dat een gewricht door artrose alleen maar achteruit kan gaan. Ons onderzoek laat zien dat knieën met artrose wel degelijk kunnen herstellen." Daarnaast lijkt de afname van klachten samen te hangen met veranderingen in het bot, een bevinding die nog niet eerder zo duidelijk naar voren is gekomen.

Het UMC Utrecht onderzoekt de behandeling verder en gaat de behandeling vergelijken met andere behandelingen die op dit moment voorhanden zijn voor artrose van de knie. Een nadeel van de behandeling met gewrichtsdistractie is dat een groot aantal van de patiënten met ontstekingen aan de huid te maken krijgt rond de metalen pennen. Hier zal in nieuwe studies extra aandacht aan besteed gaan worden. De ontstekingen zijn echter goed te behandelen met gewone antibiotica en breiden zich niet uit.

In Nederland lijden ruim 600.000 mensen aan artrose, de belangrijkste oorzaken zijn ouderdom, trauma als gevolg van overbelasting of sportletsel en overgewicht. De gewrichtsaandoening komt meer voor bij vrouwen en bij ouderen, aangedane gewrichten zijn vooral knieën en heupen, maar het kan bij ook handen optreden. De behandeling bestaat uit pijnstilling en uiteindelijk vervanging van het zieke gewricht door een prothese, een kunstgewricht. Zo'n prothese is uiterst effectief maar heeft helaas geen oneindige levensduur en zal na tien tot twintig jaar vervangen moeten worden. Het uitstellen van het plaatsen van een prothese door bijvoorbeeld gewrichtsdistractie is dan ook van groot belang.

Femke Intema promoveert op 7 oktober aan het UMC Utrecht. Prof. dr. Floris Lafeber, hoogleraar Experimentele Reumatologie en orthopedisch chirurg prof. dr. René Castelein begeleidden samen met Dr. van Roermund en Dr. Mastbergen haar onderzoek.

Voor meer informatie, bel 088 75 588 50 of mail info@umcutrecht.nl. vrijdag 1 oktober 2010