VU medisch centrum

Kindergeneeskunde VUmc 50 jaar: `Steeds meer aandacht voor emotionele behoefte'

7 oktober 2010

Kindergeneeskunde VUmc viert in de maand oktober het vijftig jarig bestaan. Met Sonja Snel, leidinggevende pedagogisch werk en Jennie Souissa, verpleegkundige bij kinderchirurgie, blikken we terug op een halve eeuw patiëntenzorg in de kinderkliniek.

Feestweek voor de kinderen Het maken van geluksflesjes is één van de onderdelen op het programma van 50 jaar Kindergeneeskunde. Deze flesjes, lege penicillineflesjes, kunnen de kinderen zelf vullen met gelukspoppetjes, geluksmuntjes, vlinders, sterren, hartjes, kralen, en andere voorwerpjes die op de gelukskar te vinden zijn. Alle flesjes komen in een grote letterbak te staan, waar ze de cijfers 50 vormen. Het kunstwerk krijgt een plaats in de kinderkliniek. Verder konden de kinderen van 9B en 9C, de polikliniek en de kinder IC van 4 tot 8 oktober buttons, vlaggen en slingers maken, naar de knuffeldierendokter gaan, naar Theater Tik kijken, een glitter tattoo laten zetten of zich laten schminken en kregen zij Coco Christal en een sprekende robot op bezoek. De feestweek wordt afgesloten met een spetterend feest in Kinderstad. Foto: Mark van den Brink Jennie Souissa werkt tot haar eigen verrassing alweer bijna vijfentwintig jaar bij kinderchirurgie. "Als ik terugkijk dan vind ik het vak van de kinderverpleegkundige professioneler geworden. We werken nu met competenties en duidelijke afspraken. En een andere grote ontwikkeling is, dat in het begin alleen aandacht werd besteed aan het lichamelijke welzijn, nu is er ook aandacht voor de emotionele behoefte van het kind."

Derde persoon
Bij dit laatste spelen de pedagogisch medewerkers een belangrijke rol. Sonja Snel, inmiddels acht jaar werkzaam als leidinggevende pedagogisch werk, vertelt over de ontwikkeling van het pedagogisch werk. "De Leidse hoogleraar professor Veeneklaas (1909-1991) is heel belangrijk geweest. Volgens hem werd het opgenomen kind tekort gedaan door alleen aandacht te schenken aan de lichamelijke klachten. Hij ontwikkelde daarom de psychosociale kindergeneeskunde. Door zijn inzet kwam er een 'derde' persoon aan het bed: de spelleidster, later observatrice geheten en nu dus de pedagogisch medisch medewerker."

Intensiever
Snel laat een artikel zien uit 'Op de Hoogte', de voorganger van 'Tracer', Het artikel dateert van 1976 en gaat over het werk van spelleidster. "Toen al was spel hét middel om kinderen voor te bereiden op een opname en/of behandeling en op het verwerken daarvan. Dat is niet veranderd, wel de prioriteitstelling. Een aantal jaar geleden was het nog zo, dat elk kind dat opgenomen werd in het ziekenhuis door ons gezien werd. Nu wordt bekeken welk kind waar precies behoefte aan heeft. Dit is het directe gevolg van de toegenomen zorgzwaarte. Kinderen die tegenwoordig in het ziekenhuis liggen zijn vaak ernstig ziek."
Ook Souissa geeft aan dat de zorg intensiever is geworden. "De kinderen die vroeger op de intensive care lagen liggen nu bij kinderchirurgie of de kinderafdeling. Daarbij zijn de ligtijden korter. Door de intensievere zorg worden meer eisen gesteld aan de competenties van de verpleegkundigen. Denk aan kennis van verschillende ziektebeelden en behandelmethoden, maar ook kennis van allerlei apparatuur zoals infuuspompen en centrale monitorbewaking."

Buitenwereld
De komst van het internet veranderde ook veel in de kinderkliniek. Snel: "Voor de kinderen die langdurig waren opgenomen zorgde de pedagogisch medewerkers voor het contact met de buitenwereld. Dat is nu niet meer zo urgent. Op elk moment van de dag kunnen onze jonge patiënten contact leggen met hun familie en vriendjes." Volgens Souissa leidde het betrekken van de ouders bij de zorg van het kind tot een iets ander takenpakket van de verpleegkundige. "Door bijvoorbeeld 'rooming in', de mogelijkheid om bij je kind te blijven slapen, hebben ouders bepaalde zorgtaken van de verpleegkundige overgenomen."

Pauline Diemel
bron: Tracer