Donderdag, 07 oktober 2010
Regeerakkoord: ruimtelijke kwaliteit wordt vergeten
Met de instemming van VVD en CDA is het vorige week gepresenteerde
regeerakkoord een feit. Wat staat er nu eigenlijk in voor
architecten/de bouw? In het akkoord is veel aandacht voor economische
stimulans en het bevorderen van het ondernemingsklimaat. Dit sluit aan
bij de door de BNA gevoerde lobby om in deze economisch moeilijke
tijden de bouw te bevorderen. Ruimtelijke kwaliteit krijgt daarbij
echter geen prioriteit. Verder maakt de BNA zich zorgen over de
bezuinigingen in het algemeen en bij de lagere overheden.
Hieronder volgt een overzicht van voor architecten belangrijke zaken
uit het regeerakkoord.
Economie/ondernemerschap
o Het Kabinet wil veel stimulerende maatregelen voor ondernemers.
Ondernemerschap wordt bevorderd, lasten worden verlicht.
o De creatieve industrie wordt genoemd als een van de economisch
topsectoren van Nederland. Voor deze groepen wordt stimulerend beleid
ontwikkeld, waardoor onder andere de export zou moeten worden
bevorderd.
o In het akkoord is uitdrukkelijk opgenomen dat kleine en middelgrote
bedrijven (MKB) en ZZP'ers meer kansen krijgen bij aanbestedingen door
de overheid: omzeteisen worden verlaagd en cluster- en raamcontracten
worden teruggedrongen.
Wonen/ontwikkelen
o Aan de hypotheekrente wordt door dit kabinet niet getornd. Dit kan
bijdragen aan herstel van het consumentenvertrouwen.
o De doorstroming in de woonmarkt wordt gestimuleerd door het aanpakken
van scheefwonen en het bevorderen van het kopen van huurwoningen.
o Er komt meer ruimte voor kleine bouwprojecten. Oók bijvoorbeeld in
het Groene Hart. Hoewel de BNA niet per se tegenstander is van kleine
projecten kan dit beleid leiden tot versnippering en daarmee gepaard
gaand verlies aan ruimtelijke kwaliteit. De BNA mist beleid ten aanzien
van intensivering van de bestaande stad om daarmee schaarse open ruimte
open te houden en bestaande infrastructuur beter te benutten.
o Er wordt meer ingezet op (collectief) particulier opdrachtgeverschap.
Hoe is niet duidelijk.
o In het regeerakkoord is specifiek aandacht voor de krimpregio's; deze
krijgen nieuwe impulsen en ontwikkelingsmogelijkheden. De BNA deed hier
al eerder een grootschalig onderzoek over waarin architecten
ontwerpvoorstellen doen om de krimpgebieden aan te pakken.
o Naar stedelijke vernieuwing gaat helaas geen aandacht meer. De BNA
vindt dit zorgwekkend. Reeds gedane investeringen op dit vlak dreigen
daarmee ook verloren te gaan.
Ruimtelijke ordening
o Er komen minder ministeries. Er wordt in de toelichtingen gesproken
over een Ministerie van Ruimte, waarin de ministeries VROM en Verkeer
en waterstaat samengaan. Dit kan bijdragen aan een meer integrale
besluitvorming over ingrepen in de ruimtelijke omgeving in zijn
totaliteit.
o De verantwoordelijkheid voor ruimtelijke ordening gaat van de
rijksoverheid naar provincies en gemeenten. Zorgpunt is hier dat
duidelijke kaderstelling is vereist. Ook moeten hier wel budgetten aan
worden gekoppeld anders moeten lagere overheden meer gaan doen met
minder geld.
Bezuinigingen
De BNA is uiterst bezorgd over de omvang van de bezuinigingen in het
algemeen en het effect daarvan op overheidsopdrachten voor architecten.
Zij vreest een periode van stilstand waarin niet meer wordt nagedacht
over de ruimtelijke toekomst van ons land maar slechts geconsolideerd
wordt. Dit zou kunnen leiden tot een kaalslag in de - internationaal
vermaarde- Nederlandse architectenbranche.
De BNA maakt zich ook grote zorgen over de bezuinigingen op de lagere
overheden aangezien dit tot nog meer bouwstops zou kunnen leiden dan
sinds de start van de crisis al hebben plaatsgevonden. Deze hebben de
architectenbranche al heftig geraakt.
Conclusie
De tekst van het regeerakkoord behelst slechts de plannen en
voorstellen. Er is nog veel onduidelijk over de uitvoering en er is
daarmee nog weinig te zeggen over de daadwerkelijke effecten voor de
architecten en de bouw. Uiteraard zal de BNA met de nieuwe minister het
gesprek aangaan over de uitwerking en uitvoering van het beleid en het
effect daarvan op de bouw en de architecten.
Bond van Nederlandse Architecten