Universiteit van Amsterdam


Promotie: Ring pendelt langs as rotaxaan in een miljardste van een seconde


Promotie Scheikunde

dinsdag 12 oktober, 10.00 uur

Deniz Günbaþ ontwierp nieuwe moleculen die kunnen worden gebruikt voor het ontwikkelen van moleculaire machines. De bestudeerde moleculen zijn zogenoemde rotaxanen. Deze zijn samengesteld uit twee kleinere moleculen in de vorm van een ring en een halter die mechanisch met elkaar verbonden zijn. De ring is gevangen op de as tussen de 'stoppers' van de halter en kan langs die as bewegen, waardoor verschillende toestanden mogelijk zijn. Dergelijke moleculaire machines kunnen in principe informatie opslaan en verwerken of mechanische arbeid leveren zoals motoreiwitten in levende organismen. Günbaþ richtte haar onderzoek vooral op een betere beheersing van de positie van de ring op de as, en op het kunnen uitlezen van de toestand van het systeem met behulp van fluorescentiespectroscopie. Het belang hiervan is dat op deze manier mogelijk is om de dynamica van de rotaxaanmoleculen te volgen op zeer korte tijdschaal en met zeer grote gevoeligheid. Günbaþ verkreeg aanwijzingen dat in één v an de onderzochte rotaxanen de ring langs de as pendelt op een tijdschaal van een miljardste van een seconde, ongeveer duizend keer sneller dan in het snelste bekende vergelijkbare systeem. Mw. D.D. Günbaþ: Hydrogen-Bonded Rotaxanes Structure and Dynamics of Mechanically Interlocked Molecular Shuttles. Promotor is dhr. prof. dr. A.M. Brouwer.
Locatie: Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231, Amsterdam.