Universiteit Leiden

Alle rechterlijke uitspraken op internet, goed idee?

Stel je voor: alle uitspraken van de rechter op internet. Toegankelijk voor iedereen. Doen, menen sommigen. Alleen dan is goede controle op de rechterlijke macht mogelijk. Niet doen, zeggen anderen. Het publiceren van al die uitspraken kost klauwen met geld. eLaw@Leiden, Centrum voor Recht in de Informatiemaatschappij, organiseert 13 oktober een debat over de kwestie. Â

Rechtspraak.nl

Tien jaar geleden werd de website rechtspraak.nl in het leven geroepen. Rechterlijke uitspraken waren voortaan niet alleen in vaktijdschriften te vinden, maar werden voor iedereen zichtbaar. In tien jaar tijd is de site uitgegroeid tot een van de belangrijkste bronnen van juridische informatie in Nederland. Er is alleen één probleem, meent hoofddocent bij eLaw@Leiden dr. Laurens Mommers: de site is niet volledig. Minder dan een procent van de uitspraken verschijnt op internet. En daarom kan de rechterlijke macht niet afdoende gecontroleerd en onderzocht worden.

Twee miljoen uitspraken

Jaarlijks doen rechters zoân twee miljoen uitspraken. Ronald Philippart, voorzitter van de redactieraad van rechtspraak.nl en president van de Rechtbank Maastricht, ziet er niets in om die allemaal te publiceren. Het gros is immers helemaal niet interessant, meent hij. Op rechtspraak.nl schrijft hij: âNeem bijvoorbeeld honderdduizenden incassozaken, zoals die van telefoonmaatschappijen en postorderbedrijven. Rechtspraak.nl plaatst daarom alleen relevante uitspraken. Vaak zijn dat zaken die kunnen rekenen op belangstelling vanuit de samenleving.â

Missers

Volgens Mommers wringt daar juist de schoen. De rechterlijke macht bepaalt nu welke zaken interessant zijn of niet. En dat idee is niet meer van deze tijd, meent hij. âHet zijn juist die dertien-in-een-dozijn-zaken waar de meeste mensen mee te maken krijgen. Rechterlijke missers in dit soort zaken, blijven onbekend, tenzij iemand de materie goed kent en de moeite neemt informatie op te vragen. Het gevolg is onvoldoende kennis bij advocaten en rechters van precedenten. En dat schaadt de rechtsgelijkheid en de rechtseenheid, twee belangrijke pijlers van onze rechtstaat. Gelijke gevallen worden mogelijk niet gelijk behandeld. Ook kan het bijvoorbeeld zo zijn dat grote bedrijven die veel procederen meer kennis en toegang tot uitspraken hebben, waardoor ze sterker staan tegenover advocaten van concurrenten.

Klantgericht

Philippart gelooft daar niet in. Controle op de rechterlijke macht maakt immers standaard deel uit van rechtssysteem van hoger beroep en cassatie. En de Hoge Raad maakt wel alle zaken openbaar. Bovendien staat rechtspraak.nl open voor kritiek. Nogmaals zijn artikel in rechtspraak.nl: âAls er uitspraken worden gemist, dan horen we dat graag. We zijn immers klantgericht.â Een ander belangrijk probleem ziet hij bovendien in de torenhoge kosten. Privacy is een groot goed, daar is iedereen het over eens. Alle gepubliceerde uitspraken moet daarom geanonimiseerd worden. âDat is een tijdrovende en kostbare klusâ, aldus Philippart. âEen verkwisting van belastinggeld.â

Debat 'De rechtspraak on-line?'
13 oktober 2010
Kamerlingh Onnes Gebouw
zaal b.013 Steenschuur 25, Leiden
Meer info en deelname

Links

* e-Law@Leiden

* Rechtspraak.nl

* Rechten studeren in Leiden, bachelor en master

(5 oktober 2010/Marl Pluijmen)