Alle rechterlijke uitspraken op internet, goed idee?
Stel je voor: alle uitspraken van de rechter op internet. Toegankelijk
voor iedereen. Doen, menen sommigen. Alleen dan is goede controle op de
rechterlijke macht mogelijk. Niet doen, zeggen anderen. Het publiceren
van al die uitspraken kost klauwen met geld. eLaw@Leiden, Centrum voor
Recht in de Informatiemaatschappij, organiseert 13 oktober een debat
over de kwestie. Â
Rechtspraak.nl
Tien jaar geleden werd de website rechtspraak.nl in het leven geroepen.
Rechterlijke uitspraken waren voortaan niet alleen in vaktijdschriften
te vinden, maar werden voor iedereen zichtbaar. In tien jaar tijd is de
site uitgegroeid tot een van de belangrijkste bronnen van juridische
informatie in Nederland. Er is alleen één probleem, meent hoofddocent
bij eLaw@Leiden dr. Laurens Mommers: de site is niet volledig. Minder
dan een procent van de uitspraken verschijnt op internet. En daarom kan
de rechterlijke macht niet afdoende gecontroleerd en onderzocht worden.
Twee miljoen uitspraken
Jaarlijks doen rechters zoân twee miljoen uitspraken. Ronald
Philippart, voorzitter van de redactieraad van rechtspraak.nl en
president van de Rechtbank Maastricht, ziet er niets in om die allemaal
te publiceren. Het gros is immers helemaal niet interessant, meent hij.
Op rechtspraak.nl schrijft hij: âNeem bijvoorbeeld honderdduizenden
incassozaken, zoals die van telefoonmaatschappijen en
postorderbedrijven. Rechtspraak.nl plaatst daarom alleen relevante
uitspraken. Vaak zijn dat zaken die kunnen rekenen op belangstelling
vanuit de samenleving.â
Missers
Volgens Mommers wringt daar juist de schoen. De rechterlijke macht
bepaalt nu welke zaken interessant zijn of niet. En dat idee is niet
meer van deze tijd, meent hij. âHet zijn juist die
dertien-in-een-dozijn-zaken waar de meeste mensen mee te maken krijgen.
Rechterlijke missers in dit soort zaken, blijven onbekend, tenzij
iemand de materie goed kent en de moeite neemt informatie op te vragen.
Het gevolg is onvoldoende kennis bij advocaten en rechters van
precedenten. En dat schaadt de rechtsgelijkheid en de rechtseenheid,
twee belangrijke pijlers van onze rechtstaat. Gelijke gevallen worden
mogelijk niet gelijk behandeld. Ook kan het bijvoorbeeld zo zijn dat
grote bedrijven die veel procederen meer kennis en toegang tot
uitspraken hebben, waardoor ze sterker staan tegenover advocaten van
concurrenten.
Klantgericht
Philippart gelooft daar niet in. Controle op de rechterlijke macht
maakt immers standaard deel uit van rechtssysteem van hoger beroep en
cassatie. En de Hoge Raad maakt wel alle zaken openbaar. Bovendien
staat rechtspraak.nl open voor kritiek. Nogmaals zijn artikel in
rechtspraak.nl: âAls er uitspraken worden gemist, dan horen we dat
graag. We zijn immers klantgericht.â Een ander belangrijk probleem ziet
hij bovendien in de torenhoge kosten. Privacy is een groot goed, daar
is iedereen het over eens. Alle gepubliceerde uitspraken moet daarom
geanonimiseerd worden. âDat is een tijdrovende en kostbare klusâ, aldus
Philippart. âEen verkwisting van belastinggeld.â
Debat 'De rechtspraak on-line?'
13 oktober 2010
Kamerlingh Onnes Gebouw
zaal b.013 Steenschuur 25, Leiden
Meer info en deelname
Links
* e-Law@Leiden
* Rechtspraak.nl
* Rechten studeren in Leiden, bachelor en master
(5 oktober 2010/Marl Pluijmen)
Universiteit Leiden