Wageningen Universiteit en Researchcentrum

Subsidie per hectare gunstig voor bergboer

14 okt 2010
Nummer: R2

Traditionele olijventelers op berghellingen in Zuid-Europa hebben baat bij een vaste subsidie per hectare, als compensatie voor landschapsbeheer. Dat blijkt uit een analyse van de leerstoelgroep Landdegradatie en -ontwikkeling van Wageningen University, onderdeel van Wageningen UR.

Nu nog krijgen Europese olijfboeren een inkomenstoeslag op basis van hun olijfolieproductie in het verleden. Grote olijventelers op vlak terrein ontvangen daardoor veel meer inkomenstoeslag dan traditionele olijvenboeren in de heuvels. Dit subsidieregime eindigt in 2013. De Europese lidstaten kunnen dan kiezen tussen voortzetting van de huidige subsidie per liter olijfolie of een flat rate subsidie (vast subsidiebedrag per hectare).

Olijfregio's
De Wageningse onderzoekers Jan de Graaff en Aad Kessler rekenden de consequenties uit van beide subsidiemogelijkheden in vijf olijfregio's in Zuid-Europa. Daarbij maakten zij onderscheid tussen traditionele, biologische, semi-intensieve en intensieve olijventelers. Het onderzoek is een uitvloeisel van het Olivero-project van de Europese Unie, waarin ze samenwerkten met collega's in Zuid-Europa. Ze publiceren er deze maand over in het vakblad Land Use Policy.

Op dit moment realiseren alleen intensieve telers een goed arbeidsinkomen, meldt De Graaff. Semi-intensieve boeren en biologische boeren, die aanvullende subsidie ontvangen, realiseren een arbeidsinkomen net onder het lokale minimumloon. En traditionele olijventelers boeren nog minder.

Erosiecontrole
Sinds 2006 is de inkomenssteun afhankelijk van uitvoering van landschapsonderhoud (de zogenaamde cross compliance), en moeten de boeren investeren in erosiecontrole en andere milieumaatregelen. Vooral in bergachtig gebied, waar veel kleine traditionele olijvenboeren zitten, lopen de kosten dan op. Daardoor daalt het arbeidsinkomen van deze bergboeren met cross compliance nog verder. Als ze daarentegen een vast subsidiebedrag per hectare krijgen, dan kunnen meer traditionele en biologische olijventelers een arbeidsinkomen boven het minimumloon realiseren.

De Graaff en Kessler pleiten daarom voor invoering van een flat rate per hectare in Zuid-Europese landen, omdat die de leefbaarheid van het platteland ten goede komt. Bij voortzetting van het huidige beleid, en zeker met lagere toeslagen, zullen vele kleine traditionele boerenbedrijven in bergachtig gebied spoedig het loodje leggen. | Albert Sikkema

Bovenstaand bericht is geproduceerd door de redactie van Resource, het blad voor Wageningen UR (University & Research centre).