UMC Utrecht


Borstkanker: meer dan aantallen alleen

Opereren van borstkanker moet goed en zorgvuldig gebeuren. Maar de operatie is slechts een onderdeel van het gehele behandeltraject van borstkanker. Meer dan 80% van de vrouwen krijgt voor of na de operatie nog behandeling met chemotherapie, hormoontherapie, 'targeted therapy' of radiotherapie. Inzicht in waar een patiënt het beste kan worden behandeld is goed. Maar het UMC Utrecht is het oneens met zorgverzekeraar CZ die stelt dat uitsluitend op basis van het aantal borstkankeroperaties per jaar een oordeel gegeven kan worden of een ziekenhuis goede of slechte borstkankerzorg levert.

Het UMC Utrecht sluit zich daarmee aan bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) en KWF Kankerbestrijding die al eerder kanttekeningen plaatsten bij de werkwijze van CZ.

Optimale behandeling van borstkanker ontstaat door teamwork waarin vele professionals uit vele verschillende disciplines nauw moeten samenwerken. "Stel je voor dat een chirurg veel vrouwen opereert maar voor een foute diagnose. Of aansluitend wordt ten onrechte niet bestraald of de verkeerde chemotherapie gegeven. Dan is er toch geen sprake van optimale borstkankerzorg? Omgekeerd kun je dus ook niet stellen dat een kleiner aantal operaties doorslaggevend is voor het predicaat `goed' of `nog niet voldoende'," verduidelijkt hoogleraar oncologie Elsken van der Wall.

Het UMC Utrecht scoort in de lijst van CZ alleen op het totaal aantal operaties onder de door CZ gestelde norm. Aan alle andere criteria voldoet de waardering voor het UMC Utrecht ruimschoots. Zo scoort het UMC Utrecht een 8,3 en bedraagt de score voor de chirurg een 8,1 (norm is 7,5). Voor Agis - de grootste verzekeraar in het midden van het land- geldt dat zij het UMC Utrecht hebben benoemd als voorkeursziekenhuis. Deze zorgverzekeraar beveelt het UMC Utrecht expliciet aan bij haar verzekerden. De borstkankerzorg van het UMC Utrecht voldoet aan de criteria van Borstkankervereniging Nederland en het Nationaal Borstkankeroverleg Nederland (NABON, waarin alle kankerspecialisten vertegenwoordigd zijn).

Het overgrote deel van de patiënten in het UMC Utrecht wordt doorverwezen uit andere ziekenhuizen binnen en buiten de regio Utrecht. De patiënten die hier worden geopereerd kennen vaak een complexere ziektegeschiedenis. Jaarlijks worden in het UMC Utrecht bijna 1000 patiënten bestraald voor borstkanker. Ook vervult het UMC Utrecht een verwijsfunctie uit het hele land voor een zogenoemde `second of third opinion'. De radiotherapeuten, chirurgen en oncologen adviseren meerdere keer per week de algemene ziekenhuizen in de provincie Utrecht over hun oncologische zorg (consulenttaak). Voor het St. Antonius Ziekenhuis is dit een wekelijks apart consulent- spreekuur waar alleen patiënten met, en op verdenking van, borstkanker worden besproken.

Daarnaast zijn drie van de borstkankerspecialisten van het UMC Utrecht lid van verschillende Landelijke Richtlijn Commissies voor borstkankerzorg. Bovendien doet het UMC Utrecht veel onderzoek naar verbetering van bestaande of nieuwe behandelingen en werkt het daarin samen met bekende en gerenommeerde ziekenhuizen en onderzoekscentra in Amerika. Innovatieve technieken en behandelingen worden in het UMC Utrecht ontworpen en als eerste toegepast. Naast reguliere patiëntenzorg en het opleiden van de medisch specialisten die vervolgens in de algemene ziekenhuizen aan de slag gaan, is dat ook de taak van een Universitair Medisch Centrum.

De behandeling van borstkanker is bij uitstek multidisciplinair van aard; het gaat om teamwork. In het UMC Utrecht wordt elk patiëntendossier wekelijks besproken in een overleg met 21 betrokken zorgverleners. Zo werken er twee chirurgen die zich bijna uitsluitend bezighouden met borstkanker(mamma)zorg en -onderzoek. Hetzelfde geldt voor twee internist-oncologen. Er zijn vijf mamma- radiotherapeuten en vier mamma-radiologen, twee mamma-pathologen, een klinisch geneticus voor uitsluitend mamma erfelijkheidsdiagnostiek, een plastisch chirurg en vier nurse practitioners. In het UMC Utrecht vinden twee keer per week multidisciplinaire besprekingen plaats waar alle ( dus 100% en niet de vereiste 90%) patiënten voor en na behandeling worden besproken in aanwezigheid van 21 professionals.

Internationaal gezien staat de kwaliteit van de borstkankerzorg in Nederland op een hoog niveau. In Nederland genezen meer vrouwen na een borstkankerbehandeling dan in de ons omringende landen als België en Duitsland. Uit het recent verschenen rapport `Kwaliteit van kankerzorg' van KWF Kankerbestrijding, blijkt dat de kwaliteit van borstkankerbehandeling nog verder zou kunnen verbeteren door deze zorg te concentreren in klinieken die hier optimaal voor uitgerust zijn. Ook KWF Kankerbestrijding benadrukt het belang van de aanwezigheid van een team van behandelaars die goed op elkaar ingespeeld zijn. De aanwezigheid van dat team noemt zij essentieel en zwaarder wegen dan het aantal uitgevoerde operaties per jaar.

De Nederlandse Verenging van Heelkunde (NVvH) heeft recent minimumaantallen vastgelegd voor borstkankeroperaties. In samenspraak met andere organisaties die zich met borstkankerzorg bezighouden, zoals de NABON ( Nationaal Borstkanker Overleg Nederland) is zij bezig wetenschappelijk onderbouwde indicatoren voor goede borstkankerzorg vast te stellen. Vanaf 2011 zullen zogenoemde ` audits' plaatsvinden die het functioneren van de ziekenhuizen in Nederland op deze indicatoren zullen beoordelen. Zo kunnen de patiënten een eerlijk en betrouwbaar beeld kunnen krijgen over de borstkankerzorg in hun ziekenhuis.

Voor meer informatie, UMC Utrecht afdeling patiëntenservice 088-7556208.
vrijdag 15 oktober 2010