Gemeente Zoetermeer

De Zoetermeerse geschiedenis zichtbaar in de stad

Op initiatief van de VVD-fractie in de Zoetermeerse gemeenteraad worden de komende jaren belangrijke historische plaatsen in Zoetermeer gemarkeerd met informatieborden. Patrick van Domburg (wethouder stadpromotie) onthult zaterdag 16 oktober om 10.30 uur een informatiebord ter hoogte van Dorpsstraat 84 en 86. Op deze plek stond ooit de schuilkerk van de Remonstrantse gemeente. Het initiatief om verdwenen historische gebouwen weer zichtbaar te maken, sluit aan bij het bestaande gebruik om Zoetermeerse monumenten van informatiebordjes te voorzien.

Sinds de plaatsing van het eerste bordje in 2001 zijn ongeveer 80 monumenten van een plaquette met informatie voorzien. Al die jaren heeft de gemeente dat gedaan in samenwerking met het Historisch Genootschap Oud Soetermeer en de ANWB. De gemeente doet de organisatie, de ANWB vervaardigt de bordjes en Oud Soetermeer zorgt voor de teksten en de plaatsing.

In de Dorpsstraat staan twee informatieborden over de historische dorpskern en een derde is geplaatst aan de Slootweg met informatie over de wegen en het water in het polderlandschap. De komende tijd worden de overige borden geplaatst bij de volgende locaties:


* De daliegaten - Om het veen te verrijken, vermengde men het met klei, die daarvoor speciaal werd opgegraven. Omdat het veenpakket soms wel vijf á zes meter dik was, was het opdelven van deze klei een hele klus. De overgebleven 'daliegaten' werden dichtgegooid met veen en huisafval. Deze zijn een belangrijke informatiebron over de periode van de oudste bewoning.


* De landscheiding (Oostkade) - Een landscheiding is een waterkerende dijk die dient als waterscheiding tussen de hoogheemraadschappen: in ons gebied zijn dat Delfland, Schieland en Rijnland.


* De grens van Zoetermeer en Zegwaart op de Leidse-Delftsewallen - De dorpen Zoetermeer en Zegwaart, eeuwenlang twee aparte dorpen, werden in 1935 samengevoegd tot Zoetermeer.


* De slag bij Zoetermeer tussen de geuzen en de Spanjaarden (Voorweg).


* De ontginning bij het kruispunt Den
Hoorn/Zegwaartseweg/Rokkeveenseweg - Dit is de lokatie van de oude buurtgemeenschap Den Hoorn.


* De Zoetermeerlijn - nu RandstadRail (Centrum West).


* De Reguliersdam (winkelcentrum Rokkeveen) - Op de plek waar de landscheiding de belangrijke vaarroute van Leiden naar Delft kruiste, de Delftsewallenwetering, bevond zich een zogenaamde overtoom, waar schepen of goederen over de dijk konden worden getakeld. Bij opgravingen op deze plek zijn vele drinkglazen en pijpenkoppen naar boven gekomen, tekenen dat op deze plaats een herberg gestaan moet hebben waar de wachtende schippers zich konden verpozen. De overtoom heette eeuwen achtereen de Reguliersdam, omdat de grond eigendom was van een regulier klooster bij Leiderdorp. Nu bevindt zich precies op deze plek winkelcentrum Rokkeveen. De Reguliersdam verdween met de bouw van Rokkeveen.


* De schuilkerk (Voorweg) - Tussen 1685 en 1819 heeft er aan de Voorweg een schuilkerk gestaan, op de plaats waar tegenwoordig de Amerikaweg de Voorweg kruist. In 1574, tijdens de reformatie, werden de katholieken hun kerk in de Dorpsstraat uitgezet. Deze kerk noemen wij tegenwoordig de Oude kerk. De katholieke eredienst werd vanaf dat moment officieel verboden. Sindsdien moesten de katholieken het doen met rondreizende pastoors, die met hun reisaltaartje om de zoveel tijd in Zoetermeer stiekem missen verzorgden in huiskamers, op zolders en in boerenschuren. Deze pastoors waren dan altijd welkom bij de familie Crooneveen die aan de Voorweg woonde. In 1682 werd er pas officieel een vaste pastoor aangesteld voor Zoetermeer, Zegwaard en Wilsveen. Deze heette Amandus van Nispen. In 1685 bouwde Jacob Lievens Crooneveen, een lid van de eerder genoemde familie Crooneveen die sinds de reformatie katholiek was gebleven, zijn achterhuis uit en richtte het in tot kerk.

Zie ook

* Geschiedenis