DNA-merker voor resistentie tegen belangrijke lelie-ziekte gevonden
21 okt 2010
Onderdeel: Plant Research International
Onderzoekers van Plant Research International, onderdeel van Wageningen
UR, hebben in samenwerking met Nederlandse lelieveredelingsbedrijven
een DNA-merker ontwikkeld waarmee het eenvoudiger wordt om lelierassen
te ontwikkelen met resistentie tegen de verwoestende fusarium schimmel.
Foto: Lelie-rassen verschillen enorm in hun resistentie tegen fusarium.
Dankzij de DNA-merker kan snel en eenvoudig voorspeld worden of een
lelie-plant resistent is.
De doorbraak wordt binnenkort gepubliceerd in het wetenschappelijke
tijdschrift Plant Breeding. De onderzoekers publiceren daar de eerste
uitgebreide genetische kaart van lelie en de eerste bruibare
DNA-merkers voor de veredeling van siergewasen. De nieuwe genetische
kennis komt ten goede aan de duurzamere productie van leliebollen én
-snijbloemen.
Lelie is wereldwijd één van de belangrijkste siergewassen. Nederland
is wereldwijd marktleider in de productie en verkoop van leliebollen.
Daarnaast telen veel Nederlandse glastuinbouwers lelies voor de
snijbloemen.
Fusarium, of bolrot, is een veel voorkomende ziekte, die de
lelieplanten vanuit de bodem aantast. De ziekte wordt veroorzaakt door
de schimmel Fusarium oxisporum. Om de ziekte te voorkomen, moeten
leliebollen chemisch behandeld worden tegen de schimmelziekte.
Binnen de groep lelierassen die onder het type âAziatische leliesâ
vallen, zijn rassen bekend met resistentie tegen de fusariumschimmel.
âAziatische leliesâ zijn ook gebruikt bij het maken van kruisingen met
zogenoemde longiflorum-lelies. Die lelies horen tot een heel andere
leliesoort. De rassen die het resultaat zijn van deze soortkruising,
worden LA-hybriden genoemd. Tussen deze LA-hybriden zitten óók rassen
met resistentie tegen fusarium.
Bij het maken van de genetische kaart van lelie, ontdekten de
onderzoekers een zogenaamde DNA- merker, waarmee via een analyse in het
lab voorspeld kan worden of een lelieplant resistent is tegen fusarium.
Die voorspelling kan gedaan worden zónder dat de planten in dure en
arbeidsintensieve schimmeltoetsen onderzocht hoeven te worden.
De Wageningse onderzoekers, geleid door eerste auteur Arwa Shahin,
ontdekten dat de DNA-merker bij de Aziatische lelies én de LA hybriden
gebruikt kan worden voor de selectie van planten met resistentie tegen
fusarium. Daarmee is de merker bruikbaar voor ongeveer de helft van
alle lelie-veredelingsprogrammaâs. Als de DNA-merker toegepast wordt,
kan de ontwikkeling van resistente rassen versneld worden. Dat komt ten
goede aan de duurzame productie van leliebollen én âsnijbloemen omdat
de chemische behandeling van de bloembollen dan verminderd kan worden.
De onderzoekers werken nu aan DNA-merkers voor andere eigenschappen,
zoals resistentie tegen andere schimmelziekten en tegen verschillende
virussen. Als lelieveredelaars via één DNA-analyse meerdere
eigenschappen kunnen voorspellen, wordt het voor de
veredelingsbedrijven aantrekkelijk om de DNA-merkers in de praktijk toe
te passen.
---
Plant Research International