Beperking toetsing WOZ-waarden niet aanvaardbaar
Den Haag, 22 oktober 2010 - De kern van de uitspraak is dat toetsing
van de WOZ-waarde in bezwaar- en beroepsprocedures niet langer mag
worden beperkt op grond van de zogenoemde Fierensmarge.
Inleiding
Deze zaak betreft een regeling die met ingang van 1 januari 2005 is
ingevoerd in artikel 26a van de Wet waardering onroerende zaken (Wet
WOZ). De Wet WOZ regelt de waardebepaling van onroerende zaken met het
oog op de heffing van diverse belastingen. De vaststelling van de
WOZ-waarde door de gemeenten leidt tot een groot aantal
bezwaarschriften en daarop volgende beroepsprocedures voor de
belastingrechter. De regeling van artikel 26a van de Wet WOZ is
ingevoerd om het aantal bezwaar- en beroepschriften over de
waardevaststelling te beperken. De regeling geldt voor gevallen waarin
de gemeente de waarde van een onroerende zaak vaststelt op een hoger
bedrag dan de waarde volgens de normen van de Wet WOZ, maar de
afwijking binnen een bepaalde â beperkte â marge blijft. Artikel 26a
van de Wet WOZ komt erop neer dat de waarde die door de gemeente is
vastgesteld in deze gevallen niet via bezwaar en beroep kan worden
betwist. Deze marge wordt in de praktijk de Fierensmarge genoemd; de
regeling is in de wet opgenomen op grond van een amendement van het
Tweede Kamerlid Fierens.
Achtergrond
In deze zaak (zaaknr. 08/02324) is de WOZ-waarde van een onroerende
zaak (een woning) door de gemeente vastgesteld op ⬠99.000. De
eigenaar van de woning was het niet met deze vaststelling eens. Na
overleg zijn de eigenaar en de gemeente het erover eens geworden dat de
waarde van de woning ⬠95.000 bedraagt. De gemeente heeft de
vastgestelde waarde echter niet verminderd naar ⬠95.000, omdat de
afwijking ten opzichte van de vastgesteld waarde van ⬠99.000 blijft
binnen de Fierensmarge, die in dit geval 5% bedraagt. De gemeente heeft
daarom de vaststelling van de WOZ-waarde op ⬠99.000 gehandhaafd.
Procedure rechtbank en hof
De eigenaar van de woning heeft beroep ingesteld bij de rechtbank
Rotterdam. De rechtbank heeft geoordeeld dat de gemeente de
vastgestelde waarde terecht niet heeft aangepast omdat de afwijking van
de waarde binnen de Fierensmarge valt (uitspraak 6 juli 2006, LJN
AY4939).
In hoger beroep heeft ook het hof âs-Gravenhage de gemeente in het
gelijk gesteld. Het hof heeft de door de gemeente vastgestelde
WOZ-waarde niet aangepast, en verwijst daartoe naar de Fierensmarge.
Het hof is van oordeel dat artikel 26a van de Wet WOZ niet in strijd is
met het Europees Verdrag tot bescherming van de Rechten van de mens en
de fundamentele vrijheden (EVRM) (uitspraak 22 april 2008, LJN BD0354).
Procedure Hoge Raad
Tegen die uitspraak van het hof heeft de eigenaar van de woning beroep
in cassatie ingesteld bij de Hoge Raad. In cassatie betoogt hij onder
meer dat de Fierensmarge in strijd is met artikel 1 van het Eerste
Protocol bij het EVRM. In dit artikel wordt het recht op het
ongestoorde genot van eigendom geregeld.
Op 29 december 2009 heeft advocaat-generaal mr. C.W.M. van Ballegooijen
zijn conclusie uitgebracht, dit is een onafhankelijk advies aan de Hoge
Raad. Hij is van mening dat het cassatieberoep van de
belastingplichtige gegrond moet worden verklaard. Naar zijn oordeel is
de Fierensmarge in strijd met het recht op ongestoord genot van
eigendom, omdat vaststelling van een te hoge waarde leidt tot
belastingheffing in strijd met de wet, en de betrokkene zijns inziens
geen redelijke mogelijkheid heeft om de rechtmatigheid van die
maatregel effectief te betwisten.
Naar het oordeel van de advocaat-generaal moet de WOZ-waarde in dit
geval worden vastgesteld op ⬠95.000.
Uitspraak Hoge Raad
De Hoge Raad heeft beslist dat de Fierensmarge in strijd is met het
recht op ongestoord genot van eigendom, omdat vaststelling van een te
hoge waarde leidt tot belastingheffing in strijd met de wet en de
betrokkene geen redelijke mogelijkheid heeft om de rechtmatigheid van
die maatregel effectief te betwisten. Het argument dat het bij de
Fierensmarge slechts om geringe bedragen gaat is door de Hoge Raad
verworpen, omdat het effect van deze marge op de verschuldigde
belasting kan oplopen tot bedragen die van een meer dan geringe omvang
zijn. De Hoge Raad komt tot de slotsom dat de gemeente en de rechter de
Fierensmarge in alle gevallen buiten toepassing moeten laten. Dit heeft
in het berechte geval tot gevolg dat de waarde van de woning moet
worden vastgesteld op ⬠95.000.
De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie gegrond, vernietigt de
uitspraken van het hof en de rechtbank, en stelt de waarde van woning
vast op ⬠95.000. Hiermee is deze zaak afgedaan.
Gevolg van de uitspraak
Gemeenten en belastingrechters moeten op bezwaar- en beroepschriften
tegen een door de gemeente vastgestelde WOZ-waarde beslissen zonder
beperking op basis van de Fierensmarge. Deze uitspraak heeft geen
gevolgen voor reeds definitief afgeronde procedures.
Dit is een samenvatting van de uitspraak van de Hoge Raad van 22
oktober 2010. Bij verschil tussen deze samenvatting en de volledige
uitspraak is laatstgenoemde beslissend.
Persraadsheer mr. M.A. Fierstra zal op vrijdag 22 oktober van 10.30 tot
12.00 uur bereikbaar zijn (ter plaatse en daarna via onderstaand
telefoonnummer) voor het geven van een toelichting.
Den Haag, 22 oktober 2010
mw. mr. E. Hartogs, griffier
tel 070-3611236
LJ Nummers
BL1943
AY4939
BD0354
Zie het origineel
Bron: Hoge Raad der Nederlanden
Datum actualiteit: 22 oktober 2010 Naar boven
Hoge Raad der Nederlanden