CIDI - Centrum Informatie en Documentatie Israël
Zuid-Afrikanen tegen foute vergelijking Israel-Apartheid
Fri 22-10-2010
Het intussen bijgestelde plan om een loyaliteitseed te vragen van
nieuwe immigranten leidde op veel plaatsen, ook in Nederland, tot de
foute vergelijking met de Apartheid.
De Joodse gemeenschap in Zuid-Afrika weet als geen ander wat daar mis
mee is en bindt de strijd ermee aan.
(Klik hier om door te lezen, of klik hierboven op 'Nieuwsbrief' voor
het commentaar van Ronny Naftaniel.)
Zuid-Afrikaanse Joden tegen de Israel=Apartheid-vergelijking
Zuid-Afrikaanse anti-apartheidsstrijder: `Israel gelijkstellen aan het
apartheidsregime, zoals onlangs NRC-Handelsblad deed, is absurd.'
De Joodse gemeenschap in Zuid-Afrika kan een unieke positie innemen in
de bestrijden van de Israel=apartheid-vergelijking, verklaarden
prominente Zuid-Afrikaanse Joden deze maand. Binnenkort verschijnt het
eerste boek over deze kwestie.
"Wij zijn een grote Joodse gemeenschap met een gedegen kennis over de
apartheid en Israel," zei Wendy Kahn, hoofd van de overkoepelende raad
van de 70.000-koppige Joodse gemeenschap in Zuid-Afrika. "Naarmate de
vergelijking vaker voorkomt, steken wij meer en meer energie in de
bestrijding ervan."
Het boek van de vooraanstaande journalist en anti-apartheidsstrijder
Benjamin Pogrund is de nieuwste bijdrage aan die strijd. Pogrund,
vriend en bondgenoot van Nelson Mandela, deed een half jaar lang
onderzoek in Zuid-Afrika voor zijn boek.
"De stijgende populariteit van deze vergelijking komt voort uit een
ongelukkige samenloop van omstandigheden", zegt Pogrund. Hij emigreerde
in 1997 naar Israel na diverse politieke rechtszaken tegen hem en een
gevangenisstraf wegens zijn oppositie tegen de apartheid.
"Apartheid is een pakkende term die journalisten graag gebruiken.
Bovendien doen belanghebbenden al het mogelijke om de vergelijking
erdoor te krijgen. Hun doel is het verzwakken van Israel door
internationale sancties. Het ontmaskeren van die belanghebbenden en hun
verborgen agenda is een belangrijk middel om de vergelijking aan te
pakken."
Absurd
De invoering van de loyaliteitseed in Israel leidde deze maand tot een
nieuwe golf van apartheidsvergelijkingen, ook in Nederland. Het NRC
Handelsblad stelde dat deze wet, die in eerste ontwerp alleen van
niet-Joodse nieuwe immigranten een eed van trouw eist met Israel als
Joodse en democratische staat, de vergelijking onontkoombaar maakt.
"Ik vind die loyaliteitseed verkeerd en onnodig," zegt Pogrund - een
uitgesproken voorstander van Israelische concesies in
vredesbesprekingen met de Palestijnen. "Hij wrijft het de Palestijnen
goed in en dient misschien als afleidingsmanoeuvre om de noodzakelijke
voortgang naar vrede te ontwijken. Maar om hem gelijk te stellen aan
apartheid, zoals het NRC-Handelsblad deed, is gewoonweg absurd en
bagatelliseert het lijden van de slachtoffers van de apartheid."
Burgerrechten
Inmiddels is het voorstel gewijzigd, en wordt de belofte ook van Joodse
immigranten gevraagd. Daarmee is het discriminerende element verdwenen.
Maar zelfs de eerste versie rechtvaardigde de apartheidsvergelijking
niet, zegt Pogrund.
Israel is niet het enige land dat zich opwerpt als staat van een
bepaald volk. "Voor de journalist die dat stuk geschreven heeft, is het
misschien interessant te weten dat Zuid-Afrika onder de apartheid geen
loyaliteitseed kende: geen enkele zwarte kreeg daar burgerrechten."
Van 1993 tot 2003 heeft Israel zo'n 100.000 Palestijnen opgenomen of
genaturaliseerd die naar Israel kwamen door een huwelijk met een
Israelische burger. Meestal ging het om een van de 1,3 miljoen
Arabieren die de Arabisch-Palestijnse minderheid in Israel vormen.
Anti-vergelijkingsstrijd
Pogrunds boek lijkt deel uit te maken van een recente campagne door
Zuid-Afrikaanse Joden. In juli organiseerde Telfed, de organisatie van
Zuid-Afrikaanse Israeli's, een opvallend evenement ter bestrijding van
de vergelijking met academici en prominente Israelische diplomaten,
onder wie Professor Gideon Shimoni en Dore Gold, vroeger Israels
ambassadeur bij de Verenigde Naties.
Deze initiatieven vullen de website LetsTalkIsrael.com aan, die in 2006
werd opgezet door de Zuid-Afrikaanse historicus David Saks voor de
Joodse gemeenschap in dat land. De site, gebaseerd op Saks' onderzoek,
moet dienen als database voor mensen die honderden ingezonden brieven
en opiniestukken schrijven over de kwestie.
Maar anders dan Saks, wiens site Hebron, Jericho, Nablus en Bethlehem
beschrijft als "Joods land dat in werkelijkheid is bezet door
Arabieren", schrijft Pogrund een groot deel van het succes van de
apartheidsvergelijking toe aan de Israelische bezetting van de
Westbank.
"Door de bezetting stellen wij onszelf bloot aan kritiek, en omdat
bezetting lelijk is, doen wij als onderdrukkers lelijke dingen," zegt
hij.
Zuid-Afrika
Dit verklaart voor een groot deel waarom de vergelijking in Zuid-Afrika
zelf voorkomt, zegt Pogrund, onder mensen die de apartheid hebben
ondergaan. Een van hen is Desmond Tutu, een activist en christelijke
geestelijke die in de jaren 1980 wereldberoemd werd als tegenstander
van de apartheid. Hij heeft Israel herhaaldelijk `apartheid-achtig'
genoemd en beweerde zelfs dat Israels behandeling van de Palestijnen
`erger dan apartheid' was.
" Het gelijkstellen van Israel aan apartheid wordt hier geaccepteerd
door onwetendheid en woede," was Pogrunds commentaar. "De
Zuid-Afrikaanse apartheid was een heel duidelijk geval van goed tegen
fout. Dat heeft de manier waarop mensen erover denken bepaald. Israels
geval is veel gecompliceerder en genuanceerder."
Pogrund zegt dat zijn boek een eenvoudige manier aanreikt om de
vergelijking kritisch te onderzoeken.
"Iedereen die zegt dat Israel een apartheidsstaat is, moet kunnen
aangeven hoe dit het dagelijks leven van mensen treft, en hoeveeel
levens het treft. De simpele waarheid is dat hiervan geen sprake is."